Page 555 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4

Bu esnada Beyler Sarayı ağası Süleyman Ağa, Aşağı Pirler’in önündeki Kemal Paşa
Türbesi kubbesinin kurşunlarını bostancılara sökdürüp sattığı bilmuhâkeme sabit olduğundan
derhal azl edilerek tazmin ve hapse mahkûm ve yerine Hüseyin Ağa, saray ağası oldu.
Bu sene muharreminde Sultân Bâyezîd Câmii Hatîbi Kadızâde Mustafa Efendi vefât
edib yerine yeğeni Hâfız Abdurrahman Efendi hatîb oldu. Sulehâ-yı ulemâdan Yörgüç Paşa
Câmii müezzini Muhyiddîn Efendi de vefât etdi. Amasyalı Aydın Ağa, Mısır Vâlisi Vezîr
Bayram Paşa’nın himmetiyle bu sene Habeş beylerbeyi oldu.
1036 senesi muharreminde Amasya mütesellimi ve kethüdâyeri Şa’bân Ağa, kadısı es-
Seyyid Mehmed Efendi, müftüsü Ferrûh Efendi, nakîbi Lâdikli es-Seyyid eş-Şeyh Ahmed
Efendi, alaybeyi Hasan Bey, yeniçeri serdârı Üçüncü Hüseyin Ağa, şehir kethüdâsı Ali Bâlî
Çelebi, kal’a-i bâlâ dizdârı Doğan Bey idi.
Safer gurresinde kadının müddet-i örfiyyesi hitâma erdiğinden Çavuşzâde el-Hâc
Mehmed Efendi yine Amasya kadısı ve tarafından Himmetzâde [52] el-Hâc Süleyman Efendi,
Amasya nâibi oldu. Şa’bân evâilinde Alaybeyi Hasan Bey mirlivâ olup yerine Kal’a-i Bâlâ
Dizdârı Doğan Bey, Amasya alaybeyi ve Ömer Bey de kale dizdârı oldu.
Zilka’de gurresinde sâbık Şam beylerbeyi Amasyalı dizdârzâde Mehmed Paşa, Sultân
Bâyezîd evkâfı mütevellîsi olup Amasya’ya geldi. Zilka’de evâsıtında Amasya Müftüsü Ferrûh
Efendi’nin de azliyle Halfet Müderrisi Alevî Köylü Bayram Efendizâde el-Hâc Hızır Efendi,
Amasya müftüsü ve Sultâniyye müderrisi oldu.
Zilhiccede Sivas Vâlisi Tayyar Mehmed Paşa, Şam Eyâletine nakledilip Şam
Beylerbeyi Küçük Ahmed Paşa, Sivas vâlisi olup geldi. Bu sene meşâyih-i meşhûreden
Havzalızâde es-Seyyid Celâleddîn Mehmed Efendi vefât etdi. Buna “Büyük Celal Efendi”
denirdi. Mahdûmu es-Seyyid Yûsuf Çelebi yerine kâim oldu.
1037 senesi muharreminde Amasya Mütesellimi Şa’bân Ağa, sipâhi kethüdâsı
Köprülü Mehmed Ağa, şehir kethüdâsı el-Hâc Osmân Ağa idi. Fakat Mirlivâ İskender Bey’in
Irak Seferi’nde me’mûriyeti temâdî eylediğinden tebdîl edilip Amasya sancağı ordu defterdârı
ve nişancısı olan Osmân Paşa’ya tevcîh edildi.

Osmân Paşa
Tokatlıdır. Serdâr ve Sadr-ı a’zam Zeytunlu Halil Paşa’nın maiyetinde [53] olduğu
cihetle 1037 senesi saferinin yirmisinde Amasya mutasarrıfı olup sipâhi meşâhirinden el-Hâc
Abdünnebi Ağa’yı Amasya mütesellimi nasb etdi.
Rebîülevvel gurresinde sâbık Konya Mollası Sandûkîzâde Abdülcelîl Efendi, Amasya
kadısı ve a‘yândan Taşcızâde Mehmed Ağa, şehir kethüdâsı oldu. Fakat Osmân Paşa pek
mütecâviz bir adamdı. Verdiği emirle Amasya’yı pek ziyâde tazyîk ediyordu. Kendisine
nispetle mütesellimi hakîkaten Hacı Nebi idi.
Şa’bânın gurresinde Halil Paşa sadâret ve serdârlıktan azl olunup Bosnalı Hüsrev Paşa
sadâret-i a‘zâm ve ikinci defa isyan eden Abaza Paşa’nın aleyhine serdâr-ı ekrem olup Tokat’a
müteveccihen hareket etmişdi.
Bunu duyan Mutasarrıf Osmân Paşa, derhal Hacı Abdünnebî Ağa’yı azlederek şa’bânın
on sekizinde kethüdâyeri Köprülü Mehmed Ağa’yı Amasya mütesellimi nasb edib oldukça
harekâtı ta‘dîl etdi. Fakat a‘yân ve halkın ağır şikâyetlerini tağyîr edecek derecede değildi.
Hüsrev Paşa, Hâce-i Sultânî Amasyalı Ömer Efendi’nin lutf-dîdelerinden olup Damâd-
ı Pâdişâhî Amasyalı Gonca Beyzâde Hızır Paşa’nın kerîmesi Ayşe Hanım Sultân’ı tezevvüc
ederek Amasya’ya karâbet-i sıhriyeyle merbût olmuş 632 bu sebepten zamân-ı ikbâlinde
Amasyalılar’ı himâye etmişdi. [54] Amasyalı Hacı İvaz Süleyman Ağa kethüdâsı idi.
Hüsrev Paşa, ramazânın evâsıtında Amasya’ya gelip Hoca Ömer Efendi’nin birâderi
Hoca Ahmed Paşa’nın konağına indi. Paşa’nın hüsn-i tavsiyesiyle Amasya mütesellimi ve

632 Bu mâlûmât, Hüsrev Paşa’nın 1041 târihli vakfiyesinden nakledilmiştir.
852
554