Page 164 - 6-8
P. 164
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hâtuniyye-i Tokat müderrisi ve buradan kadı oldu. [516]
1056’da mülâzımı olduğu Mihekzâde’nin himmetiyle ber-veçh-i mevleviyyet Antalya,
1059’da Sivas, 1062’de Canik kadısı ve 1064’de Mehmed Paşa Medresesiyle mütekâ’id olup
Kurşunlu Mahallesi’nde ikâmet ve tedrîs ü ibâdetle iştigâl etdi.
1068’de Hicâz’a gidip edâ-yı hâc etdikten sonra avdet ederken yolda 1069 senesi
evâ’ilinde dârı-bekâya irtihâl etdi. Fâzıl, afîf, kâmil bir zât idi. Mahdûmu Abdulbaki Efendi ve
Hafîdi Ahmed Efendi de kibâr-ı kudâtdan idiler. Bunlara “Hâfız Ahmed Efendizâdeler” dendi.
Ahmed Paşa-Tayyar Paşazâde
Lâdiklidir. Sadr-ı esbak Tayyar Mehmed Paşa bin Mustafa Paşa bin Hüseyin Bey’in
mahdûmudur. Pederinin vezâretinde züamâdan olup Anadolu valiliğinde Canik Sancağı beyi
olarak ümerâdan ve şehâdetinde 1048 senesi recebinde Kars Beylerbeyi oldu.
1051’de Karahisar-ı Şarkî mutasarrıfı olup 1052’de [517] ma’zûlen vatanına gelip
menkûbâne ikâmet etdi. 1057’de Urfa Sancağı mutasarrıfı olup 1058 senesi recebinde Sultân
Mehmed-i Râbi’nin cülûsunda Musûl Beylerbeyi oldu. Fakat 1059 senesi evâ’ilinde azl edilip
Lâdik’e geldi.
Burada mensî bir halde kalıp Köprü’de ikâmet eden Abaza Hasan Ağa ile çok görüşürdü.
Bu yüzden Köprülü Mehmed Paşa ile araları açıktı. İbşir Mustafa Paşa sadr-ı a’zam oldukta
1065 senesi muharreminde vezâretle Halep ve 1066’da Diyârbekir vâlîsi olup sene-i
mezbûrenin recebinde azledildi.
1067 senesi rebîülevvelinde sabıka-ı ma’rifete binâ’en ve pederinin kendisine yaptığı
lutfa mükâfâten Sadr-ı a’zam Köprülü Mehmed Paşa tarafından ikinci defa Diyârbekir ve
1068’de Şam vâlîsi olup 1069 senesi saferinde Macaristan Harbine me’muren ma’iyyet-i
mevcûdesiyle ordu-yı hümâyûna iltihâk etmesi emr ü da’vet edildi.
Köprülü Mehmed Paşa’nın kendisine karşı adâvetinden ve tîg-i siyâsetinden korkardı.
Gidip orduya iltihâk [518] etdiği anda kendisini i’dâm edeceğini kurardı. Abaza Hasan Paşa
da aynı vaziyetde idi. Bu yüzden her ikisi de Köprülü Mehmed Paşa sadâretde oldukça harbe
gidemeyeceklerini bildirmişler, Köprülü Mehmed Paşa’yı azletdirmek için kıyâm etmişlerdi.
Köprülü Mehmed Paşa da bunların aleyhine serdâr tayin etdiği Zileli Murteza Paşa’ya
lâzım gelen ta’lîmâtı verip gönderdi. Murteza Paşa’nın letâ’ifü’l-hiyel tertibâtına aldanıp fırka-
i âsiye ile birlikte Haleb’e geldiği akşam 1069 senesi cumâdelahiresi evâ’ilinde rüfekâsıyla
birlikte i’dâm edildi.
Gâyet asîl, cesûr, müteharrik, mağrûr bir vezîr idi. Lâdik’de mahallesi olan Mes’ûd
Bey’in ahfâdından olduğu münâsebetle Selçuk hânedânına nisbeti vardı. Abaza Hasan’a uyması
can korkusundan neş’et etmişdi.
Ahmed Paşa-Hacı Eyvâd Paşazâde
Amasya’nın Fîrûz köyünden Tura bin Hacı Eyvâd Süleyman Paşa’nın mahdûmu olup
pederinin yeniçeri ağalığında [519] Seydişehir dâhilinde yirmi bir bin akçe ze’âmete na’il oldu.
1043 senesi cumâdelûlâsında pederi maktûl oldukta ze’âmeti alınıp Amasya’da birkaç yıl
menkûbâne oturdu.
1046’de sadârete gelen Bayram Paşa’nın sâye-i ikbâlinde ze’âmeti kendisine i’âde edilip
1048’de Bağdâd Harbinde yararlığı görüldüğünden mîr-livâ ve sadr-ı maktûl Kara Mustafa
Paşa’nın himmetiyle Batum beylerbeyi, 1053’de Teke Sancağı mutasarrıfı oldu.
Ba’dehû ba’zı eyâlât-ı sağîrede beylerbeyi ve İçel, Eskişehir gibi sancaklara mutasarrıf
olup 1065’de menkûbâne Amasya’da ikâmet etmekte iken Köprülü Mehmed Paşa’nın
sadâretinde bir mansıb ümid ederdi. Buna da muvaffak olamadığından Abaza Hasan’a uydu.
1069 senesi hengâmesinde i’dâm edildi.
159
163