Page 159 - 6-8
P. 159
Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya’da birkaç defa şehir kethüdâsı oldu. 1044 senesi ramazânında vefât etdi.
Oğulları İbrâhim, Halîl Ağalardır. Bunlara “Keklik oğulları” dendi. Bu sülâleden es-Seyyid el-
Hâc Ali Ağa bin Mustafa Ağa bin el-Hâc Ali Ağa 1048’de Taşköprülüzâde Mehmed Arif
Efendi’nin kasr-ı yediyle Halfet Gâzi Vakfına mütevellî oldu. Bu tevliyetden dolayı Halfet Gâzi
evlâdından olduklarını bunun hafîdi Abdullah Efendi iddia etmekde idi. [499]
Ahmed Efendi-Zileli
Zile Kasabasından Mûsâ oğludur. Amasya’da ulemâdan tahsîl-i ulûm edib ders-i âm,
müderris, kadı oldu. Devr-i kasabât ederek 1047 hudûdunda vefât etdi.
Diğer kudâtdan Gelgiraslı Ahmed Efendi bin Mustafa da bade’t-tahsîl Amasya’da ders-
i âm ve Hakala’da Kâsım Bey Müderrisi ve buradan kadı-i kasabât olup 1048 sâline doğru
ahirete gitdi. Bunlar da ulemâdan idiler.
Ahmed Bey-Hacıbeyzâde
Beylerbeylerinden Amasyalı Hacı Beyzâde Mehmed Paşa bin Velî Paşa bin İlyas Bey’in
mahdûmudur. Züamâdan iken eşkiyâ muhârebâtında mîr-livâ oldu. 1032’de Abaza Mehmed
Paşa’ya uyduğundan bir müddet menkûbâne kaldı.
Sonra mazhar-ı afv-ı pâdişâhî olup Harput, Bâyezîd, Ardahan gibi sancaklara mîr-livâ
ve 1044’de Revân Harbinde mecrûh olduğundan mütekâ’id olup 1049’da vefât etdi. Mahdûmu
Köprülü Mehmed Paşa ağalarından Halîl Ağa ve biraderi Mustafa Bey’dir. Halîl Ağazâde [500]
Ahmed Paşa’nın tercemesi aşağıda gelir.
Ahmed Ağa-Çavuşzâde
Amasya’nın Helkis Bahçesi Mahallesi’nde mektebi olan dergâh-ı âlî çâvuşânından
Mustafa Ağa’nın mahdûmudur. Pederinin irtihâlinde Çâvuşân-ı dergâh-ı âlî silkine girdi.
Hidemât ile devr-i bilâd edib mütefferrika oldu.
1038’de Bayram Paşa’ya intisâb ederek koyunemîni olup İstanbul’da marûfiyyet
kazandı. Ba’dehû Amasya’da evkâf-ı Sultâniyye mütevellîsi olup müşârün-ileyhin sadâretinde
Çavuşbaşı ve 1048’de sâniyyen Amasya’da evkâf-ı Sultâniyye mütevellîsi olduğu halde 1050
senesi hilâlinde vefât etdi. Biraderi kudâttan Mehmed Efendi’dir.
Ahmed Efendi-Çelebizâde
Amasya eşrâfından Çelebi Mehmed Efendi’nin mahdûmudur. Amasya ulemâsından
Veliyyüddîn, Zileli Abdurrahman, Ladikli Yahyâ Efendilerden ulûm-ı akliyye ve nakliyyeyi
ahz u ikmâl ederek ders-i âm oldu. Kırk yıl tedrîse hasr-ı himmet [501] ederek mükerreren
icâzet verdi.
1034’de Halfet Gâzi, 1036’da Hızır Paşa, 1039’da Ayas Ağa, 1041’de altmış akçe ile
Yörgüç Paşa Medreselerine müderris ve 1045’de ber vech-i te’bîd Dâru’l-hadîs Osmân Çelebi
Medresesi ile mütekâ’id oldu. İki defa Hicâz’a gitdi. 1050 senesi evâsıtında dâr-ı na’îme irtihâl
etdi.
Fâzıl, muhakkik, usûlî, gayet müteşerri’, kâmil, bahhas, münâzarayı sever, halûk, zâhid
bir zât idi. Mükerreren teklîf edilen kazâ ve iftâyı rededib tedrîse mülâzemet etmişdi. Şâkirdânı
çoktur. Mahdûmu el-Hâc Mehmed Efendi’dir.” Hacı Ders-i âm Efendi” demekle meşhûr idi.
Ahmed Efendi-İmâret Şeyhi
Amasya’da tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm oldu. 1031’de Yörgüç Paşa İmâreti şeyhi ve
1044’de Yörgüç Paşa Câmii vâ’izi olduğu halde 1051 hudûdunda vefât etdi. Âlim, vâ’iz idi.
Kadızâde Ahmed Efendi bin İbrâhim Efendi ve diğer Kadızâde Ahmed Efendi bin Mehmed
Efendi de 1053 sâline doğru vefât etmişlerdir. [502] Ulemâ-yı kudâtdan ve nüvvâbdan idiler.
154
158