Page 157 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

olarak tarîk-ı kazâya girdi. Ba’dehû devr-i kasabât ve bilâd edib Çankırı kadılığından ma’zûlen
1038’de Köprü’de vefât etdi.
Âlim, fakîh, usûlî, müteşerri’ bir zât idi. Mahdûmları Mehmed, Şa’bân Efendilerle âilesi
Köprü’de kaldı. Köprü’nün kutbu eş-Şeyh Mehmed Efendi’nin dâmâdı idi. Şa’bân Efendi’nin
oğulları Köse Ahmed, Abdurrahman [492] Efendilerdir. Köse Ahmed Efendi, reîsü’l-küttâb
olup Abdurrahman Efendi de hattât idi. Bunun mahdûmu Ali Efendi Amca Hasan Ağa’nın
dâmâdı olduğundan “enişte” lakabıyla meşhûr oldu. Amcazâde Hüseyin Paşa’nın eniştesidir.

Ahmed Efendi-Kutb-ı Halvetî
Amasyalıdır. Yörgüç Paşa Câmii İmamı Ali Efendi’nin mahdûmudur. Sultân Bâyezîd
kürsî şeyhi Îcâdîzâde eş-Şeyh Muhyiddîn Mehmed Efendi’nin halka-i tedrîs ve sohbetinde ulûm
ve kemâlâtı sûriyye ve maneviyyeyi ahz ve telakkî ederek müşârün-ileyhden me’zûn oldu.
Kezâlik “Memi Dede” demekle meşhûr eş-Şeyh Muhyiddîn Mehmed bin İbrâhim el-
Halvetî’den ahz u füyûzât ederek her ikisinden de hilâfet-nâme aldı. Fazîlet-i ilmiyyesi, zühd
ve takvası ile temayüz edib Sultân Bâyezîd kürsî şeyhi olarak ahlâk-ı umûmiyyenin tehzîbine
çalıştı.
Muğnîzâde Ahmed Efendi, kendisinden inâbe ederek imâret arkasında kâin Hacı İlyas
Mescidi ittisâlinde bir zâviye-i Halvetiyye yaptırdı. Oranın meşîhatını da sâhib-i tercemeye
verdi. [493] Ba’dehû kürsü şeyhliğinden isti’fâ ederek zâviyede ihtiyâr-ı tekâ’üd ve zikr u
ibâdete teveccüh-i tâm etdi. Ulemâ ve halk arasında “kutub” ve “Kutbeddîn” dendi.
Bu halde eyyâm-ı hayâtını ikmâl ederek 1039 senesi ramazânının on beşinci günü dâr-ı
kudse irtihâl etdi. Âlim, zâhid, gayet müttakî, âbid, müteşerri’, mazınne-i kerâmet, sâhib-i
velâyet bir zât-ı sütûde-simâd idi. Cenazesi Yörgüç Paşa imâreti ittisâlinde kâin mezarlığın
cenûb-ı garbî köşesinde pederinin yanına defnedildi.
Şeyh-i müşârün-ileyhin mezarı, ziyâretgâh-ı ulemâ ve meşâyih olup halk kendisinden
istişfâ ederdi. Yanında hayli ulemâ ve meşâyih medfûndur. Bunlardan biri de Hacı Abdullah
oğlu eş-Şeyh Mustafa Efendi’dir. Yakın zamanlarda meşâyih-i Nakşibendiyyeden eş-Şeyh
Süleyman Efendi de kendi vasiyeti ile oraya defnedildi. Hulefâsından eş-şeyh Ali, Hızır,
İbrâhim Efendiler meşhûrdur.

Ahmed Bey-Çolak
Amasya eşrâfından Abdî Beyzâde Mehmed Bey’in mahdûmudur. [494] Züamâdan olup
Estergon ve Rumeli muhârebelerinde, sonra eşkiyâ musâdemelerinde hayli yararlıkları
görüldüğünden mükerreren Amasya Alaybeyi, ba’dehû Mîr-livâ oldu.
Lehistan muharebesinde Sinop Sancağı Beyi olarak hizmet ve Bağdâd ve İran
muhârebâtında ibrâz-ı şecâ’at etdi. Ancak Hâfız Paşa ma’iyyetinde yaralandığından tekâ’üde
sevkedildi. 1041’de Sevâdiye Mahallesi’nde vefât etdi. Şecî’, cesûr idi. Mahdûmları Mehmed,
İbrâhim Beyler de züamâdandır. Bunlara “Abdî Beyzâdeler” denir.

Ahmed Bey-Gonca Beyzâde
Amasyalıdır. Hızır Paşa’nın utekâsından Keyvan Bey’in ahfâdından olup Şehzâde
Sultân Mustafa’nın Amasya Valiliğinde Gonca Bey demekle meşhûr olan Keyvan Bey bin
Mustafa Bey bin Uzun Rüstem Bey bin Keyvan Beyzâde Hüsrev Bey’in mahdûmudur.
Amcaları Hızır Paşa ve Rüstem Bey’dir.
Beşinci bölükte mukayyed sipâhi olup amcası Hızır Paşa yanında vekîl-i harcı olarak
iştihâr etdi. Amcasının vefâtında Amasya’ya gelip 1024’de kethüdâyeri ve Amasya mütesellimi
[495] kâ’im-makâmı oldu. Bu nüfuzundan istifade ederek Hızır ve Mehmed Paşaların evkâfı
tevliyetine kondu.

152
156