Page 187 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Ahmed Efendi-Müftü Şeyh
Gümüşlüdür. Osmân’ın oğlu olup Amasya’da Müftü Hızır Efendi’den ikmâl-ı tahsîl
ederek Gümüş’e avdetle ders-i âm oldu. Fazilet-i ilmiyye ile iştihârına binâ’en orada Halîl Paşa
Medresesi müderrisi Şemseddîn Ahmed Efendi tekkesi şeyhi sonra Gümüş müftüsü olduğu
halde 1116 senesinde dâr-ı na’îme irtihâl etdi.
Meşâhîr-i ulemâ ve meşâyîhten olup sâlih, müteşerri’ bir zât idi. Mahdûmu Osmân Efendi
de ulemâdandır. Bunun mahdûmu Mehmed Efendi ibtidâ Gümüş müftüsü olmuşdu. Sonra
İstanbul’a gidip, Gelibolu müftüsü olduğu halde vefât etdi. Bunun mahdûmları Şeyhülislâm
Ahmed Efendi ile mevâlîden Abdullah, Abdurrahim Efendilerdir. Osmân Efendizâde Abdullah
Efendi’nin mahdûmu da Osmân Efendi’dir. Bunlara “Gümüşlü Müftüzâdeler” dendi. [596]

Ahmed Efendi-Hatîb
Köprülüdür. Mukaddimât-ı ulûmu Kara Müderriszâde Ahmed Efendi’den ahzedib
Amasya’ya geldi. Burada fuzalâdan Pîrîzâde Hüseyin Efendi’den ikmâl-i tahsîl ederek avdet
edib Köprü’de ders-i âm ve Hüseyin Ağa Câmii şerîfine imâm ve hatîb oldu.
Bu vazifesine kanâ’atle yıllarca tedrîs-i ulûm edib “Hatîb Efendi” demekle iştihâr etdi.
1114’de hitâbeti dâmâdı Hüseyin Efendi’ye ve 1115’de imâmeti de mahdûmu Hâfız Mehmed
Efendi’ye kasr-ı yed ve ferâgât ederek 1116’da dâr-ı bekâya rihlet eyledi. Meşâhîr-i ulemâ ve
sulehâdandır.
Mahdûmu Hâfız Mehmed Efendi 1141’de ve diğer mahdûmu Mustafa Efendi 1148’de
vefât etdi. Bunun mahdûmu Hâfız Ahmed Efendi 1190’da vefât edib bunun mahdûmu Hâfız
Mustafa Efendi de imâm ve hatîb olduğu halde 1222’de vefât etdi. Bunun oğulları Hüseyin Arif
Efendi 1263’de ve Mehmed Muhtar Efendi 1267’de ve Lütfullah Efendi 1271’de vefât etdiler.
Bunlara “Hatîbzâdeler” dendi. [597]

Ahmed Paşa-Nûhzâde
Merzifonludur. Sipâhi Nûhoğlu Mustafa Ağa’nın mahdûmudur. Bu da sipâhi olup
Merzifonî Hacı Ali Paşa’nın sadâretinde Unkapanı kantar emini olarak ma’rûfiyyet kazandı.
Ba’dehû sipâhilerin ocak kethüdâsı, 1109’da ser-çeşme oldu.
1110 senesi gurre-i muharreminde Amasya Sancağı Beyi olup Amcazâde Hüseyin
Paşa’nın himmetiyle 1112 zilhiccesi gurresinde bâ-rütbe-i mîr-i mîrânî Kavala Sancağı
mutasarrıfı olup ba’de’l-azl 1115 senesi recebinde Tımışvar Beylerbeyi ve muhâfızı olup fenâ
idâresinden dolayı azliyle 1116’da maktûlen vefât etdi.

Ahmed Efendi-Hayreddînzâde
Amasyalıdır. Esbak tezkire-i sadr-ı âlî Hayreddînzâde Mehmed Efendi’nin mahdûmudur.
Buna “Aynîzâde” dahi dendi. Bâb-ı âlîye girip terbiye gördü. Kara İbrâhim Paşa’nın sadâretinde
sâhib-i kelâm olup onun azl ve i’dâmında menkûbâne yaşadı.
Ba’dehû Merzifonî Hacı Ali Paşa’nın sadâretinde arpa emini [598] oldu. 1104’de sadr-ı
müşârün-ileyhin azlinden az sonra ma’zûl olup Amcazâde Hüseyin Paşa’ya divân kâtibi,
1109’da müşârün-ileyhin sadâretinde yeniçeri kâtibi oldu.
1113’de bu kitâbetden azline binâ’en cizye muhâsebecisi olup 1114’de Daltaban Mustafa
Paşa’nın sadâretinde sâhib-i nüfûz oldu. 1114 senesi ramazânın altıncı günü sadr-ı müşârün-
ileyhin azl ve katlinde bu da azl ve habs ve müsâdere edildikten sonra Amasya’ya nefyen geldi.
Çünkü Daltaban Mustafa Paşa ile sâhib-i terceme sadr-ı esbak Kara İbrâhim Paşa’nın
dâ’iresinde beraberdiler. Bunun için araları iyi idi. Paşa’nın nekbeti buna da sirâyet etdi. 1117
senesi evâ’ilinde Amasya’da vefât etdi.

182
186