Page 182 - 6-8
P. 182
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
mütevellî ve sâhib-i terceme de türbedârı oldu.
1098’de birâderinin vefâtına binâ’en Hazreti Pîr’in evkâfına [579] mütevellî ve
Gümüşlüoğlu tekkesi şeyhi oldu. 1099’da Gümüşlü Câmii kürsî şeyhi de olup 1103 senesinde
vefât etdi. Ulemâ ve sulehâdan bir pîr-i Halvetî idi. Oğulları Nuh, Abdî, Ali Efendilerdir. Abdî
Efendi 1139’da Nuh Efendi, 1156’da vefât edib Ali Efendi müstakîllen mütevellî, türbedâr ve
şeyh olduğu halde 1163’de vefât etdi.
Ahmed Efendi-Zâkirbaşı
Amasyalıdır. İbşir Paşa sadâretinde çavûşbaşı olan “Tophâneli” demekle meşhûr
Amasyalı Göyükzâde Sarı Mahmûd Ağa’nın mahdûmudur. Küçük yaşında İstanbul’a gidip
Tophâne civârında ikâmet etdi. Sinan Paşa Zâviyesinde ve Beşiktaş Mevlevîhânesinde
zâkirbaşı olarak iştihâr etdi.
Bu esnâda mahdûmu Mahmûd Efendi sadr-ı a’zam Merzifonî Kara Mustafa Paşa’nın
imâmı ve mahrem-i hâssı olduğu münâsebetle hayli nüfûz ve şöhret buldu. İbtidâ Fındıklı’da
Keşfî Ömer Efendi Tekkesi şeyhi oldu. Sadr-ı müşârün-ileyhin 1095 senesi muharreminde i’dâmı
üzerine münzevî olup 1100’de Tophâne civârında A’mâ Dede tekkesi şeyhi oldu. [580]
Bu meşîhatı da meşâyîh arasında hayli dedikodu uyandırdı. Şu’arâdan Rehâyî Efendi
bunları hülâsa ederek meşîhatı hakkında şu kıt’a-i târîhîyyeyi söylemişdir.
Zâkir Ahmed Çelebi posta geçip şeyh olıcak
Çoğu endîşe-i târîhe düşüb yârânın
Her biri bulmak içün zevk-i tecelli-i merâm
Halka-i fikre girüb devr ider iken anın
63
Didi târîhini Şâhin Dede âhir dönerek
Kondu Çıblak Çelebi tekkesine A’mânın
Dört yıl kadar mezkûr tekkede icrâ-i meşihât edib, 1104 senesi evâhirinde vefât etdi.
Sâlih, ma’âriften behredâr, halûk idi. Keşfî tekkesi şeyhi iken erbâb-ı hâcâtın merci’i olup
“Çıplak Çelebi” demekle meşhûr oldu. Mahdûmları Şeyhülislâm Mahmûd Efendi ve hâce-gân-
ı divân-ı hümâyûndan Mehmed Efendi’dir. Bunlara “Top-hânelizâde” dendi.
Ahmed Bey-Kazan Asmaz
Amasya eşrâfından Mîr-livâ Küçük Ali Bey’in mahdûmudur. Meşâhîr-i züamâdan olup
Amasya’da ta’ayyün etdi. Bir müddet [581] cizyedâr olmuşdu. 1103 senesinde vefât etdi.
Mahdûmları Mehmed, Ali Beylerdir. Birâderleri de Mehmed Bey ile vüzerâdan Hüseyin
Paşa’dır. Ali Bey Hüseyin Paşa’nın yeğeni olduğundan “el-HâcYeğen Ali Bey” demekle iştihâr
etdi. Amasya’da Yeğenzâdeler bunun evlâdıdır. Merhûm gâyet zengin, dindâr olmakla beraber
pek bahîl ü mümsik olduğundan “Kazan asmaz” dendi.
Ahmed Paşa-Hacı Efendizâde
Amasyalıdır. Eski Kethüdâ Mahallesi eşrâfından Hacı Efendizâde el-Hâc Şeyhi Mehmed
64
Ağa bin Sarı Mehmed Ağa’nın mahdûmu olup akrabâsından Hacı Efendizâde Ömer Paşa
dâ’iresinde terbiye gördü.
1092’de Ömer Paşa’nın kethüdâsı olan amcası el-Hâc Mustafa Ağa’nın vefâtında kapı
63 Şâhin Dede Beşiktaş Mevlevîhânesinde zâkir-başı idi. Târîh bunun lisanından söylenmiş demektir.
64 Sicill-i mahkemede böyle mestûrdur. “Silahdâr Târîhi”nde “Ahıshalı” diye yazılması sehv-i kalem-i nâsihdir.
177
181