Page 281 - 6-8
P. 281
Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Erdoğan Bey-Emîr Şerefeddîn
Amasyalıdır. Baba İlyâs Horasânî evlâdından Oğuz Şâh bin Muhlis Paşa bin Baba İlyâs
Horasânî mahdûmudur. Buna Oğuz oğlu denmişdir. Amasya emîr-i kebîri Ya’kub Şâh-ı Rûmî
ümerâsından olup Geldiklân ve Tânunözü ve havâlîsi emîri olmuşdu.
744’de Sivas emîri Sultân Eretna Bey’e karşı Emîr Şeyh Hasan-ı Sagîr’in açtığı
muhârebede mağlûb olan Hasan-ı Sagîr’in [53] taraftarı olduğundan Tebriz’e kaçtı. Ba’dehû
Amasya vâlisi Hacı Kutlu Şâh zamanında avdet ve ona intisâb edib sâniyen o havâlî emîri oldu.
763’de Kaynar vak’asında fevt oldu. Şecî’ asîl bir emîr idi. Buna Erdoğan Şâh da denmişdir.
Mahdûmu Kutlu Bey’dir.
Erdoğdu Ağa-Ali Kayazâde el-Hâc
Amasya eşrâfından ve dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından el-Hâc Ahmed Ağa bin Ali Kaya
Ağa’nın mahdûmudur. Sipâhilikle iştihâr edib İran muhârebesinde şecâatle iştihâr ederek nüfûz
ve i’tibâr kazandı. Bir müddet Amasya’da mukâtaât emîni ve meclis a’zâsı olup 1180 sâline
doğru vefât etdi. Müteneffiz bir hânedân idi.
Ertuğrul Çelebi-Şehzâde
Amasya vâlisi Şehzâde Sultân Mustafa bin Sultân Süleyman Hân-ı Kânûnî şehzâdesidir.
Amasya’da doğdu. Henüz mürâhik iken 960 senesi şevvâlinde pederinin şehâdetinden az sonra
birâderi Şehzâde Süleyman Çelebi ile boğuldu. Amasya’da Şehzâdegân Türbesi’nde
medfûnlardır. Hemşîreleri Fâtıma, Râziye Sultânlar da İstanbul’a nakledildi.
Ergeldi Bey-Şâh Melik Paşazâde
Amasyalıdır. Vüzerâdan Amasyalı Şâh Melik Paşa bin Şâdi Bey’in mahdûmudur. Sultân
Murâd-ı sânîye intisâb ederek ibtidâ züamâdan, ba’dehû ümerâdan oldu. Varna harbinde isbât-
ı vücûd edib 857’de İstanbul fethinde şehîden vefât etdi. Mahdûmları Ali, Şâh Melik Beylere
beşer bin akçe zeâmet verildi.
Ergeldi Bey-Oğuzoğlu
Geldiklânlıdır. Meşâhir-i züamâdan Hasan Bey bin Kubad Bey bin Devlet Hân Bey’in
mahdûmudur. Ecdâdımızdan olup züamâdan iken hayli muhârebelere iştirâk etdi. Gösterdiği
yararlıklara binâen ümerâdan olup Şirvân muhârebâtında vefât etdi. Mahdûmu Doğan Bey’dir.
[54]
İshak Baba -Kefersûdî
Amasya havâlîsinde sâkin Rûmlardan birinin oğludur. Adı İsak olup ihtidâ etdikde İshâk
denmişdir. Alâ-rivâyetin Bizans İmparatorluğu’na kadar yükselmiş olan Amasyalı (Komnen -
Komnenos) hânedânından birinin İsak adlı oğludur.
İbn Şiâr el-Mevsılî “Tabakât”ında (İshak bin Abdullah er-Rumî) diye kaydedilen İshak
Baba, Rûm muhtedîlerinden bir adam olup evâ’il-i hâlinde Rûm çetelerinden birinin reisi idi.
Türklerin aleyhinde hayli mezâlim yapmış, bu yüzden Türklerin tenkilâtına ma’rûz kalmışdı.
Çünkü 600 hudûdunda Selçuk şehzâdelerinin ve dolayısıyla Türk beylerinin
kavgalarından istifâde emeliyle Trabzon Kralı Aleksi Komnenos ve birâderi David Amasya
vilâyetini zabt ve istilâya kıyâm ederek vilâyet dâhilindeki Rumları ayaklandırmışlar, kendisi
Samsun ve birâderi de Sinop taraflarından Amasya üzerine yürümüşlerdi.
Bu esnâda Amasya Vâlisi Sencer Şâh idi. Sencer Şâh, [55] dahîlen Rum çeteleriyle ve
hâricen Komnenoslarla muhârebeler ederek 605’de şehîden vefât etdi. Yerine oğlu Süleyman
Şâh ikâme edildiyse de pek genç olduğundan kumandayı Beylerbeyi Emîr Bedreddîn Ebûbekir
Bey deruhte ederek bunlarla harbe devam eyledi.
280