Page 276 - 6-8
P. 276
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
edib 1037 senesi rebîülevvelinde Birgi, 1041 senesi recebinde Kütahya, 1046 senesi
muharreminde Tire (İzmir) mollası oldu.
1053 senesi muharreminde sâniyen Kütahya mollası olup senesi hitâmında ma’zûlen
İstanbul’a geldi. Sene-i mezbûre zilhiccesinde efendisi Yahya Efendi’nin vefâtı üzerine hâmîsiz
kaldı. 1055 senesi evâilinde mukaddemen kendisiyle muârefesi olan Celâlî İbrâhim Ağa
Dârüssaâde ağası oldukda sene-i mezbûre Rebîülevvel’inde terfîen Bursa mollası oldu.
1055 senesi şa’bânında Şeyhülislâm Hocazâde Ebu Saîd Efendi’nin taassubuyla azl ve
tekâüde sevkedilip 1060 senesinde dâr-ı bekâya irtihâl etdi. Âlim, sâlih, hamâme-i mesâcid bir
molla idi.
İdris Bey-Hacı Paşazâde
Merzifonludur. Oranın eşrâfından Ali Bey bin Mehmed [37] Bey bin Hacı Yahya
Paşa’nın mahdûmudur. Züamâdan iken Gümüş mâdeni emîni, sonra Merzifonî Kara Mustafa
Paşa’nın himmetiyle Mîrlivâ olmuşdu. 1094’de Viyana önünde şehîden vefât etdi. Birâderi
Yahya Bey ve ammizâdesi Eyyüb Paşa’dır.
İdris Ağa-Şeyhîzâde
Amasyalıdır. Ermiş (Vermiş) köyünde hayrât ve evkâfı olan Cemaleddîn Bey Yazârî
ahfâdından Şeyhî Mehmed Beyzâde Ömer Bey’in mahdûmudur. Züamâdan olup hayli
muhârebâta iştirâk etdi. 1118’de Türkmen ağası, 1120’de amcası Osmân Bey’in vefâtında ceddi
evkâfına mütevellî oldu. Ancak bu tevliyet meselesi diğer ammizâdelerinden Sivaslı Seyyid
Mehmed Ağa’nın nüfûzuyla nizâ’a müeddî olup birkaç defa azl ve nasb edildi. 1129 senesi
muharreminde mütevellî olarak vefât etdi. Buna İdris Bey de denirdi.
İdris Ağa-Bekir Beyzâde
Amasya eşrâfından Osmân Bey bin Ebûbekir Bey bin Mîrlivâ [38] Derviş Bey’in
mahdûmu ve Anadolu vâlisi Ömer Paşa’nın birâder-zâdesidir. Şâdgeldi Paşa ahfâdından olup
Amasya eşrâfından Hâce Paşazâde el-Hâc İbrâhim Bey’in dâmâdı oldu.
Sipâhi meşâhirinden olup Sivas kethüdâyeri, 1124’de vâlî kâim-i makâmı ve ba’dehû
Sivas mütesellimi oldu. 1127’de İstanbul’da Hasekî olan Sivaslı Seyyid Mehmed Ağa’nın
nüfûzuyla Amasya‘ya avdet etdi.
1131’de Tokat Voyvadası ve Amasya beytü’l-mâl emîni olup 1134’de İran harbine
me’mûr oldu. 1137’de İran muhârebâtında vefât etdi. Şecî’, müdebbir, zî-nüfûz bir zât idi.
Mahdûmu İbrâhim Paşa’dır.
İdris Efendi-Hacı Hâfız
Niğdelidir. Ebûbekir bin Abdullah oğludur. Tahsîl-i ulûm için Amasya‘ya gelip Ürgüplü
el-Hâc Ahmed Efendi’nin halka-i tedrîsine muvâzabet ve iktisâb-ı kemâlâta himmet ederek
Sultân Bâyezîd Medresesi’nde ikâmet etdi. Ba’dehû mücâz ve ders-i âm oldu. [39]
Yıllarca tedrîs ve tezkîre muvâzabet ederek iştihâr etdi. İbtidâ Sultân Bâyezîd Medresesi
mûîdi, 1211’de Türedizâde el-Hâc Süleyman Ağa’nın yaptırdığı Medrese-i Süleymaniye
müderrisi olup 1228’de vefât etdi. Fıkıh ve ferâizde mâhir, vâiz, talebe hâmîsi bir zât idi.
Edhem Çelebi-Mevlânâ Kemaleddîn
Sivaslıdır. Amasya Müftüsü Mevlânâ Musliheddîn Sivasî birâderi Mevlânâ Şemseddîn
Mehmed Çelebi bin Mahmûd bin Ahmed bin Emîr Hasan bin İnan Bey mahdûmudur.
Amasya’da amcasından vesâir ulemâdan ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve kibâr-ı ulemâdan oldu.
Bir müddet Sivas kadısı olup emîri olan Kutlu Beyzâde Hacı İbrâhim Bey’e kendisini
sevdirmişdi.
275