Page 274 - 6-8
P. 274
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Mısır’a azîmetinden sonra meydana çıktı. Moğol beyleri kendisine hüsn-i i’tikâd ve teba’iyyet
ederek hankâh şeyhi oldu. 690 hudûdunda vefât etdi.
İdris Bey-Babazâde
Amasyalıdır. Ümerâdan el-Hâc Şehabeddîn Nevrûz Bey bin vezîr Şemseddîn Mahmûd
Tuğrâî bin Baba İlyâs Horasânî mahdûmudur. Lakabı Cemaleddîn’dir. Sivas emîr-i kebîri
Çobanzâde Timurtaş Bey’in ma’iyyet-i ümerâsından olup 727’de onun Mısır’a firârında Tanun-
özü (Mecidözü) etrafında kaldı.
737’de hurûc ve kıyâm eden Emîr Timurtaşoğlu Emîr Şeyh [30] Hasan Sağîr’e müzâheret
eden Amasya vâlisi Torumtayzâde Emîr Şerefüddîn Ya’kub Şâh ile birleşti. 744’de Sivas emîri
Eretna Bey’e karşı Hasan Sağîr’in açtığı muhârebede maktûl oldu. Meşâhir-i ümerâdan idi.
Mahdûmları Hamza, Hızır Beylerdir.
İdris Bey-Emîr Cemâleddîn
Kedağralı (Köprü)dır. Tutuşoğlu demekle meşhûr olan Emîr Sâdeddîn Ömer Bey bin
Mahmûd Şâh bin Beylerbeyi Mübârizeddîn Tutuş Bey’in mahdûmudur. Pederi Emîrdâd ve
sonra Emîr Çelebi demekle meşhûr olup Kedağra’nın şimdiki Ortaklar nâhiyesi bunun çiftliği
olduğundan buralara Emîrdâd nâhiyesi denmişti.
Bunun vefâtında hâkim olduğu Kedağra ve Zeytûn Kazâsı oğulları Taşan, Zekeriya, İdris
Beyler arasında taksîm edilip Zeytûn ve Göl nâhiyeleri sâhib-i tercemeye isâbet ederek buralara
hâkim oldu.
Mu’ahharan büyük birâderi Emîr Celâleddîn Taşan Bey’in nüfûzuna karşı
duramadığından ona inkıyâd edib vefâtına kadar hâkimâne yaşadı. 761 hudûnda vefât etdi. [31]
Bu da meşâhir-i ümerâdan idi.
İdris Bey-Yazarlızâde
Amasyalıdır. Ümerâdan Nûreddîn Hamza Bey bin Cemâleddîn Firûz Bey bin İzzeddîn
Balaban Bey’in mahdûmudur. Amasya emîri Şâdi Bey’in kerîme-zâdesi olup genç iken Hacı
Kutlu Şâh’ın maiyyetinde çalışıp züamâdan oldu.
763’de Amasya hükümdârı Şâdgeldi Pâdişâh’nın ümerâsından olup 783’de Kadı Burhân
ile Şâdgeldi arasında açılan muhârebede isbât-ı şecâat ederek Şâdgeldizâde Emîr Ahmed
Çelebi’ye müzâheret etdi.
788’de Emîr Ahmed Çelebi ile Sultân Murâd Hünkâra arz-ı inkıyâd ve bey’at ederek
Mîrlivâ olup 791’de Kosova harbinde şehîden vefât etdi. Sâdık bir merd-i şecî’ idi. Mahdûmları
Amasya‘da câmi ve medresesi olan Ya’kub Paşa ile Ermiş köyünde câmii olan Cemâleddîn
Firûz Bey Yazârî’dir.
İdris Bey-Tutuşoğlu
Kedağralıdır. Taşan Bey’in birâderi Zekeriyâ Bey bin [32] Umur Bey bin Mahmûd Şâh
bin Tutuş Bey’in mahdûmudur. Bütün Kedağra, Havza, Merzifon, Zeytun kazâlarına hâkim
olan Taşan Bey’in vefâtından sonra evlâdı arasına düşen tefrikadan istifâde ederek bir müddet
Kedağra emîri oldu.
Sonra Taşanzâde Haydar Bey’le savaşıp Göl nâhiyesine çekildi. Ancak 788’de Sultân
Murâd Hünkâra Haydar Bey’den evvel gelip inkıyâd etmekle sâniyen Kedağra emîri olup
Yıldırım Sultân Bâyezîd Hân ümerâsından oldu. 796 hudûdunda vefât etdi. Mahdûmu Evren
Bey’dir.
İdris Çelebi-Mevlânâ Cemâleddîn
Yûsuf oğludur. Amasya ulemâsından tahsîl-i ulûm edib ders-i âm oldu. 804’de Halep’e
firâr eden Amasya ulemâsından Şehabeddîn Ahmed Çelebi yerine Atabeg Gâzi medresesi
273