Page 280 - 6-8
P. 280
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Orada Bâb-ı âlî aklâmından birine girdi. Ba’dehû Amasyalı Firârî es-Seyyid Hasan
Paşazâde es-Seyyid Abdullah Paşa’ya intisâb edib sadâretinde bâ-rütbe-i Hâcegânî tezkire-i
sânî, ba’dehû mâliye mektubçusu oldu. Sadr-ı müşârün-ileyhin 1163 senesi muharreminde
azlinden az sonra azledildi.
1165 senesi recebinde Belgrad eyâleti defderdârı olarak [50] taşra gönderildi. Ba’dehû
devr-i menâsıb ederek 1175’de ma’zûlen İstanbul’a geldi. 1177 senesi şevvâlinde Sadr-ı a’zam
olan Bâhir Mustafa Paşa’nın himmetiyle kethüdâ kâtibi oldu. 1178 senesi şevvâlinde sadr-ı
müşârün-ileyhin azl ve i’dâmıyla ma’zûl olup 1181 senesi evâhirinde vefât etdi. Âlim, kâtib,
ise de talihsizdi. Mahdûmu es-Seyyid Abdurrahman Efendi’dir.
Edîb Abdullah Efendi-Yenicelizâde
Amasyalıdır. Sultân Bâyezîd câmi-i şerîfi baş mü’ezzini Yeniceli Hâfız Mehmed
Efendi’nin büyük oğludur. Iydîzâde el-Hâc Akif Mustafa Efendi’den ulûm-ı edebiyye ve
şer’iyyeyi ve Abdullah Paşa Câmii imâmı Şeyhü’l-kurrâ Hâfız Yûsuf Efendi’den vücûh-ı
kıraatı ahz ve teallüm etdi. Ba’dehû Sultân Bâyezîd câmii imâmı ve sonra hâtibi olup mecâlis-
i ilmiyye ve edebiyyede bulundu.
Edîb Süleyman Efendi-Şeyhzâde es-Seyyid
Amasya meşâyihinden İstanbul’da 1112’de vefât eden eş-Şeyh Süleyman Halvetîzâde el-
Hâc Ahmed Efendi’nin mahdûmu olup ba’de’t-tahsîl İstanbul’a gitdi. Sudûrdan Hâcezâde es-
Seyyid Ömer Efendi’nin sâye-i ikbâlinde silk-i kudâta girdi.
Rûmeli kaleminde hayli bilâd-ı mühimmeye kadı olarak ser levha-i kudât olup Mora
eyaletinin merkezi olan Tırapoliçe kazâsından ma’zûlen 1191’de vefât etdi. Meşâhir-i kudâtdan
âlim, kâmil bir zât idi.
Edîb Mustafa Efendi-Kadızâde
Amasyalıdır. Kudâtdan Zanalızâde es-Seyyid İbrâhim Efendi bin es-Seyyid el-Hâc
Mehmed Efendi’nin mahdûmu ve kibâr-ı kudâtdan [51] es-Seyyid Mehmed Efendi’nin
birâderidir. İstanbul’da tahsîl-i ulûm edib müderris, kadı olarak devr-i bilâd etdi. Ba’dehû
devriye mevâlîsinden olup Tokat kazâsından ma’zûlen Amasya‘ya geldi. 1241’de ihtiyâr-ı
tekâüd edib 1247 sâlinde vefât etdi. Âlim, şâir, tab’an latîf, mütekellim bir zât idi.
Eretna Bey-Eretnazâde Gâzi
Sivas ve Kayseriyye Emîri Alâeddîn Ali Bey bin Emîr Nâsıreddîn Mehmed Bey bin
Sultân Alâeddîn Eretna Bey’in ikinci mahdûmudur. Gâzi Bey demekle meşhûrdur. 781’de
pederinin irtihâlinden sonra birâderi Mehmed Bey’le beraber küçük yaşında Amasya
hükümdârı Hacı Şadgeldi Paşa’ya ilticâ etdi.
Amasya‘da büyüdü. 791’de Amasya’ya ilticâ eden amcazâdesi Abdullah Bey bin Eretna
Bey bin Mehmed Bey’e dâmâd olup Çelebi Sultân Mehmed Hân devrinde ağır zeâmetle
kayırıldı. Ba’dehû ümerâdan olup 829’da vefât etdi. Mahdûmları Ali, Abdullah Beylerdir. [52]
Erdek Hâtun-Bâytemurzâde
Amasya ümerâsından Has Bey bin Esengeldi Bey bin Bâytemur Bey’in kızı ve
ammizâdesi İmadeddîn Süleyman Bey bin İvaz Bey bin Esengeldi Bey’in zevcesidir. Emlâkını
zevcinin şeyhi olan eş-Şeyh Şehabeddîn Şâdi el-Halvetî tekkesine vakfedip 810 hudûdunda
vefât etdi.
Sâliha, sâhibe-i hayrât bir kadın idi. Birâderi Şâdmân Bey ümerâdan idi. Hemşîreleri
Nevcihân, Metâ’ hâtunlar da erbâb-ı hayr olup sâhibe-i tercemenin mahdûmu Mûsâ Bey de
ümerâdandır.
279