Page 347 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

İlyâs Bey-Hacı Beyzâde
Amasya züamâsından Ali Bey’in mahdûmudur. Bu da züamâdan olup Hacı Beyzâde
Mustafa Paşa’nın kethüdâlığında mîrlivâ oldu. Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın maiyyetinde
l075 harbinde vefât etdi.

İlyâs Ağa-Mütevellîzâde el-Hâc
Çeribaşı Câmii mütevellîsi İsa Çelebi bin el-Hâc Ali Ağa bin İlyâs Çelebi mahdûmudur.
Sipâhi meşâhirinden olup pederi yerine Çeribaşı vakfı mütevellîsi olduğu halde l08l’de [270]
Kandiye harbinde şehîden vefât etdi. Mahdûmu fâzıl-ı meşhûr Amasya Müftüsü el-Hâc Ahmed
Efendi’dir.

İlyâs Ağa-Zanbak Dedezâde
Amasya şehir kethüdâsı Mütevellîzâde el-Hâc Mehmed Çelebi bin İsa Çelebi bin Ali Ağa
mahdûmudur. Yukarıdaki Hacı İlyâs Ağa’nın birâderzâdesidir. Amcasının şehâdetinde Çeribaşı
vakfı mütevellîsi, ll02’de meclîs-i a’yân a’zâsı olup sonra vefât etdi. Birâderi el-Hâc Ali
Ağa’dır.

İlyâs Efendi-Mütevellîzâde
Amasyalıdır. Sipahilerden Ali Ağa bin İsa Çelebi bin Ali Ağa’nın mahdûmudur.
Amasya‘da allâme-i meşhûr Müfessir Hızır Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl ederek
ders-i âm oldu. Tedrîs-i ulûm esnâsında Amasya medreselerini devrederek ll06 cumâdelûlâsının
evâsıtında Mehmed Efendi’nin ref’inden Hâtuniye-i Tokat müderrisi oldu.
ll07 senesi zilka’desinde bunun azlinden Mehmed Efendi iâde edildiği münâsebetle
Amasya’ya avdet edib tekâüd vazîfesi verildi. 1111 senesi zilhiccesinde dâr-ı bekâya [271]
rihlet etdi. Meşâhir-i fuzalâdan muhakkik, usûl ve fürû’da mâhir bir zât idi. Mahdûmu Râzî
Yûsuf Efendi kibâr-ı mevâlîdendir.
Garîbe
l307 senesi zilka’desinde “Dersi tamâm” demekle meşhûr Müftîzâde Ömer Efendi’yi
rüyâda gördüğüm esnâda üstâdını sormuşdum. Üstâdının sâhib-i terceme olduğunu ve muhtasar
tercemesini beyân etdikden sonra bu zâtın tarih-i vefâtını sordum. Yazdığım tarihde vefât
etdiğini ve Sultân Bâyezîd Mektebi bahçesinde caddeye nâzır pencerenin önünde medfûn
olduğunu beyân ederek kabrini gösterdi.
Fi’l-hakika pencerenin önünde seng-i mezârını gördüm. Bâlâda yazdığım tarihin seng-i
mezârında aynen mahkûk olduğunu müşâhede etdim. Bu zâtın adını ve tercemesini ve tarih-i
vefâtını nerede bulabileceğimi sordum. Herhalde bunları hakkıyla ararsan bulursun demişti.
Tarihime bu zâtı ihtiyâten yazmamışdım. Çünkü mezkûr bahçede kabîr yoktu.
Aradan yirmi altı yıl geçti. Evkâf mahzen evrâkını [272] tetkîke me’mûr oldum. l333’de
esnâ-yı tedkîkâtımda “Tokat Mâliye ve Tekâüd Defterleri” elime geçdi. Tekâüd Defteri’nde;

163 ١١٠٦ ةنس لىولاا ىذاجم طساوا ىدنفا دممح نالاوم عفر نع ىلع نب ىدنفا سايلا نالاوم داقوت ءهينوتاخ سردم

Ve diğer bir mahallinde;

164 ميقمهيساما رد ١١٠٧ ةنس هدعقلا وذ داقوت ءهينوتاخ نع ىلع نب ىدنفا سايلا نالاوم دعاقتم

163 Hâtuniyye Müderrisi, Tokat. Mevlânâ İlyas Efendi b Ali adına; Mevlânâ Muhammed Efendi, 1106 yılı
Cumâdelevvel ayı ortaları.
164 Tokat/Hâtuniyye’den mütekâid, Mevlânâ İlyas Efendi bin Ali 1107 yılı Zilkâde, Amasya’da mukîm.

346