Page 342 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

İlyâs Kadı-Ebü’l-Fezâil Kemaleddîn
Horasanlıdır. Hasan Horasânî mahdûmudur. Maverâünnehir’de tahsîl-i kemâlât ederek
Anadolu’ya geldi. [254] Amasya‘da ikâmet ederek müderris, ba’dehû kâdı’l-kudât olup Sultân
Mes’ûd-i Selçûkî zamanında vefât etdi. Kibâr-ı kudât ve ulemâdan idi. Mahdûmu Sadreddîn
Mehmed’dir. İlyâs Kadı arâzisi bunun idi.

İlyâs Bey-Çorumlu
Amasya hükümdârı Melîk İsmâil Gâzi bin Melîk Dânişmend Ahmed Gâzi ümerâsından
olup Çorumlu oymağı beyi idi. Şimdiki Çorum şehrine emîr nasbedilerek Çorumlu aşîreti orada
iskân edildiğinden o şehre “Çorumlu” ba’dehû tahfîfen Çorum dendi. Sultân Mes’ûd-i Selçûkî
devrinin evâhirinde vefât eyledi. Mahdûmu Salih Bey olup hafîdi el-Hâc Çâruk Şâh ve bunun
mahdûmu Emîr Bedreddîn Salih Bey’dir.

İlyâs Fakîh-Mevlânâ Şücâeddîn
Amasyalı Mehmed oğludur. Meşâhir-i ulemâdan tahsîl-i ulûm edib Amasya‘da ders-i âm
ve bir müddet Halfet Gâzi müderrisi oldu. 645 sâlinden sonra vefât etdi. Meşâhir-i ulemâdan
olup mahdûmu eş-Şeyh Bedreddîn Mahmûd [255] Çelebi’dir.

İlyâs Bey-Hacızâde el-Hâc
Amasya civârında medfûn Baba İlyâs Horasânî evlâdından el-Hâc Nevrûz Bey bin
Şemseddîn Mahmûd et-Tuğrâî bin Baba İlyâs Horasânî mahdûmudur. 7l8’de Mısır’dan gelip
Amasya’da yerleşti. Ammizâdesi el-Hâc Nureddîn Kutlu Beyle ümerâdan olup 745 hudûdunda
vefât etdi. Amasya’da Hacı İlyâs Mahallesi bunun ikâmetgâhı idi. Mahdûmları Hamza, Hızır,
Murâd Beylerdir.

İlyâs Çelebi-Mevlânâ Fahreddîn Ebü’l-Mahâmid
Amasyalıdır. Kadı’l-kudât eş-Şeyh Cemaleddîn İbrâhim bin İlyâs bin Ali el-Aksarâyî
mahdûmudur. Pederi Amasya‘da müderris iken doğdu. Pederinden ve Amasya’da sadrü’l-
ulemâ eş-Şeyh Şerefeddîn Mehmed el-Herevîden ve Erzincân’da Allâme Vecihüddîn Ömer bin
Abdülmuhsin el-Erzincânî’den tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm oldu.
Amasya‘da yıllarca tedrîs-i ulûm edib nice şâkirdân-ı fazl u irfân yetiştirdi. Üstâzının
irtihâlinde [256] sadrü’l-ulemâ, ya’nî me’zûn bi’l-iftâ oldu. Amasya hükümdârı Hacı Kutlu Şâh
ve mahdûmu Şadgeldi Pâdişâh devri hükûmetlerinde pek muhterem ve müderris-i Torumtay
olduğu halde 767 senesi saferinde dâr-ı bekâya irtihâl etdi.
Gâyet fâzıl, muhakkik, ulûm-ı nakliyye ve akliyyede mâhir, müteşerrî bir müftî-i benâm
idi. Ok Meydanı’nda kâin mezârlığın ortasındaki türbenin ittisâlinde dört duvarla muhât bir
türbe içinde Fahreddîn Mehmed Cevherî yanında medfûndur. Mahdûmları Şemseddîn
Mehmed, Alâeddîn Ali Çelebilerdir.
Hacı Mehmed Çelebi, Amasya‘nın a’yânından olub mahdûmu Hacı İbrâhim Çelebi’dir.
Bunun oğulları Mehmed, Mahmûd Çelebilerdir. Mehmed Çelebizâde Kemaleddîn Ahmed
Çelebi ve Mahmûd Çelebizâde eş-Şeyh Cemaleddîn Mehmed Çelebi pek meşhûr idiler.
Bunların evlâdı ricâl-i ma’rûfedendir.

İlyâs Bey-Ata Beyzâde
Amasya‘da medrese binâ eden Atabeg Gâzi evlâdından ve ümerâdan Hayreddîn Hızır
Bey bin Atabeg Gâzi Emîr Nasireddîn Ahmed Bey bin Ömer bin Süleyman el-Atâlî
mahdûmudur. Ümerâdan [257] ve ceddi vakfı mütevellîsi olduğu halde 770 sâlinden sonra vefât
etdi. Mahdûmları Hızır, Abdî Beylerdir. Hayreddîn Hızır Bey de mütevellî olmuşdu.

341