Page 337 - 6-8
P. 337
Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Eşref Ali Çelebi-Emîr Hamzazâde
Amasyalıdır. Karahisârî Emîr es-Seyyid Hamza Çelebi evlâdından es-Seyyid Mehmed
Çelebi mahdûmudur. Amasya‘da Kadızâde Küçük Hâce Mehmed Ali Efendi’den tahsîl-i ulûm
edib müderris, kadı oldu. Bir müddet Amasya nakîbü’l-eşrâf kâim-makâmı da olup 1071’de
vefât etdi. Meşâhîr-i kudâtdan edîb, şâir, kâtib idi.
Eşref Abdurrahman Efendi-Abdîzâde
[238] Merzifonludur. Oranın ulemâsından Mustafa Efendi bin Mehmed Efendi bin Abdî
Efendi’nin mahdûmu ve şâir-i meşhûr Nedim Ahmed Efendi’nin pederi akrâbasından olup
Merzifon’da Gelgiras hatîbi İbrâhim Efendi’den mukaddimât-ı ulûmu görüp Amasya‘ya geldi.
Amasya Müftüsü Çorumlu Ahmed, İnallı Mehmed, Eyraklı Yûsuf Efendizâde es-Seyyid
Mehmed, Merzifonî el-Hâc Mustafa, Müderriszâde es-Seyyid Mehmed, Lâdik’de Şeyhülislâm
Medresesi müderrisi Ayıntâbî Yûsuf Efendilerden ikmâl-i tahsîl edib İstanbul’a gitdi.
Orada rüûs imtihânını kazanıp müderris olarak avdet ve Merzifon’da bir müddet ders-i
âm oldu. Ba’dehû Sultâniye-i Merzifon müderrisi, 1136’da Merzifon Müftüsü olup 1143’de
İstanbul’a gitdi. Bu esnâda Sahn’a kadar devre-i medâris-i mu’tâdeyi ikmâl etdiğinden Kıbrıs
mevleviyyeti verildi.
Yine Merzifon’a avdet edib 1151’de dâr-ı bekâya irtihâl etdi. Âlim, fâzıl, şâir, kâmil, edîb
bir zât idi. “Mir’âtü’s-Safâ”, “Tezkiretü’l-Hikem”, “Uyûnü’l-Ulûm”, [239] “Şerh-i Risâle-i
Muammâ-yı Câmî”, “Dîvân-ı Eş’âr” gibi müellefât-ı adîdesi fazl ve kemâline şâhid-i beliğdir.
Şu birkaç beyit eş’âr-ı latîfesindendir:
Ne dest-âvîzini gördük bu dehrin bağbânından
Bahârından ne memnûnuz, ne efsürde hazânından
Hadeng-i nâvek-i âzarı lütf it der kemân etme
Meded dil murgunu eyler remîde âşiyânından
Merhûmun tezkiresi Şemsî-i Sivasî’nin “Manzûme-i Menâkıb-ı A’zam”ı kenârında
matbû’dur. Bu tezkirenin zeylinde kendisinden tahsîl-i ulûm etdiği zevât-ı sabıkanın vesâir-i
ba’zı ulemânın terâcim-i ahvâli yazılıdır. Bunlar da matbû’dur.
Mahdûmları Mustafa, Mehmed Efendilere Ammizâde dendi. Çünkü Iydî Bayram
Efendizâde el-Hâc Akif Mustafa Efendi’nin ammizâdesi idi. Mehmed Efendizâde Mustafa Adil
Efendi de şuarâ-yı kudâtdandır. Mustafa Efendizâde Kazım Abdurrahman Efendi ve Kamil
İsmâil Efendi meşhûrdur. Bunların ahvâli aşağıda gelir. Amasya‘da Ammizâdeler vardır. [240]
Eşref Abdurrahman Bey-Gürcüzâde
Amasyalıdır. Hâcegânı Dîvân-ı Hümâyûndan harem kethüdâsı Süleyman Ağazâde el-Hâc
Şerîf Mehmed Efendi’nin mahdûmudur. Gürcüzâde es-Seyyid Halil Paşa’nın kerîmezâdesi
olduğu münâsebetiyle Gürcüzâdelikle iştihâr etdi.
İbtidâ Halil Paşa dâiresinde bulundu. Ba’dehû Dîvân-ı hümâyûn kalemine girip orada
terbiye gördü. Ba’dehû dayısı Hâfız Ali Paşa’nın kethüdâsı olup 1223’de müşârün-ileyhin
Bursa’da ikâmeti esnâsında Amasya‘ya geldi. Meclîs-i a’yân âzâsı iken 1227’de vefât etdi.
Eşref Mehmed Bey-Gürcüzâde
Amasya eşrâfından mümâ-ileyh el-Hâc Şerîf Mehmed Efendizâde es-Seyyid Süleyman
Şâkir Bey’in mahdûmudur. Hâfız Ali Paşa’nın dâiresinde terbiye görüp müşârün-ileyhin
irtihâlinde 1247’de Amasya’ya geldi.
1252’de meclis âzâsından görüldü. 1258 sâlinden sonra vefât etdi. Mahdûmları
Abdurrahman, Süleyman, Ahmed Necîb Beylerdir. Süleyman Bey, Mehmed [241] Paşa
Mahallesi eşrâfından idi. Hafîdi Binbaşı Süleyman Beyzâde Mîralay Osmân Münir Bey’dir.
336