Page 336 - 6-8
P. 336
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Esen Bey-Eretnazâde
Sivaslıdır. Sivas emîri “Horos Bey” demekle meşhûr Alâeddîn Ali Bey bin Mehmed Bey
bin Eratna Hân’ın mahdûmudur. Pederinin irtihâlinde küçük olduğundan buna vesâyetle Kadı
Burhâneddîn Ahmed Kayserî, hâkim-i Sivas oldu.
785’de Kadı Burhan’ın gadri hissedildiğinden kaçıp Amasya hükümdârı Emîr Fahreddîn
Ahmed Çelebi’ye ilticâ etdi. Amasya, Osmanlı pâdişâhlarına arz-ı inkıyâd etdikde ağır zeâmetle
kayrıldı. 804’de Timur harbinde gâib oldu. Ümerâdan olup Zile emîri idi. Mahdûmu Ca’fer
Bey’dir. [235]
Esi Hâtun-Hâtun Şâh
Sivas hâkimi Emîr Taceddîn İbrâhim Bey bin Hâce Alâeddîn Ali Şâh bin Emîr Nureddîn
Kutlu Bey’in kerîmesi ve Amasya hükümdârı Emîr Seyfeddîn el-Hâc Şadgeldi Paşa halîlesidir.
Amasya’da Hacı Şadgeldi Paşa devrinde “Hâtun Şâh” demekle meşhûr idi. 797’de vefât etdiği
seng-i mezârında mahkûk ve zevci türbesinde medfûndur. Fasîhi İsi Hâtun’dur.
Eşca’ Ali Çelebi-Rifâîzâde es-Seyyid
Lâdiklidir. Orada medfûn olup tercemesi geçen sâhibü’l-hâl es-Seyyid Ahmed-i Kebîr er-
Rifâî mahdûmudur. Hacı Şadgeldi Paşa devrinde Lâdik emîri olup Emîr Alâeddîn Ali Eşca’
Bey dendi. “Eşca’ Çelebi” ve “Eşca’ Bey” diye meşhûr oldu. 780 sâline doğru vefât etdi. Yerini
Selâmiş Bay tutdu.
Oğulları es-Seyyid Abdullah, Mehmed, Ahmed Çelebilerdir. Bunlara “Eşca’ Oğulları”
dendi. Es-Seyyid Mehmed Çelebi oğulları es-Seyyid Abdul, İbrâhim, Ahmed Çelebilerdir. Es-
Seyyid İbrâhim [236] Çelebi oğulları es-Seyyid Mehmed, Ali Siyah Pûş, Ahmed Çelebiler olup
es-Seyyid Mehmed Çelebi bin es-Seyyid İbrâhim Çelebi oğulları da es-Seyyid Mahmûd,
İbrâhim, Hüseyin Çelebilerdir. Bunların bir kısmı Taşâbâd ve bir kısmı da Hakâla’da ikâmet
etmişlerdi.
Es-Seyyid İbrâhim bin Mehmed bin İbrâhim Çelebi oğulları Seyyid Şâh, Ahmed
Beylerdir. Es-Seyyid Ahmed Beyzâde es-Seyyid Hüseyin Çelebi Amasya sâdâtındandır. Es-
Seyyid Ali Siyah Pûş Çelebi bin es-Seyyid İbrâhim Çelebi oğulları es-Seyyid Nureddîn Hamza,
Tâceddîn İbrâhim, Abdürrahim Çelebilerdir. Es-Seyyid Tâceddîn Çelebi oğulları es-Seyyid Ali,
Hasan ve es- Seyyid Abdurrahim Çelebi oğulları da es-Seyyid İzzeddîn Hasan, Taceddîn
İbrâhim, Kasım Çelebiler olub “Hacı Kasım Oğulları” Amasya’da bir sülâle-i hânedândır.
Eşref Mehmed Çelebi-Küçük Emîr
Amasya sâdât-ı kirâmından olup 888’de vefât eden Emîr Hüsâmeddîn Hüseyin Çelebi bin
Emîr Sadreddîn Mehmed bin Hüseyin bin Ali el-Horasânî el-Bağavî mahdûmu ve Amasya
Müftüsü “Koca Emîr” demekle meşhûr es-Seyyid İbrâhim Efendi’nin birâderzâdesidir. [237]
Pederinden kendisine irsen intikâl eden bir kitâbın zahrında; “ دمحم ىوقلا الله دابع فعضأ ةبون ىف
ىوغبلا دمحم نب نيسح نب فرشأ” 148 imzâsı görüldü. Amasya’da tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm ve
müderris oldu. Amcasının zaman-ı fetvâsında emînü’l-fetvâ ve müderris-i Yörgüç Paşa olup
hayli iştihâr etdi. Yedi emîrlerden biri oldu. 918’de amcasıyla beraber İstanbul’a nakledildi.
Ba’dehû Sultân Süleyman Kanûnî devrinde Amasya‘ya avdet edib 927’de vefât etdi. Âlim, şâir,
kâmil idi. Üçler Mahallesi’nde medfûndur. Mahdûmu Şerîf Ahmed Çelebi’dir. Diğer mahdûmu
Abdülhamîd Çelebi’dir. (Terceme-i Şakâyık-Mecdî Efendi, sayfa 415.)
148 Kavî olan Allah’ın en zayıf kulu Muhammed Eşref bin Hüseyin bin Muhammed el-Beğavî’nin zamanında.
(Haz.)
335