Page 354 - 6-8
P. 354
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
birinde müderris iken peder ve dehân-i fanî eden Abdülkerîm Çelebi’nin şeref-i mülâzemetine
nâil oldukdan sonra tarîkden [292] ferağ edib Dârü’s-Saltana Konstantiniyye’de Bezirgân
Câmiinin cihet-i imâmeti ile kanâat ve ihtiyâr-ı kûşe-i uzlet etmişdir.
Pâdişâhımız 170 asrında olan şuarâdandır. Bu gazel-i meşhûr ki Ümîdî-i sâbık nâmına
şâyî’dir onundur”. Bu gazeli yukarıda yazıldı.
Emîr Han Bey-Karatekinoğlu
Melik Dânîşmed Ahmed Gâzi kölesi ümerâdan Karatekin Gâzi mahdûmudur. Türkler
arasında “Emîr Celâlü’d-devle Umûr Hân Gâzi” diye meşhûrdur. Melik İsmâil Gâzi ve
mahdûmu Melik Sungur Gâzi zamanlarında meşâhir-i ümerâdan olup Melik Yağıbasan Gâzi
seraskeri olmuşdur. 540 sâline doğru vefât etdi.
Emîr Çelebi-Tutuşoğlu
Kedağra (Köprü)’dan neş’et eden Emîr Şemseddîn Mahmûd Şâh bin Beylerbeyi Tutuş
Bey’in mahdûmu Emîr Sâdeddîn Umûr Bey’dir. Buna Emîr-i Dâd dendiğinden “Emîr Çelebi”
demekle meşhûr olmuşdu. Tercemesi aşağıda “Umûr Bey” diye gelir. [293]
Emîr Şâh Çelebi-Kutlubeyzâde
Amasyalıdır. Sultân Eretna Hân’ın vezîri olan emîr-i kebîr Alâeddîn Ali Şâh bin Emîr
Nureddîn Kutlu Bey’dir. 760 ricâlinden olup tercemesi aşağıda gelir.
Emîr Şâh Bey-Pehlivanoğlu
Amasya ümerâsından Pehlivân Şâh Gâzi Bey bin Bayat Bey bin Emîr Hayreddîn Halil
Bey bin emîr-i kebîr Şücâeddîn Pehlivân Bey bin Kaya Bey’in mahdûmudur. Çelebi Sultân
Mehmed Hân devrinde bütün muhârebelere iştirâk ederek ümerâdan oldu.
8l8’de Sultân Murâd-ı Sânî Amasya vâlisi oldukda ma’iyyet-i Amasya ümerâdan olarak
82l’de Amasya muhâfızı, 824’de müşârün-ileyhin cülûsunda Rûmeli ümerâsından oldu. 829
vak’asında Tokat emâretine nasbedilerek Anadolu’ya nakledildi.
833’de ma’zûlen Amasya‘da görülüp 837’de emlâkını evlâdına vakfederek ba’dehû vefât
etdi. [294] Meşâhir-i ümerâdan idi. 829’da Milliyet-perverâne hareketi Sultân Murâd-ı Sânîyi
gücendirmişti. Mahdûmu Halil Çelebi’dir. Evlâdına “Pehlivânoğlulları” denmektedir.
Emîr Şeyh Müeyyed Çelebi-Kadızâde
Amasyalıdır. Amasya kâdı’l-kudâtı Mevlânâ İmâdeddîn Ömer bin Şemseddîn Mehmed
bin Necîbeddîn Mûsâ el-Hallâtî-zâde Nizâmeddîn Mahmûd Çelebi mahdûmudur. Tercemesi
aşağıda “Müeyyed Çelebi” diye gelir. Bunun amcası emîr-i Tokat Emîr Şeyh Necib Çelebi’nin
tercemesi de “Necîbüddîn Mûsâ Çelebi” diye gelir.
Emîr Çelebi-Mevlânâ Umûr
Tosyalıdır. Yahya Çelebi mahdûmudur. Amasya‘da ulemâdan tahsîl-i ulûm ederek ders-
i âm ba’dehû müderris-i Medrese-i Torumtay olup Yörgüç Paşa’nın sevk ve tavsiyesiyle silk-i
kudâta idhâl edildi.
Hayli kasâbâta kadı oldukdan sonra Tokat kadısı ve Amasya vilâyeti evkâf müfetdişi,
ba’dehû Sivas kadısı olub 864 sâline doğru dâr-ı bekâya irtihâl etdi. [295] Meşâhir-i ulemâ ve
kibâr-ı kudâtdan idi. İmzâsı “Emîr bin Yahya et-Tôsî” ve “Emîr bin Yahya et-Tosyevî” diye
muhtelif şekilde görüldü.
170 Riyâzi Mehmed Efendi l045 senesi saferinde vefât etdiği münâsebetle Pâdişâhımız Sultan Murâd Hân-ı
Râbi’den kinâye edilmiş olursa da Kâfzâde’nin zabtı üzere Ümîdî Çelebi l0l9’da vefât eylediğinden pâdişâhımız
ta’birinden murâdı Sultan Ahmed Hân-ı Evvel olacakdır.
353