Page 375 - 6-8
P. 375
Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Yirmi yıl kadar dört pâdişâh-ı zî-şâna bi-lâ azl İmâm olup 1044’de Revân Seferi’ne
giderken Sultân Murâd-ı Râbi’ ile beraber gitdi. Ancak yolda hastalandığından avdetine
müsâ’ade buyurulup İstanbul’a vüsûlünden biraz sonra sene-i mezbûre zilka’desinde vefât etdi.
Ebû Eyyûb Ensârî civârında türbe-i mahsûsasında medfûndur.
Şeyhî Mehmed Efendi “Zeyl-i Şakâyık”ta diyor ki: “Şeyh-i mezbûr, hüsn-i hâlle
meşhûr, fenn-i kıraatte engüşt-i nümâ-yı âlem, ihyâ-yı mürde-i tâlibîn etmede Mesîhâ-dem, ilim
ve ameli câmi’, muktediyât-ı nefs ve hevâ-yı kâmi’, halîm ve selîm, müşfik ve kerîm, mazınne-
i kerâmet, dervîş-sîret idi.”
Mahdûmları Ahmed, Mehmed Efendilerdir. Dâmâdları Amasyalı Mehmed Efendi,
Abdurrahmân Efendi, sudûrdan Seyrekzâde Yûnus Efendi’dir. Topkapı semtinde mahallesi ve
câmii ve evkâfı vardır. Vakfının mütevellîsi Mehmed Efendi, ba’dehû Abdurrahmân Efendi
olmuşdur. 174 Abdurrahmân Efendi’nin dâmâdı da [364] hattât-ı meşhûr Amasyalı Nefîszâde es-
Seyyid İsmâîl Efendi’dir. Evlâdına Evliyâzâde ve hayrâtına Evliyâ Mescidi dendi.
Şâyân-ı dikkattir ki bütün Türkiye memâlik-i vâsi’asında ilm-i kırâaatta üstâdü’l-esâtize
tanınmış, bütün silsile-i ilm-i kıraat, kendisinden teşe’ub ederek her tarafa kol salmışdır.
Binâenaleyh: Bütün Türkiye’nin yegâne şeyhu’l-kurrâsı olmuşdur.
Umûr Bey-Emîr Şeyh Saâdeddîn
Kedağralıdır. Emîr Gıyâseddîn Mahmûd Şâh bin Tûtâş mahdûmudur. Sultân Tâceddîn
Altunbaş Selçûkî Atabegi olup zamân-ı inzivâsında Havza civârında el-yevm Şeyh Sa’dî
demekle meşhûr köyde ikâmet edib 740 tarihinden mukaddem vefât etmişdir. Mahdûmları
“Tâşân, Zekeriyâ, Savcı” Beyler’dir. Emîr Çelebi demekle meşhûr idi.
Umûr Paşa Bey-Emîr Zahîreddîn
Amasyalıdır. Bâbûkşâh oğlu Alî Paşa bin Esen Bey bin Bâbûkşâh mahdûmu ve Amasya
Beylerbeyi Devâtdâr Ahmed Paşa’nın kayınbirâderidir. Yıldırım Sultân [365] Bâyezîd
ümerâsından olup 804’de Timurlenk Muhârebesi’nde mün’adim oldu.
Umûr Bey-Osmân Paşazâde
Amasyalıdır. Lâdik Emîri Selamiş Bâyzâde Osmân Paşa’nın mahdûmudur. Çelebi
Sultân Mehmed Hân ümerâsından olup vahdet-i milliyyeye fevkalâde sa’y ve ikdâm ederek
816’da Çelebi Sultân Mehmed müstakillen Osmanlı pâdişâhı oldukda Anadolu ümerâsından
oldu. 826’da Şehzâde Sultân Mustafa Harbi’nde vefât etdi. Meşâhîr-i ümerâdan idi. Mahdûmu
Saruca Paşa’dır.
Umûr Bey-Yörgüç Paşazâde
Amasyalıdır. Yörgüç Paşazâde Hızır Bey’in mahdûmu olup züamâdan iken İstanbul
Fethi’nde ümerâdan oldu. 873’de Gürcistân Harbi’nde Amasya Valisi iken Sultân Bâyezîd ile
beraber bulundu. 878’de Uzun Hasan Şâh Muhârebesi’nde vefât etdi.
Üveys Bey-Osmân Paşazâde
Amasyalıdır. Hasan Paşa bin Osmân Paşa bin Selamiş [366] Bây’ın mahdûmudur.
Sultân Murâd-ı Sânî ümerâsından olup Edirne Sarayı muhâfızı oldu. Ba’dehû Silistre Beyi olup
847 senesi hilâlinde vefât etdi.
174 Mukataât ve mahlûlât defterinde şu kayıt görüldü: “An vakf-ı hâne-i Erdebîlî der-uhde-i Mehmed Çelebi ve
Fâtıma Hâtun ve Ayşe Hâtun evlâd-ı Evliyâ Mehmed Efendi İmâm-ı Sultânî fî seneti 1054/400”
374