Page 38 - 6-8
P. 38
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
İbrâhim Dede Çelebi
Amasyalıdır. Şeyh Mehmed Dede mahdûmu olup 995’de Amasya Mevlevî-hânesi şeyhi
oldu. On altı yıl kadar meşîhat edib 1011’de Eşkiyâ Vak’asında vefât etdi. Sülehâdan bir şeyh
idi. Mahdûmu eş-Şeyh Mehmed Ârif Dede Efendi meşâhîr-i ‘urefâdandır.
İbrâhim Efendi-Ermişli Hoca
Amasya’nın cenûb-i şarkî hudûdunda Ermiş, Vermiş köyünden Mehmed oğludur.
Amasya fuzalâsından Hızır Paşa müderrisi Cum’a, Saraçhâne müderrisi müfessir Ahmed,
Memik Çelebi demekle meşhûr Muhyiddîn Mehmed Efendilerden ikmâl-i tahsîl ederek uzun
müddet Çeribaşı Câmiinde imâm, Sultân Bâyezîd Câmiinde ders-i âm [88] olduktan sonra
Halfet Gâzi, Hızır Paşa, Hüseyin Ağa Medreselerinde müderris olup hayli talebe yetiştirdi.
Ba’dehû ber-vech-i tekâ’üd Sultân Bâyezîd Câmii kürsü şeyhi olup 1013 senesinde vefât etdi.
Meşâhîr-i ulemâdan fakih, kâmil, hâfız-ı akvâl-i müfessirîn, müteşerri’, muttakî bir zât
idi. Halkalı Dede Türbesi bahçesinin şark tarafında medfûndur. Memik Çelebi diye meşhûr
Muhyiddîn Mehmed Efendi’den telvîh okuduğunu kitabına yazmış olduğu görüldü. Mahdûmu
Abdurrahman Efendi Ermişlizâdelikle meşhûrdur.
İbrâhim Efendi-Karakadızâde
Amasyalıdır. Amasya’da Boza-hânesinde eski Menzil-hâne sokağında bir mescid-i şerîf
ve mektep yaptıran Karakadı Hayreddîn Hızır Efendi’nin mahdûmudur. Amasya ulemâsından
tahsîl-i ulûm edib ders-i âm ve müderris oldu. Ba’dehû İstanbul’a gidip Şeyhülislâm
Mü’eyyedzâde Abdulkâdir Şeyhî Efendi’den mülâzemetle müderris, kadı oldu.
İğnecizâde Amasyalı Ömer Efendi’nin hemşîresi zevci olduğundan müşârün-ileyh
ikbâlinde Kayseriye mollası, [89] Amasya kadısı, Trablusşâm mollası olarak ta’yîn edildi.
1023’de Hama kadılığından tekâ’üden Amasya’ya gelip 1026 senesi evâhirinde vefât etdi.
Kibâr-ı ulemâ ve mevâlîden idi.
Pederinin vakfını tevsi’ edib Kurtboğan civârında kâin bağını evlâdına vakfetdi.
Mahdûmları Mustafa, Mehmed Efendilerdir. Mustafa Efendizâde vezîr İbrâhim Paşa 1074’de
maktûl olup mahdûmu Mustafa Bey ve Mehmed Efendizâde Halîl Efendi ve bunun mahdûmu
Mehmed Efendi tercemeleri aşağıda gelir.
İbrâhim Efendi-Kal’alı Hoca
Harşena demekle meşhûr Amasya Kal’ası sâkinlerinden Ali Çelebi mahdûmudur.
Amasya fuzalâsından Bahşîzâde Yahya, Şeyhü’l-harem Sinan, Ermişli Hoca İbrâhim
Efendilerden ikmâl-i tahsîl ederek Sultân Bâyezîd Câmii şerîfinde tûl-i müddet ders-i âm oldu.
Ba’dehû Hakala’da Kâsım Bey, Amasya’da Hızır Paşa, sonra Büyük Ağa demekle
meşhûr Hüseyin Ağa medreselerine müderris olup pek çok talebeye icâzet verdi. Ba’dehû
talebiyle [90] kal’a-yı bâlâda kâin Dizdâriye müderrisliği ber-vech-i tekâ’üd uhdesine verildi.
Orada Bey Câmii Şeyhi de olup tedrîs ü tezkîr ile iştigâl ederek 1029 senesinde vefât
etdi. Fâzıl, muhakkik, usûlî, muttakî bir zât idi. Üstâdının “Tebyînü’l-Mehârim” adlı eserini
tahşiye etdiği, kitabının hevâmiş ve ta’likâtından anlaşılır. 985’de Kaya Paşa vakfiyesine şâhid
görüldü. İbrâhim bin Ali el-Harşenî diye imzâ kordu.
İbrâhim Ağa-Çavuş
Amasyalıdır. Ali oğlu olup dergâh-ı âlî çavuşânından olarak devr-i hidemâd etdi. Sultân
Ahmed Hân-ı Evvel devrinde muhassıl, cizyedâr olup Sultân Osmân Hân-ı Sânî devrinde
Galata voyvodası oldu. 1031 recebi vak’asında ihtifâ ve ba’dehû vefât etdi. Diğer Amasyalı
İbrâhim Ağa bin Halîl Ağa da sipâhilerden olup Gümüş ma’deni emîni, ba’dehû Merzifon
voyvodası oldu. 1041 sâline doğru vefât etdi.
33
37