Page 389 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Eyyûb Ağa-Hacı Eyyûboğlu el-Hâc
Amasya a’yânından el-Hâc Ömer Ağa bin el-Hâc Eyyûb Ağa’nın oğludur. Dergâh-ı Âlî
gedüklülerinden olup devr-i hidemât ederek Amasya a’yânından oldu. Bir müddet Amasya
Mukata’ât emîni olup Osmân Beyzâde es-Seyyid el-Hâc Abdullah Bey’e kethüdâlık yaptı. 1221
hudûdunda vefât etdi. Oğlu Hacı Mehmed Ağa’dır. [412]

Eyyûb Efendi-Niğdeli
Ali oğludur. Amasya’ya gelip Mehmed Paşa Medresesi’nde ikâmet ve fuzalâdan
Abdullah Vecih Efendi’den tahsîl-i ulûma muvâzabet ederek 1216’da ikmâl-i tahsîl edib ders-
i âm oldu.
Yeniçeri talebe vak’alarında kuvvetli mantıkıyla ulemâ ve talebeyi müdâfa’a ederek
yeniçerilerin gayzını kazanmışdı. 1241 senesi zilka’desinde yeniçeri ocağının ilgâsından en
ziyâde sevinen bu zât oldu. Ba’dehû vefât etdi. Vâ’iz, natûk, cesûr idi. Talebeliğinde bütün
yeniçerileri yıldırmışdı.

Eyyûb Ağa-Seydîzâde
Merzifonludur. Teberrükzâde Şemseddîn Çelebi vakfına mütevellî olan Alî Efendi bin
Eyyûb Ağa bin Seydî Çelebi mahdûmudur. Pederinin 1216’da vefâtında mütevellî olup
Merzifon eşrâfı sırasına girdi. 1248’de vefât edib tevliyet oğulları Mehmed, Alî Ağalara ve
Feyzullâh Ağazâde Sa’dullâh Efendi’ye kaldı. 1255’de [413] Mehmed Ağa ve 1281’de Alî Ağa
vefât edib tevliyet müstakillen Hâfız Hasan Efendi’ye verildi.

Eyyûb Sabri Efendi-Pelidzâde
Amasyalıdır. Üçler Mahallesi ahâlîsinden Osmân Ağa bin Mehmed Ağa’nın
mahdûmudur. 1278’de doğdu. Amasya’da mukaddimât-ı fünûnu mekteb ve medresede görüp
İstanbul’a gitdi. Ayasofya Medresesi’nde ikâmet etdi.
Ayasofya Câmi-i ders-i âmlarından tahsîl-i ulûm etdiği esnâda dârü’l-mu’allimîne girip
mekteb ve medrese tahsîlini ikmâl etdikten sonra şehâdet-nâme alıp 1306’da Bandırma kazâsı
Rüşdiye Mektebi’ne mu’allim oldu.
Orada on iki yıl îfâ-yı vazife-i ta’lîm etdikten sonra 1318’de İnegöl kazâsı Mekteb-i
Rüşdiye mu’allimliğine nakl edilip orada beş yıl ta’lîm-i sıbyân ile iştigâl ederek 1323 senesi
zilka’desinde vefât etdi. Âlim, halûk, me’ârif-âşinâ bir zât idi.

Eyyûb Efendieş-Şeyh el-Hâc Gürcü
Livânelidir. Kazâ dâhilinde Gurcân karyesi İmâmı [414] Yûsuf Sâlih Efendi bin İsmâîl
bin Mehmed bin Halîl bin Îsâ mahdûmudur. 1264’de Gurcân’da doğdu. Bunun için Gurcanlı
dendi. Livâne’de mukaddimât-ı ulûmu gördükten sonra 1281’de Amasya’ya hicret etdi.
Amasya’da Şirvânî el-Hâc Mustafa Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl ederek
1294’de mücâz ü ders-i âm oldu. Esnâ-yı tahsîlinde Hocazâde İbrâhim Efendi’den de istifâde-
i ulûm etdi. Sarâchâne Câmi-i şerîfinde tedrîse başlamışdı.
1302’de Hacıköylü el-Hâc Mahmûd Efendi, Sarâchâne Câmii garbında yaptırdığı
medresesini ikmâl etdiğinde buraya ilk müderris ta’yîn edildi. Ba’dehû Sarâchâne Câmii kürsî
şeyhi olup, 1314’de talebesine icâzet verip Hicâz’a gitdi.
Mekke-i Mükerreme’de Hâlidiyye hulefâsından eş-Şeyh Abdullah Efendi’den inâbe edib
hilâfet aldı. Amasya’ya avdetinde İçerişehir’de kâin hânesini Tekke ittihâz ederek zikr u tevhîde
başladı. Bir taraftan halka va’z u nasîhat, diğer taraftan zikr ü tevhîd ve ibâdete mülâzemet
ederek 1338 senesinde [415] dâr-ı kudse rihlet etdi.
Âlim, sâlih vâ’iz, kanâ’atkâr, sûfî-meşreb, selef-i sâlihîn sîretine sâlik, uzun boylu tenû-
mend müşekkel, beşûş müte’abbid bir zât idi. Mahdûmlarından Mehmed Şâdî Efendi, İstanbul
müderrislerinden idi. Tilmîzi Amasya meb’ûsu olan Köprülü Fâzıl Mehmed Ârif Efendi 1341

388