Page 393 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Bunun için Cizyedâr, Cizyeci dendi. 1058 senesinde vefât etdi. Şâ’ir, kâtib, me’ârif-âşinâ idi.
Abdî Efendi’nin tezkiresinde bu tercemesi zeylinde bir gazeli var idi. Hayfâ ki yandı.

Bâlî Dede-eş-Şeyh Şehâbeddîn
Mecitözülüdür. Amasya’da tahsîl-i ulûm ederek Hazret-i Pîr İlyâs Halvetî ve ba’dehû
halîfesi Pîr Aburrahman Halvetî sohbetlerinde tefeyyüz etdi. Bir müddet Amasya’da kaldıktan
sonra Mecitözü kasabasına avdet eyledi.
Orada halkın tehzîb-i ahlâkına va’z u nasîhatlerle zühd ü riyâzâtlarla hizmet ederek
fevkalâde iştihâr etdi. Kendisine Mecitözü Emîri el-Hâc Türkâd Bey’e intisâb edib güzel bir
zâviye yaptırdı. Zâviyenin mesâlihine emlâkini 836’da vakf etdi.
Bâlî Dede bundan sonra vefât eyledi. Hacı Türkâd Bey’in vakfiyesi Mecitözü’nde
görüldü. Âlim, âbid, kâmil, zâhid, müttakî olduğu ve tercemesi bu vakfiyeden anlaşıldı.
Mecitözü civârında basit bir türbesi vardır. [427] Halkın ziyâretgâhıdır. Halk arasında Balım
Sultân demekle meşhûrdur.
Balım Sultân’ın halîfesi Şeyh Abdül Baba olup irtihâlinde Hacı Türkâd Tekkesi şeyhi
olmuşdu. Mahdûmu da Îsâ Çelebi’dir. Bunun mahdûmu Yahyâ Çelebi bin Îsâ Çelebi bin eş-
Şeyh Bâlî Dede 910’da meşhûr idi.

Bâlî Bey-Bîçâr Paşazâde
Amasyalıdır. Hamza Bey’in mahdûmudur. Sultân Murâd-ı Sânî zamanında meşâhîr-i
ümerâdan olup Varna Harbi’nde şehîden vefât etdi. Konağı Üçler Mahallesi’nde olup mahdûmu
Hüseyin Bey bu konağın bahçesinde medfûndur. Seng-i mezârı ve kitâbesi vardır. Aşağıda
gelir. Varna muhârebesi 847’de vâkî’dir.

Bâlî Bey-Yeni Beyzâde
Lâdiklidir. Oranın ümerâsından Mehmed Bey bin Mes’ûd bin Yeni Bey’in mahdûmudur.
Amasyalı Şâdî Beyzâde Şâh Melik Paşa’nın kethüdâsı olarak tefeyyüz edib ümerâdan oldu.
Varna, İstanbul muhârebâtında [428] isbât-ı vücûd etdi.
Ba’dehû Filibe Sancakbeyi olup Rûmeli Beylerbeyi Dayı Karaca Paşa’nın ma’iyyetinde
bulunarak Belgrad Harbi’nde 860’da her ikisi de şehîden vefât etdi. Meşâhîr-i ümerâdan sâdık,
şecî’ idi.

Bâlî Çelebi-Gümüşlüzâde
Amasyalıdır. Defterdâr Hâce Celâlzâde İlyâs Çelebi mahdûmudur. Gümüşlüzâde
Mevlânâ Celâleddîn Abdurrahmân Çelebi’den tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm ve müderris ve
844’de Merzifon’a kadı görüldü.
Ba’dehû 857’de Amasya vilâyeti nâibi görülüp 870 sâline doğru vefât etdi. Meşâhîr-i
kudâttan ve a’yân-ı ulemâdan idi. Mahdûmu Mevlânâ Abdurrahmân Çelebi kibâr-ı kudâttan idi.

Bâlî Bey-Acem Alizâde
Amasyalıdır. Amasya’da mahallesi ve soyu olan Acem Alî Ağazâde Mustafa Bey’in
mahdûmudur. Amasya vâlisi Şehzâde Ahmed’e intisâb ederek sâye-i ikbâlinde tefeyyüz [429]
etdi. 916’da Amasya muhâfızı oldu.
Bundan akdem ceddi Acem Alî Mahallesi’nde güzel ve kâr-gîr bir Câmii şerîf inşâsına
mübâşeret edib 918 senesi evâ’ilinde ikmâl ederek bütün emlâkini bu hayrâtının mesâlihine
vakf etdi. Bunu müte’âkib Sultân Ahmed Hân’ın ma’iyyetinde birâderi Sultân Selîm Hân
Harbi’ne gitdi. Edilen muhârebede fevt oldu.
Birâderi el-Hâc Hamza Bey’dir. Bunun mahdûmu Keykoca demekle meşhûr Îsâ Çelebi
de 918’de emlâkini bu câmiin mesâlihine vakf etdi. Bu iki vakfiye bu câmiin imâmı olan Şeyh
Alizâde Abdullah Efendi’nin yedinde görüldü. Bâlî Bey’in amcası da Îsâ Bey’dir.

392