Page 398 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Nüfûz ve serveti yerinde, âkil, müdebbir bir zât idi. Bazen Bâlî Bey diye anılır, bazen de
Bâlî Ağa denirdi. Me’ârif-âşinâ idi. Mahdûmları el-Hâc Osmân, Hasan Ağalardır. Hacı Hasan
Ağazâde el-Hâc Mehmed Ağa eşrâfdan idi. Bunlara ve evlâdına Molla Bâlî Oğulları dendi.

Bâlî Mehmed Efendi-Dilkî
Amasyalıdır. Ebeoğlu Alî mahdûmudur. Mü’eyyedzâde Pîrî Ahmed, Bahşîzâde Fâzıl
Yahyâ, Nefiszâde Mustafa Efendilerden ikmâl-i tahsîl ederek ders-i âm-ı meşhûr oldu. Bir
müddet Amasya’da müderris olarak iştihâr etdi. [444]
1019’da Hüseyin Ağa müderrisi olup altmışlı derecesini buldu. 1029’da mu’allim-i
Sultânî Amasyalı Ömer Efendi’nin himmetiyle Hâtuniyye-i Tokat müderrisi, buradan Sivas
kadısı oldu. 1033’de Kudüs pâyesiyle tekâ’üd edilip tedrîse devam etdi. 1039 senesi
zilhiccesinde vefât etdi.
Meşâhîr-i ulemâdan fâzıl, muhakkik, kâmil bir zât idi. Kölesi ve tilmîz ve dâmâdı olan
Gürcü Hasan Efendi yerini tutdu. Bunun tilmîzi ulemâ-i meşhûr Hayreddîn Hızır Efendi’dir.
Fâzıl-ı müşârün-ileyhin mahdûmu da Hasan Efendi’dir. Bunun evlâdına Dilkioğulları dendi.

Bayat Bey-Emîr Nûreddîn
Yukarıda tercemesi yazılan Emîr Şerefeddîn İnac Bey’in oğludur. İnacoğlu demekle
meşhûr olup Hacı Kutlu Şâh devrinde nâ’il-i emâret oldu. Amasya hükümdârı Hacı Şâdgeldi
Paşa’nın tarafdârı olup müşârün-ileyhin emâretinde hizmeti sebkederek 768 sâlinden sonra
vefât etdi. [445]

Bayat Bey-Pehlivanoğlu
Amasyalıdır. Hacı Şâdgeldi Pâdişâh ümerâsından Kayabaşı Mahalesi’nde sâkin Emîr
Şücaeddîn Pehlivân Bey bin Kaya Bey’in evlâdından Halîl Bey’in oğludur. Sultân Murâd-ı Sânî
ümerâsından olup 847’de Varna Harbi’nde şehîden vefât etdi. Mahdûmu Halîl Bey’dir.

Bayrâm Bey-el-Hâc Gâzi
Amasya ümerâsından ve Melik Gâzi İsmâîl Dânîşmendî evlâd-ı kirâmından Gâzi
Süleyman Bey bin Melik Gâzi Yûnus Bey’in mahdûmudur. Hacı Gâzi Bey demekle meşhûrdur.
İçerişehir’de Loğ Minare denilen Câmi-i şerîf vakfının mütevellîsidir.
Amasya hükümdârı Hacı Şâdgeldi Paşa’nın ümerâsından olup müşârün-ileyhin
irtihâlinde mahdûmu emîr-i kebîr Ahmed Paşa’nın vezîri ve müşâviri oldu. Emîr Ahmed
Paşa’yı Sultân Murâd-ı hünkâra beyât ve inkiyâda teşvîk ederek vahdet-i milliyyeyi te’mîne
çalışdı.
Ba’dehû Yıldırım Sultân Bâyezîd Hân ümerâsından olup [446] Rûmeli muhârebâtında
bulundu. 804’de Timurlenk Harbi’nde mün’adim oldu. Meşâhîr-i ümerâdan idi. Mahdûmları
İsmâîl, Hızır, Süleyman Beylerdir.

Bayrâm Çelebi-el-Hâc Zeyneddîn
Malatyalıdır. Amasya kâdı’l-kudâtı Mevlânâ İmadeddîn Yûsuf bin Halîl’in birâderidir.
Amasya’da kazasker Mevlânâ Cemâleddîn Yûsuf bin Hüseyin en-Niğdevî’den tahsîl-i ulûm
etdi. Birâderinden de iktisâb-ı fezâ’il edib ders-i âm oldu.
Amasya’da hayli müddet ulûm-i nâfi’a tedrîs edib Halfet Gâzi Medresesi müderrisi
olduğu hâlde 818 sâlinden sonra vefât etdi. Kibâr-ı ulemâdan fâzıl, vâ’iz bir zât idi. Mahdûmları
Cemâleddîn Yûsuf, Kemaleddîn Mehmed Çelebiler meşâhîr-i kudâttan idiler.

Bayrâm Bey-Şeyh Paşazâde
Amasyalıdır. Meşâhîr-i a’yândan Şeyh Paşa demekle meşhûr Saadeddîn Mehmed Paşa
bin Salih Çelebi mahdûmudur. Meşâhîr-i züamâdan iken ümerâdan olup Amasya vâlisi Şehzâde

397