Page 440 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Pehlivân Bey-Emîr Şücâaddîn
Amasya ümerâsından Alişir oğlu Emîr Mücâhideddîn Kaya Bey bin Bahâdır Bey bin
Ahmed Bey bin Alişir Bey’in mahdûmudur. Torumtayzâde emîr-i kebîr Ya’kûb Şâh Rûmî’ye
intisâb edib ümerâdan oldu.
744’de Sultân Eretna-Küçük Şeyh Hasan muhârebesinde bulundu. Tarafdârı olduğu
Küçük Hasan Bey’in mağlûbiyetiyle hitâm bulan bu muhârebeden sonra Kayabaşı çiftliğine
çekildi. Tûl-i müddet orada oturdu.
Ba’dehû Hacı Kutlu Şâh bunu kendisine celb edib muhârebâtta yararlığı görüldüğünden
Hacı Şâdgeldi Pâdişâh devrinde müte’ayyin ümerâdan olduğu hâlde 780 sâlinden sonra vefât
etdi. Mahdûmları Halîl, Mukbil [584] Beylerdir. Çiftliğine Pehlivân ve evlâdına
Pehlivânoğulları ve Pehlivânlı dendi.

Pehlivân Şâh Bey-Gâzi Şâh
Amasyalıdır. Sivas hükümdârı Kılıçarslan Bey bin Mes’ûd Bey bin Altunbaş Gâzi
Çelebi’nin dâmâdı ve müsteşâr-ı hükûmeti olan Hacı Mukbil Bey bin Pehlivân Bey’in
mahdûmudur. Çelebi Sultân Mehmed ve Sultân Murâd-ı Sânî devirlerinde meşâhîr-i ümerâdan
olup 831 senesi hudûdunda vefât etdi.
828’de emlâkini evlâdına vakf etmişdi. Mahdûmu Emîr Şâh Bey de meşâhîr-i
ümerâdandır. Evlâdından Ahmed Ağa bin Hasan Ağa’nın 1131’de bilâ-veled vefâtıyla
hemşîresi oğlu Hasan Ağa bin Ahmed Ağa bunun vakfına mütevellî oldu.

Piyâle Bey-Gürcü
Amasya beylerbeylerinden Hacı Beyzâde Ahmed Paşa’nın kölesidir. Gürcistân fethinde
hissesine isâbet eden Gürcü ğılmânından olup terbiye-i İslâmiyye üzere büyüdü. Ahmed
Paşa’nın vefâtında mahdûmu İlyâs Bey tarafından i’tâk edilerek sipâhî oldu. [585]
Bir müddet sipâhîlere kethüdâyeri olup sonra İn’âmoğlu Alî Paşa’nın kethüdâsı oldu.
1031’de Karahisâr-ı Şarkî mutasarrıfı olan efendisinin isyânında mün’adim oldu. Sâdık, şecî’,
cesûr adamdı.

Piyâle Bey-Çerkes
Amasyalı kudâttan Sadi Çelebi’nin kölesidir. Ta’lîm ve terbiye ederek koyu bir
Müslüman oldu. Ba’dehû i’tâk edilip sipâhî oldu. Hâfız Ahmed Paşa’nın ma’iyyetinde Irâk
muhârebelerinde nâmdâr olup 1041’de Bozok sancâğı beyi oldu.
1044’de Revân Harbi’nde yaralandığından tekâ’üde sevkedilip Amasya’ya geldi.
1045’de Sultân Murâd-ı Râbi’in Amasya’yı teşrîfinde Hüseyin ve Fîrûz Ağaların evkâfı
tevliyetiyle çerağ edilip 1053’de vefât etdi. Mahdûmu Mustafa Bey’dir. Bunun mahdûmu
şu’arâdan Hacı Ahmed Çelebi’dir. Bunlara Piyâleoğulları dendi.

Pîr Ahmed Çelebi-Pîr Yoğurtcu
Amasyalıdır. Ümerâdan Şerefeddîn Mukbil Beyzâde [586] Ömer Bey’in mahdûmudur.
Buna Gülbeyoğlu denirdi. Tahsîl-i ulûm etdikten sonra Şeyh Cemâleddîn Mehmed Cû’î
Dede’nin sohbetinde tasfiye-i derûn ederek tarîk-i sûfiyyeye girdi.
Şeyh-i müşârün-ileyhin vefâtında Şeyh Cû’î karyesinde yaptırdığı Mevlevîhâne şeyhi
olup karye-i mezbûrede ikâmet ve Mesnevî kitâbını tedrîse muvâzabet ederek karye halkının
ahlâkını tehzîbe çalışdı. Tekkesine her gelip giden zevâta yoğurt takdîm etdiğinden Yoğurtcu
Dede dendi.
Arguma nâhiyesinde kâin Ilıca mezra’sını bu Mevlevîhâne ta’âmiyesine vakf edib Şeyh
Cû’î evkâfını tevsî’ etdi. Zikr ü tevhîd ve ibâdetle iştiğâl ederek 846 senesi hudûdunda vefât
etdi. Âlim, zâhid, edebiyât-ı Arabiyye ve Fârisiyyeye âşinâ, mesnevîhân bir zât idi. Şeyhi
yanında medfûndur. Birâderi Mevlânâ Mahmûd Çelebi ulemâdandır.

439