Page 435 - 6-8
P. 435
Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Fakat Zokây’ın kuvveti, icrâ-yı gâret eden Tatarların kesreti kendisinin ma’zûr olduğunu
isbât eylediğinden mu’ahharan Amasya Cândârı oldu. Moğol ümerâsından Sübüktay Noyin’in
hemşîresini tezevvüc ederek mevki’ini kuvvetlendirdi.
Ancak 670’de Muîneddîn Pervâne Bey’in hasmı olan Mes’ûdiyye şeyhi İzzeddîn İbik
Baba’nın firârında muhlîslerinden olduğu münâsebetle Harput emâretine nasb edilerek
Amasya’dan kaldırıldı. Dört yıl kadar orada kalıp sonra avdet etdi.
675’de Tatar Beylerinin Anadolu Türklerine karşı irtikâb etdikleri mezâlimi ve devlet-i
Selçûkiyye’nin za’fını ve Muîneddîn Pervâne’nin istibdâdını görüb Mısır’da hükûmet eden
Türklerden istimdâd ederek muhâberât-ı hafiyeye girişti. Bu da duyulduğundan evlâdıyla
beraber Mısır’a firâr etdi.[567]
Merhûmun yaşı pek ziyâde ilerlemiş olduğundan Mısır’a vüsûlünde terk-i emâret edib
Hicâz’a gitdi. Farîza-i hâccı ifâ ve harem-i şerîfinde mücâvir olan kimselere emvâl-i kesîre bezl
ü tasadduk ederek avdet edib yüz yaşını geçkin olduğu hâlde Mısır’da 681’de vefât etdi.
Bu terceme-i hâli yazan Aynî “Ikdü’l-cüm’ân”ında merhûmun zikr-i cemîlini yâd ediyor.
Evlâdı Amasya ve Tokat’da tavattun ve temekkün etdikleri münâsebetle terceme-i hâli naklen
tarihimize yazıldı. Evlâdı Bîçâr, Biçeroğulları demekle meşhûrdur. Mahdûmu tercemesi
yukarıda yazılan Emîr el-Hâc Bahâeddîn Bahâdır Bey ve bunun mahdûmu Şehabeddîn Ahmed
Bey’dir.
Bîçâr Paşa-Biçeroğlu
Amasya ümerâsından olup tercemesi yukarıda yazılan Esen Bey’in mahdûmudur.
Amasya hükümdârı Hacı Şâdgeldi Paşa ve mahdûmu Ahmed Paşa ümerâsından iken Amasya
emâretinin Sultân Murâd Hünkâr’a arz-ı inkıyâd etdiği esnâsında Bursa’ya gidip Osmanlı
ümerâsından oldu.
Yıldırım Sultân Bâyezîd Hân devrinde beylerbeyi olup [568] bütün muhârebâtında isbât-
ı vücûd ederek yararlıklar gösterdi. 804’de Topal Timur muhârebesinde mün’adim oldu.
Bütün kuyûd-ı resmiyyede Bîçâr Paşa ünvânıyla mezkûr, şecî’, sâdık bir zât idi.
Mahdûmları Hamza, Arslan Beylerle İsmâîl Paşa’dır. Tarîhen bunlara Biçeroğulları dendi.
Bundan galat olarak Hicroğulları yazılması nâsihlerin tahrîfâtındandır. Amasya ve Bursa’da
emlâki vardı. Bunlara Bîçâr Paşa Menzili, Bîçâr Paşa bağı, Bîçâr Paşa Bahçesi denirdi.
ÜÇÜNCÜ FASIL
Amasya tarihinin ikinci bâbından üçüncü faslı, adlarının ilk harfi üç noktalı “Pe
(پ)” olanların terâcim-i ahvâlini târîhen i’tibâra lâyık cihetleriyle beraber mülâhhasan
kayd ve zabteder. Bu fasla bâ-i menkûta faslı denir. Pâ’dan sonra gelen hurûf-ı hecâ
tertibi üzere yazılır.
Pâdişâh Ahmed Çelebi-Hattâtzâde
Amasyalıdır. Yedi meşhûr hattâtlardan bir olan Amasyalı Abdullah Efendi bin İlyâs
Çelebi’nin mahdûmudur. [569] Pederinden hutût-ı mütenevvi’ayı öğrenip hattât-ı meşhûr oldu.
Şehzâde Sultân Ahmed devrinde Dîvân-ı âlî ketebesi meyânına dâhil olup 916’da Defter emîni
görüldü.
Şehzâde sultânın vefâtından sonra dîvân-ı vilâyet kâtibi olup hayli şâkirdân-ı hatt
yetiştirdi. 938 hudûdunda vefât etdi. Sultân Ahmed, Amasya’da i’lân-ı saltanât ve istiklâl
etdikde bunu reîsü’l-küttâb yapmışdı. Hattı gâyet güzeldi. Buna hatt-ı Pâdişâhî dendi. Birâderi
Şâh Mahmûd Çelebi’dir.
Şâ’ir-i meşhûr Amasyalı Çeşmî Çelebi bunu kasd ederek hatt-ı Cânân hakkında şöyle
demişti:
434