Page 432 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Bahâeddîn Mehmed Efendi-Şirvânî
Karabağ eyâleti muzâfâtından Dehne kasabası ulemâsından olup Amasya’da 1284’de
vefât eden Siraceddîn Mehmed Efendi bin eş-Şeyh Mehmed bin İsrâfil mahdûmudur. Dehne’de
1278 senesi rebîülevvelinde doğdu. 1281 senesi recebinde üç yaşında iken pederiyle
Amasya’ya geldi.
Amasya Mekteb-i rüşdiyesinde mukaddimât-ı ulûmu görüp Şirvânî Mîr Hasan Efendi’nin
halka-i tedrîsine mülâzemet ederek ikmâl-i tahsîl edib 1300’de icâzetnâme aldı. Hâlidiyye
meşâyih-i kirâmından Karabâğî el-Hâc Mîr Hamza Nigârî Efendi’ye inâbe ederek bir müddet
zikr ü ibâdetle iştiğâl etdi.
1304 senesi muharreminde şeyh-i müşârün-ileyhin irtihâline binâen tarîk-i tedrîse sülûk
edib talebe-i ulûma takrîr-i metâlib-i ilmiyye ederek icâzet verdi. Bu esnâda ıslâh-ı medâris ve
evkâf komisyonlarına a’zâ olarak temâyüz etdi. [557]
1332’de Amasya’da açılan sultânî mektebine beş yüz kuruş maaş ile Edebiyât-ı Farîsiyye
mu’allimi ve 1340’da Amasya vilâyet oldukda encümen-i vilâyet a’zâsı olup 1346’daki
intihâbda mevki’ini muhâfaza etdi.
Âlim, edebiyât-ı Arâbî’ye ve Farisî’ye vâkıf, şi’r ü inşâsı güzel, zekî, halîm, şâir, vefâkâr,
sadûk, tevârih ve muhâzarâta âşinâ, vatan-perver bir zât-ı sütûde-simât olup Hamzavî-meşreb,
Hânefi-mezhebdir. Mahdûmu Nûreddîn Ahmed Efendi ve birâderi Mehmed Efendi’dir.
Birâderzâdesi Sirâceddîn Hâlid Efendi’dir.
Dîvân-ı eş’ârı ve ba’zı âsârı vardır. Fârisî dîvânı ve ufak bir kıt’ada bir hilye-i nebeviyyesi
de vardır. Şu beyitleri dîvânından alınmışdır:

Hevâs-ı nefs râm olmaz anı tevbîhe tahkîm et
Mu‘allem olmasa şâhin çıkar elden şikâr hayfâ
Bu da onundur:
Sûz-i dildir âşıka sermâye-i kayd-ı necât
Şem-i ruhsârın hevâsıyla yanan pervâne tut [558]
Bu da onundur:
Uluvv-i tab’-ı müştâkân atâ-yı kibriyâdandır.
Safâ-yı feyz-i uşşâkân likâ-yı reh-nümâdandır
Açılsa kufl-i âlem nâ-becâ sanma bu güftârı
Hayât-ı câvidânı himmet-i ehl-i Hüdâdandır

Gönüldür mahzen-i envâr-ı sırr-ı âlem-i lâ-hûta
Ana bu rütbe-i bâlâ nazargâh-ı Hüdâdandır

Bu da onundur:
Dil mihnet-i aşkın idemez terkini cânâ
Bu resm-i meveddet ana rûz-i ezelîdir

Mahsûl-i bekâ mâ-hasal-ı âlem-i fânî
Envâr-ı ruhun ehl-i safânın emelidir
Bu da onundur:
Dilde sebük-i aşk-ı Hüdâ-dâd gerektir
Beyhûde bahâ na’ra-yı Hüdhüde değildir

Bahâdır Bey-Emîr el-Hâc Bahâeddîn
Amasya ümerâsından Seyfeddîn Ahmed Bey bin Alâeddîn Alişir Bey bin Selçûk Bey bin
Aydoğdu Bey’in mahdûmudur. [559] Sultân Kılıçarslan-ı Râbi’ zamanında ümerâdan hayli

431