Page 635 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Hasan Efendi -Köprülü
Amasya’nın Köprü kazâsından Mehmed oğludur. Mukaddimât-ı ulûmu Köprü ve
Amasya’da tahsîl etdikten sonra İstanbul’a gidip südûr-ı ulemâdan İmâmzâde Ahmed Es’ad
Efendi’den ikmâl-i tahsîl ederek ders-i âm ve müderris oldu.
Sultân Fâtih câmi-i şerîfinde tedrîs-i ulûm etdiği esnâda medâris-i mu’tâdeyi devr ederek
talebesine icâzet verdi. Sahn-ı Semâniye râddesinden Dârü’l-Hadîs-i Süleymaniyye müderrisliğine
kadar terakkî etdiği hâlde 1295’de vefât etdi. Âlim, kâmil, fâzıl olup, meşâhîr-i ulemâ ve kibâr-ı
müderrisînden idi.

Hasan Bey-Hacı Es’ad Ağazâde
Amasyalıdır. Esbak Amasya mütesellimi olup dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından Köprülü el-Hâc
Es’ad Ağa’nın mahdûmudur. Yeğenzâde es-Seyyid Hasan Bey’in kerîmezâdesi olup Amasya’da
doğdu. Pederinin irtihâlinde nüfûz u i’tibârına vâris olarak Amasya nüfûs nâzırı, tahrîrât müdürü
ba’dehû [522] meclis-i idâre a’zâsı oldu. 1296 senesi evâhirinde vefât etdi.
Amasya erkânından nâfizü’l-kelim, zî-servet bir zât idi. Mahdûmları Mehmed Hamdî,
İbrâhim Cemâl, Ahmed Nâfiz, Abdulkâdir Kadrî Beylerdir. Mehmed Hamdî Bey, Üsküdâr
mutasarrıfı ve rütbe-i bâlâ ricâlinden iken 1327’de İbrâhim Cemâl Bey Polis meclisi a’zâsından
olup az sonra vefât etdi. Ahmed Nâfiz ve Hacı Kadrî Beyler de 1336 ve 1341’de vefât
etmişlerdir. Bunların evlâdı vardır.

Hasan Paşa-Hicâz Kumândânı el-Hâc
Amasya’nın Karasenir Mahallesi’nden Murâd oğlu Murâd bin Hasan bin Murâd’ın
mahdûmudur. 1242’de asker olup Rus ve ba’dehû Nizib muhârebelerinde ibrâz-ı şecâ’at ederek
mülâzım-ı evvel oldu.
Bir müddet Şâm’da bulunup Cebel-i Lübnân isyânında yararlıkları görüldüğünden
yüzbaşı, ba’dehû kolağası olarak 1265’de binbaşılıkla Hicâz fırkasına me’mûr olup Mekke-i
[523] Mükerreme’de oturdu. 1271’de Mekke Emîri Şerîf Abdulmuttalib Efendi Tâ’if’de
muhâlefet bayrağı kaldırdı.
Şerîf-i müşârün-ileyhin ahz ü girifti hakkında sâdır olan Sultân Abdülmecîd Han’ın
irâdesini kemâl-i besâletle infâz ederek Tâ’if’teki konağını ma’iyyetindeki dört bölük fedâkârân
ile muhâsara ve hayyen der-dest edib 1272’de Cidde’den İstanbul’a i’zâm etdikte def’aten
mîrâlây oldu.
1273’de mîrlivâ olarak Hicâz fırkası kumândânı oldu. Yirmi yıldan ziyâde şürefâ-yı
Mekke’nin ahvâl ü harekâtına nâzır olarak îfâ-yı hizmet etdiğinden 1294’de ferîk olup kadri
a’lâ ve makâmında temkîn edildi. 1298’de dâr-ı bekâya irtihâl etdi.
Gâyet müdebbir, şecî’, zâbit, umûr-ı idâreye vâkıf, sahî, ümmî idi. Otuz sekiz yıl kadar
Mekke-i Mükerreme’ye hizmeti sebk ederek Harem-i Şerîf ve Ka’be’nin muhâfızı olmuştu.
Karasenir’deki câmi-i şerîfi i’imâr ve Ser-Çoban Dede’nin üzerine bir türbe inşâ etdirdi.
Amasya ve hâssaten Karasenir hâcılarına ri’âyet eylerdi. [524]

Hasan Efendi-Kürd
Malatyalıdır. Malatya havâlîsinde meskûn Kürdlerden Mehmed bin Ebîbekr bin Ömer
bin Yûsuf oğludur. 1254’de doğdu. 1271’de Amasya’ya gelip Hâcezâde İbrâhim Efendi’nin
halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl ederek mücâz ve ders-i âm oldu.
Bir müddet ders okuttu. Talebesine icâzet verdikten sonra kûşe-i inzivâyı ihtiyâr ederek
mütâla’a ve ibâdetle iştigâl etdiği hâlde 1308 senesi rebîülevvelinin yirmi beşinde vefât etdi.
Sulehâ-yı ümmetten âlim, beşûş, sâkin bir zât idi.

629
634