Page 630 - 6-8
P. 630
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hasan Ağa-Rahtuvânzâde Hâfız
Köprülüdür. Rahtuvân İsmâ’îl Ağa’nın mahdûmudur. Genç iken enderûn-ı hümâyûna
girip hüsn-i terbiye gördü. Orada tefeyyüz ederek 1223’de Sultân Mahmûd-ı Sânî’nin cülûsu
vak’asında hizmet ü sadâkati görüldüğünden Kullukcubaşı oldu.
1226’da ser-tüfeng-i şehriyârî olup Sultân Mahmûd’un teveccühâtını kazanmışdı.
1231’de hastalığından dolayı tekâ’üde sevk edilip 1234 senesi hudûdunda vefât etdi. Mahdûmu
müderrisînden İsmâ’îl Efendi de [504] 1247’de vefât etdi.
Hasan Ağa-Bayburdlu Hâfız
Erzurum vilâyeti mülhakâtından Bayburd kasabasından Alî oğludur. Genç iken Köprü’ye
gelip orada tavattun etdi. Çomuluzâde Hacı Alî Paşa’nın silahdârı ve mahdûmu Mehmed Emîn
Bey’in kethüdâsı olarak fevka’l-âde servet ü şöhret kazandı.
1220’de Mehmed Emîn Bey’i bâ-fermân-ı âlî ref’ ederek Köprü voyvodası ba’dehû
Amasya mübâya’acısı olup dergâh-ı âlî kapıcıbaşılığı rütbesiyle taltîf edildi. 1224’de Amasya
a’yânı ve mütesellim vekîli olup Rus harbine me’mûren gitdi.
Muhârebe esnâsında Ruslar’a esîr olup 1228’de tahlîs edilerek avdet etdi. Köprü’de
menkûben ikâmet edib 1235 senesi evâ’ilinde vefât etdi. Mâlik olduğu Ersandık çiftliği
evlâdına kaldı. Köprü’de “Bayburdluoğulları” bunun evlâdıdır. Çiftliğe müste’cîren giren
Canik Rûmları mu’ahharan iddi’â-yı tasarrufla sâhiblerini def’ etmişlerdi. [505]
Hasan Efendi -Sarı Müderriszâde el-Hâc
Amasyalıdır. Ya’kûb Paşa müderrisi olup “Sarı Müderris” demekle meşhûr olan
Muhaddis el-Hâc Süleyman Efendizâde el-Hâc Mustafa Efendi’nin mahdûmudur. Amasya
müftüsü Fenercizâde el-Hâc Evliyâ Halîl ve müfessir-i meşhûr Abdünnebî Nâbî efendilerden
ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve Ya’kûb Paşa medresesine pederinin mahlûlünden müderris
oldu. 1236 senesi hudûdunda vefât etdi. Kibâr-ı ulemâ ve a’yândan olup Arabiyyede mâhir idi.
Birâderi el-Hâc Abdullah Efendi’dir.
Hasan Efendi-Kıymacızâde el-Hâc
Amasya’nın Receb Mahallesi halkından Mehmed bin Abdullah oğludur. Fâzıl-ı meşhûr
Payaslı el-Hâc Mehmed Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm oldu.
Yıllarca tedrîs-i ulûm ederek “Narlıbâğçe medresesi” demekle meşhûr Türidizâde el-Hâc
Süleyman Ağa’nın binâ etdirdiği Süleymaniye medresesi müderrisi oldu.
Ba’dehû Üçler câmii kürsî şeyhi de olup tedrîs ü ibâdet, va’z ü nasîhat ile imrâr-ı evkât
ederek 1238 senesi [506] zilhiccesinde dâr-ı na’îme rihlet etdi. Kibâr-ı ulemâdan, gâyet fakîh,
zâhid, vâ’iz bir zât idi. Mükerreren teklîf edilen Amasya müftülüğünü kabûl etmemişti.
Hasan Efendi-Şeyhzâde eş-Şeyh
İçerişehir’de Mahmûd Çelebi tekkesi şeyhi eş-Şeyh Ömer Efendi’nin mahdûmudur.
Pederinin mahlûlünden 1229’da mezkûr tekkenin şeyhi olup on iki yıl kadar icrâ-yı meşîhat
ederek 1241 senesi evâsıtında vefât etdi. Sulehâdan bir zât idi. Meşîhat, kibâr-ı ulemâdan
Canikli el-Hâc Hâfız Mehmed Efendi’ye verildi.
Hasan Ağa-Bölükbaşıoğlu
Amasya yeniçerilerinden Bölük-başı Alî Ağazâde Ahmed’in oğludur. Bu da yeniçeri,
alemdâr, Amasya yeniçerilerine serdâr olup 1228’de Serdengeçtiler ağası olarak Yergöğe gitdi.
Avdette yine Amasya serdârı 1241 senesi zilka’desi evâhirinde yeniçeri ocağının
ilgâsında maktûlen vefât etdi. Gâyet cür’et-kâr ve arbede-cû bir kimse idi. Yeniçeri
sanâdîdinden Memüoğlu diğer [507] Hasan Ağa bin Abdullah bin Mehmed Ağa da bugün i’dâm
edildi.
624
629