Page 628 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Hasan Ağa-Paşalızâde el-Hâc
Amasyalıdır. Fethiye Mahallesi eşrâfından el-Hâc Hüseyin Ağa bin Paşalı Alî Ağa’nın
mahdûmudur. Enderûn-ı hümâyûna girip tefeyyüz ederek miftâh ağası, ba’dehû hazîne-dâr başı
ve 1210 cumâdelâhiresinde dülbend ağası ve ser-kâtib-i şehriyârî oldu.
1218’de ba’zı husûsâttan dolayı Silahdâr-ı şehriyârî Halîl Ağa ile mu’ârız olmağla her
ikisi de dergâh-ı âlî kapıcıbaşılığıyla enderûndan ihrâc edildiğinden Sultân Bâyezîd evkâfı
tevliyetiyle Amasya’ya i’zâm edildi. 1223 senesi şevvâlinde vefât etdi. Kerîm, âlî-himmet olup
hemşehrîlerine iyilikleri vardı. [497]

Hasan Ağa-Yeşillizâde es-Seyyid
Amasyalıdır. Musâhibân-ı şehriyârîden esbak matbah-ı âmire emîni olup 1204’de vefât
eden Amasyalı Bektâş Ağa bin Hüseyin Ağa’nın mahdûmudur. Yeşilli oğlu demekle meşhûr
olup küçük yaşında enderûn-ı hümâyûna girdi.
Orada hüsn-i terbiye görüp pederinin sâye-i ikbâlinde 1201’de kuşcubaşı oldu. 1203
senesi recebinin on birinci günü Sultân Abdulhamîd-i Evvel’in irtihâli ve Sultân Selîm-i Sâlis’in
cülûsu üzerine Amasya’ya i’zâm edilip Hüseyin Ağa vakfı tevliyetiyle çerağ edildi.
1212’de afv ü ıtlâkına binâ’en tevliyet uhdesinde olduğu hâlde İstanbul’a gidip sânîyen
kuşcubaşı ve 1218’de Amasyalızâde Hacı İbrâhim Reşîd Efendi’nin himmeti sâyesinde
cebecibaşı olup ricâl-i devlet sırasına girdi.
1222 senesi rebîülevvelinin yirminci günü Sultân Selîm’in hal’i üzerine sânîyen
Amasya’ya i’zâm edildi. 1223’de Sultân Mahmûd-ı Sânî’nin cülûsunu müte’âkib sânîyen
Hüseyin ve Fîrûz [498] Ağaların evkâfı tevliyetiyle zarûreti def’ edildi. 1225’de yahut 1227’de
vefât etdi. Erbâb-ı iktidârdan tâli’siz bir zât idi.

Hasan Efendi-Hâfız el-Hâc Gevüklü
Amasya’nın Gevük karyesinden Mehmed bin Osmân’ın oğludur. Allâme Ürgüblü el-Hâc
Ahmed Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl etdikten sonra Hadim’e gidip Hadimîzâde
Mehmed Emin Efendi’den de tahsîl-i ulûm ederek avdetinde ders-i âm oldu.
Gümüşlü Mahallesi’nde ikâmet ve câmi-i şerîfinde tedrîs-i ulûma muvâzabet ederek
Fatıma Hâtun medresesi müderrisi ve Gümüşlüzâde câmii kürsî şeyhi olduğu hâlde 1226 senesi
evâ’ilinde dâr-ı bekâya irtihâl etdi. Kibâr-ı ulemâdan fakîh, fâzıl bir zât idi. Mahdûmu Hâfız el-
Hâc Mehmed Efendi de ulemâdandır. Bunun hafîdi Hâfız Ahmed Efendi ticâretle iştigâl ederek
1311’de vefât etdi. Bunlara “Gevüklüoğulları” denirdi.
Meclis-i hâciyân a’zâsından Sâ’atçizâde es-Seyyid el-Hâc [499] Hasan Efendi bin
Mustafa Sâtı’ Efendi de eşrâf-ı memleketten olup 1226 senesi evâhirinde vefât etdi. Oğulları
es-Seyyid Mustafa, Mehmed Efendilerdir.

Hasan Ağa -Kethüdâ
Amasyalıdır. Alî bin Mehmed oğludur. Vüzerâdan Dağıstânî Alî Paşa’nın dâ’iresi
ağalarından olup onun 1194’de i’dâmında Sivas hânedânından Zaralızâde Receb Paşa’ya
intisâb etdi. Onun zamân-ı vezâret ü vilâyetinde kethüdâsı olup hayli nüfûz u şöhret kazandı.
Receb Paşa’nın gerek zamân-ı vezâretinde ve gerek evân-ı nekbetinde hem-dem ü gâm-
güsârı olduğundan vefâtına kadar ondan ayrılmadı. 1218’de Paşa’nın ikinci def’a azli ile
vezâretinin ref’ ve müte’âkiben vefâtında Amasya’ya geldi. Ba’dehû Cebbârzâde Celâleddîn
Mehmed Paşa’nın dâ’iresine intisâb edib onun da kethüdâsı oldu.
Paşa’nın sâye-i ikbâlinde dergâh-ı âlî kapıcıbaşılığı rütbesini alıp nüfûz u i’tibârı arttı.
Çünkü Rus muhârebesinde Sivas vilâyeti kâ’im-makâmı olup erzâk ve mühimmât-ı [500]
askeriyyenin tedârik u irsâlinde hizmetler etmişdi. 1228’de vefât etdi. Müdebbir, idâre-i umûra
vâkıf, zî-nüfûz bir zât idi.

622
627