Page 627 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

1214 senesi gurre-i zilhiccesinde ammizâdesi Tayyâr Mahmûd Paşa tarafından Amasya
mütesellimi olup geldi. Şîrînzâde Hâfız el-Hâc Hasan Ağa’yı kendisine kethüdâ nasb ederek
[493] zevk ü safâya daldı. Kendisine tarafdâr olanları olanca kuvvetiyle himâye ve mu’ârızları
ifnâda ifrât etdi.
1218’de Gürcüzâde Osmân Paşa’yı i’dâma me’mûr olan Tayyâr Paşa ile beraber îfâ-yı
celâdet eylediğinden dergâh-ı âlî kapıcıbaşılığı rütbesiyle taltîf edildikte tuğyânı arttı. Halkın
a’râz u emvâline tasallut eylediğinden şikâyetler dîvân-ı âlî ve sem’-i hümâyûna kadar yükseldi.
1219 senesi gurre-i muharreminden i’tibâren Amasya sancâğı Cebbârzâde Süleyman
Bey’e ilzâm u tevcîh edildiğinden târîh kısmında tafsîl edildiği üzere Amasya’dan kuvvetleriyle
beraber çıkıp Havza kazâsına kadar tebâ’üd etdi. Mu’ahharan Bafra’da bulunan Tayyâr
Mahmûd Paşa’nın gönderdiği asker ve ümerâyla dönüp Amasya’ya cebren girdi.
Bunun üzerine Tayyâr Mahmûd Paşa’nın vaz’iyyet-i âsiyânesi ve bunun harekât-ı
zâlimânesi nazar-ı dikkati celb eylediğinden Cebbârzâde Süleyman Bey’e verilen fermân-ı âlî
mûcebince Amasya mîr-i müşârün-ileyh tarafından gönderilen kuvvetlerle muhâsara edilip
harben istirdâd ve sâhib-i terceme 1220 senesi muharreminde bâ-fermân-ı [494] âlî salben
i’dâm edildi.
Zâlim, sefîh, tab’an denî bir mahlûk olduğu hâlde gâyet muta’azzım, nehhâb ü vehhâb,
merhameti kıt bir adamdı. Dîndâr, ulemâyı sever, hayr-hâh şeklinde görünür, vicdânsız ahvâl ü
mezâlim irtikâb eylerdi. Kendisine müte’allik olanlardan ba’zıları i’dâm ve ba’zıları da nefy ü
iclâ edildi.

Hasan Efendi-Molla Bâlîzâde es-Seyyid el-Hâc
Amasya sâdâtından es-Seyyid el-Hâc Alî Efendi’nin mahdûmudur. Biraz tahsîl-i
ma’âriften sonra Hicâz’a gitdi. Avdette hâciyân ba’dehû a’yân meclislerine a’zâ ve 1208
senesinden i’tibâren üç def’a nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı oldu.
Mütesellim Hasan Bey’e mu’ârız olduğundan 1220’de râbi’an nakîbü’l-eşrâf kâ’im-
makâmı olduğu hâlde 1221senesi evâ’ilinde dâr-ı bekâya irtihâl etdi. Sulehâ-yı a’yândan,
hânedân bir zât idi. Oğulları es-Seyyid Hüseyin, Alî Efendilerdir. Es-Seyyid el-Hâc Alî
Efendizâde es-Seyyid Mehmed Efendi 1271’de vefât etdi. Aşağı Pîrler mezârlığında
medfûnlardır. [495]

Hasan Ağa-Şîrînzâde Hâfız el-Hâc
Amasyalıdır. Üçler Mahallesi’ndeki câmi-i şerîfin bânîsi Sa’dî Çelebi dâmâdı utekâdan
Hândân Ağa’nın ahfâdından olup Sa’dî Çelebi vakfı mütevellîsi Handân Ağazâde Şîrîn Alî Efendi
bin Hâfız Hasan Efendi bin el-Hâc Ahmed Ağa bin Mustafa Ağa bin Sa’dî Ağa bin Handân Ağa’nın
oğludur,
Küçük birâderi Hüseyin Ağa enderûna girip çukadâr-ı şehriyârî olduğundan Amasya’da
fevka’l-âde teneffüz etdi. 1208’de pederinin irtihâlinde Sa’dî Çelebi vakfı mütevellîsî olarak
hâciyân ve a’yân meclislerine a’zâ oldu.
1214 senesi zilhiccesi gurresinde Amasya mütesellimi Caniklizâde Hasan Bey’in
kethüdâsı olarak bütün Amasya sancâğını kabza-i idâresine aldı. 1216’da mütesellim kâ’im-
makâmı olup livâyı hüsn-i idâre etdi. 1218’de sânîyen mütesellim kâ’im-makâmı olup halk ve
eşrâfa huzûr ve emniyyet verdi.
1219 senesi vak’asında inzivâ eylediyse de Hasan Bey’in gâlibâne Amasya’ya duhûlünde
yine kethüdâsı olduğundan 1220 muharreminde Hasan Bey’in i’dâmında emvâl ü emlâki
müsâdere edilerek [496] Karahisâr-ı Şarkîye nefy ve orada habs edildi. 1222 senesi saferinin
evâhirinde mahbûsen vefât etdi. Hasan Bey’in ef’âl ü harekâtı buna atf ü isnâd edilerek lisâna
gelmişti. Bununla beraber müdebbir, hânedân, mu’tedil, sahî, sinsî bir kimse idi. Mahdûmu
Ahmed Bey’dir. Bunun ve Hasan Bey’in himâyesi yüzünden birâderi de gözden düştü.

621
626