Page 629 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Oğulları Mehmed, Alî Ağalara “Kethüdâzâdeler” dendi. Amasya’da Hacı Hamza
Mahallesi’nde pederlerinin mükellef konağında ikâmet etmişlerdi. 1254 senesi tahrîr-i
nüfûsunda el-Hâc Mehmed Ağa ber-hayât olup oğulları Hasan, Ahmed Ağalar mahalle-i
mezbûrede mukayyed idiler.

Hasan Ağa-Bozoğlu el-Hâc
Amasyalıdır. Yeniçeri zâbıtânından esbak Amasya serdârı Altıncı Mehmed Ağa bin el-
Hâc Osmân Bey bin Boz Receb Paşa mahdûmudur. Rus muhârebâtında yararlığı
görüldüğünden mükerreren Amasya serdârı, ba’dehû serdengeçtiler ağası, 1212’de turnacı
pâyesiyle Kır serdârı oldu.
1219’da Amasya mütesellimi Hasan Bey’in hurûc u isyânında etrâf-ı livâyı hüsn-i
muhâfaza ederek mûmâ-ileyhin der-destinde hizmeti sebk eylediğinden İstanbul’a gidip ocağa
girdi. Fakat 1222’de Caniklizâde Tayyâr Mahmûd Paşa’nın İstanbul’a [501] gelip kâ’im-
makâm-ı sadr-ı âlî olduğu esnâda ocak erkânından Amasyalı Selîm Ağa’nın himâyesini gördü.
1223’de Sultân Mahmûd-ı Sânî’nin cülûsunda müsterih olup Selîm Ağa’nın yeniçeri
ağalığında kethüdâyeri, 1225 senesi saferinde muhzır ağalığıyla dâhil-i katar oldu. Ba’dehû Kul
kethüdâlığına kadar terakkî gördüğü hâlde 1227’de ma’zûlen Kâdıköyü’nde ikâmet edib
1229’da vefât etdi.

Hasan Efendi-Tavîlli el-Hâc
Amasya civârında Taşâbâd-Erba’a kazâsı dâhilinde Tavîl köyünden Mehmed bin Hasan
mahdûmudur. Allâme Ürgüblü el-Hâc Ahmed ve muhakkik es-Seyyid el-Hâc Abdullah Vecîh
Efendilerden ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm-ı meşhûr oldu.
Gümüşlüzâde Mahallesi’nde ikâmet eden meşâyih-i kirâm-ı Nakşîbendiyyeden Termeli
el-Hâc Osmân Efendi’den münîb ve 1226’da Fatıma Hâtun medresesi müderrisi oldu.
Topcuzâde Hâfız el-Hâc Abdurrahmân Ağa’nın binâ etdiği câmi-i şerîfinde tedrîs-i ulûm ederek
iştihâr edib câmi-i mezbûre kürsî şeyhi de olmuştu. [502]
1226 senesi cumâdelâhiresinin beşinde Amasya müftüsü Sarı Ahmedzâde Hâfız Mehmed
Efendi’nin isti’fâsına binâ’en Amasya müftüsü olup meclis-i a’yâna devâm etdi. Fakat ba’zı
ahvâl ve şiddetinden dolayı “Deli Müftü” diye iştihâr etdiğinden 1227 senesi gurre-i recebinde
fetevâdan hacr edilerek ulemâ ve a’yânın ricâsıyla selefi i’âde edildi.
1232 senesi rebîülevvelinde birinci Yeniçeri-talebe vak’asında Müftü Ürgüblüzâde es-
Seyyid Necîb Ahmed Efendi’nin azline binâ’en ikinci def’a Amasya müftüsü oldu. Seyf-i sârim
gibi her iki fırkanın arasındaki nizâ’ı kat’ ederek te’lîfine çalışdı.
Fakat sene-i mezbûrenin recebi ibtidâsında hastalanıp dördüncü Regâ’ib gecesinin ertesi
günü dâr-ı bekâya irtihâl etdi. Hazret-i Pîr İlyâs civârında medfûndur. Âlim, gâyet müteşerri’,
mutasallib, fakîh, zâhid bir zât idi.

Hasan Efendi-Çankırılı Hâce
Çankırı halkından Alî oğludur. Amasya’ya gelip Horuk Hâfız el-Hâc Alî Efendi’nin
halka-i tedrîsine muvâzabet ederek ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve 1218 ’de medrese-i [503]
Hayriyye müderrisi olduğu hâlde 1232 senesi evâhirinde vefât etdi. Ahî Sâbıkuddîn
Mahallesi’nde mukîm, âlim, sâlih bir zât idi.
Mahdûmu Hâfız Mehmed Efendi olup Kayabaşı Mahallesi imâmı iken 1259’da vefât etdi.
Bunun kerîmesi Fâhime Hâtun’u ceddim Kara Hüseyin oğlu meşhûr Abdî Ağa bin Serdâr
Mehmed Ağa 1245’de tezevvüc edib ondan pederim el-Hâc Mehmed Ağa doğdu.

623
628