Page 632 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Hasan Efendi-Müderris
Mustafa oğludur. Amasya ulemâsından ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve yıllarca tedrîs-i
ulûm ederek 1243’de Hakala’da kâ’in Muhyiddîn Çelebi medresesi müderrisi oldu. Sultân
Bâyezîd câmi-i şerîfinde tedrîs u tezkîr ile meşgûl iken 1250’de vefât etdi.
Sulehâ-yı ulemâdan idi. Mahdûmu [511] Mehmed Efendi’ye müderrislik verildiyse de
nâ-ehil olduğundan 1251’de ref’ edilip kibâr-ı ulemâdan Kayseriyyeli Mehmed Âkil Efendi’ye
tevcîh edildi. Mehmed Efendi de köylerde imâmet ederek 1271 sâline doğru vefât etdi.

Hasan Vehbî Efendi-Hacı Hâfız Şeyhü’l-Kurrâ
Nevşehirlidir. Ahmed oğludur. Amasya’da şeyhü’l-kurrâ Sarı Ahmedzâde el-Hâc Hâfız
Mehmed Efendi’nin halka-i tedrîsinde vücûh-ı kırâ’ati, ulûm-ı Arabiyye ve şer’iyyeyi ahz u
tahsîl edib ders-i âm oldu. Sultân Bâyezîd câmi-i şerîfinde tâ’lim-i vücûh ve tedrîs-i ulûm ile
iştigâl ederek 1253 senesi evâ’ilinde vefât etdi.
Âlim, sâlih, mukrî, mücevvid bir şeyhü’l-kurrâ idi. Pek çok hâfız yetiştirdi. Bunlardan
biri Caniklizâde el-Hâc Hâfız Mehmed Hilmî Efendi’dir.

Hasan Ağa-Ak Hasanzâde Hâfız el-Hâc
Amasya a’yânından ve Eski Kethüdâ Mahallesi eşrâfından el-Hâc Hüseyin Ağa bin el-
Hâc Mehmed Ağa bin Ak Hasan Ağa mahdûmudur. Pederinin irtihâlinde nüfûz u servetine
vâris olup hâciyân ve a’yân meclislerine a’zâ oldu. [512]
Bir müddet Hazînedârzâde Osmân Paşa’nın kethüdâlığında bulundu. 1239’da yeniçeri-
talebe vak’asında ve 1241’de yeniçeri ocağının ilgâsında hizmetler etdiğinden dergâh-ı âlî
kapıcıbaşılığı rütbesiyle taltîf edildi.
1244’de ihtisâb ağası olup şehir ve esnâfın inzibâtında hüsn-i idâresi görüldü. 1246 senesi
gurre-i muharreminde Hazînedârzâde Osmân Paşa tarafından Amasya sancâğı mütesellimi
oldu. İki buçuk yıl kadar livâyı güzel idâre etdi.
1248 senesi cumâdelâhiresinde azl edildiyse de zilka’desinde ikinci def’a Amasya
mütesellimi oldu. 1249 senesi saferinin yirmisinde yine azl edilip 1251 senesi muharreminde
üçüncü def’a Amasya mütesellimi oldu. Zilka’desinde ma’zûl olup 1252’de sânîyen ihtisâb
ağası oldu.
1256’da meclis-i idârenin ilk teşekkülünde a’zâ olup 1258’de müddetini ikmâl etdiğinden
kûşe-i inzivâyı ihtiyâr ve 1264’de irtihâl etdi. Kerîm, halûk, idâre-i umûra vâkıf, müdebbir,
dîndâr bir hânedân idi. [513]
Emîr İmâm Abdüllatîf Efendi’nin kütübhânesi ittisâlinde bir tekke yaptırıp meşîhatını
kendisinin şeyhi bulunan es-Seyyid İbrâhim Hakkı Efendi’ye tevcîh etdirdi. Kendisi ve şeyhi
tekkesinin bâğçesinde medfûndur. Bu tekke Gürcü el-Hâc Osmân Efendi’nin zamân-ı iftâsında
fetvâ-hâne olmuştu.

Hasan Efendi-Mörekli Hâfız
Amasya’nın Mörek karyesi halkından Mehmed’in oğludur. Şeyhü’l-kurrâ el-Hâc Hâfız
Hasan Vehbî Efendi’nin halka-i tedrîsinde hıfz-ı Kur’an edib vücûh-ı kırâ’ati, ulûm-ı Arabiyye
ve şer’iyyeyi ahz ederek ders-i âm oldu.
1237’de es-Seyyid Feyzullâh Efendi’nin kasr-ı yediyle Pervâne Bey câmii kürsî şeyhi
olup orada ta’lîm-i kırâ’at, halka va’z ü nasîhat ederek 1269’da vefât etdi. Âlim, mukrî, yüksek
sesli, tenû-mend bir şeyhü’l-kurrâ idi.
Mahdûmu Ahmed Efendi “Ber-Beşurum”demekle meşhûr delice, dîbâ bir adamdı. Bunun
oğulları Abdullah, Hasan Efendiler’e “Berbeşurumoğulları” dendi. Sâ’atçi Abdullah Efendi’nin
oğulları Gedikli zâbitân-ı bahriyyeden Mehmed Rıf’at, [514] Ahmed Ziyâ Efendilerdir.
Bunların hepsi de kısa boylu, tıknaz adamlardır.

626
631