Page 622 - 6-8
P. 622
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
hânedân, zî-servet ü yesâr bir zât idi. Ahî Darb-hâneci tekkesini i’mâr edib oğulları el-Hâc
Ahmed, Osmân Ağalara [476] hayli servet bıraktı.
Hasan Efendi-Müderriszâde es-Seyyid
Köprülüdür. Meşâhîr-i ulemâdan Köprü’de Fâzıl Ahmed Paşa medresesi müderrisi es-
Seyyid eş-Şeyh Mustafa Efendi bin es-Seyyid Ebûbekir’in mahdûmudur. Amasya’da müftü
olan Çorumlu es-Seyyid Hâfız Mehmed ve İstanbul’da Allâme Kazâbâdî Ahmed Efendilerden
ikmâl-i tahsîl ederek müderris oldu.
İstanbul’da yıllarca tedrîs-i ulûm edib icâzet verdi. Fâtih mücîz ders-i âmlarından olup
devr-i medâris-i mu’tâde ederek dârü’l-hadîs-i Süleymaniye müderrisi olduğu hâlde 1167
senesi evâ’ilinde vefât etdi. Üsküdâr’da ikâmet etdiğinden Miskinler mezârlığında medfûndur.
Fâzıl, muhakkik, ulûm-ı ma’lûmede mâhir bir zât idi. Evâ’il-i tedrîsinde bir müddet
bostancıbaşı Köprülü el-Hâc Süleyman Ağa’ya imâmet eylediğinden beyne’l-ulemâ “İmâm
Efendi” demekle meşhûr oldu. Mahdûmu es-Seyyid Ebûbekir Niyâzî Efendi mevâlidendir.
İmâmzâdelikle meşhûrdur.
Hasan Ağa-Hacı Feyzullâhzâde el-Hâc
[477] Amasya a’yânından Hacı Feyzullâh Efendizâde el-Hâc İsmâ’îl Efendi’nin
mahdûmu ve el-Hâc Hüseyin Ağa’nın birâderidir. Sipâhî meşâhîrinden Amasya kethüdâyeri,
ba’dehû Ömer Paşazâde el-Hâc Osmân Bey’in baş a’yânlığında kethüdâsı oldu.
1134’de Osmân Bey’in taht-ı muhâkemeye alınması üzerine Amasya’dan tagayyüb edib
İstanbul’a gitdi. 1143’de taht-ı Osmânîye cülûs eden Sultân Mahmûd Han-ı Evvel’in lalası iken
kapıcılar kethüdâsı olan Amasyalı Osmân Ağa’nın dâ’iresine intisâb edib ba’zı hidemâtta
istihdâm edildi.
1147’de Zanalızâde es-Seyyid el-Hâc Ahmed Paşa’nın ağaları silkine girip sadâretinde
kahvecibaşı oldu. 1155 senesi saferinde Paşa’nın azli üzerine hizmetinde kâ’im olduğundan
sonra kethüdâsı olup 1166’da vefâtı üzerine Amasya’ya geldi. Gümüşlüzâde Mahallesi’nde
ikâmet ederek 1171 senesi hudûdunda vefât etdi. Mahdûmları İsmâ’îl, Ahmed Efendilerdir.
Hasan Ağa-Sancızâde el-Hâc
Amasya’nın Ahî Sa’deddîn Mahallesi eşrâfından el-Hâc Ahmed Ağa [478] bin el-Hâc
Hasan Ağa bin Sancı Alî Ağa’nın oğludur. Pederinin vefâtında yerine geçip hâciyân meclisine
a’zâ ve 1140 senesi şa’banından i’tibâren bir kaç def’a şehir kethüdâsı, 1165’de Hacı başı, 1171
saferinde yine şehir kethüdâsı olduğu hâlde 1173 senesi rebîülâhirinde vefât etdi. Âkil, sahî, zî-
servet bir hânedân idi. Oğulları el-Hâc Mehmed, Alî Ağalardır.
Hasan Ağa-Kazgancızâde
Amasyalıdır. Amasya’nın Köyceğiz Mahallesi eşrâfından Kazancıoğlu el-Hâc Ahmed
Ağa’nın mahdûmudur. Bunlara “Kazganîzâdeler” de denir. Gençliğinde pederiyle İstanbul’a
gidip enderûn-ı hümâyûna girdi.
Orada hüsn-i terbiye görüp silahdâr-ı şehriyârî Dimetokalı es-Seyyid Mehmed Ağa bin
Şa’ban’a kendisini sevdirdiğinden müşârün-ileyhin 1148 şa’banında vezâreti ve müte’âkiben
sadâreti üzerine dâ’iresi ağalarından olup sonra kapıcıları kethüdâsı ve ba’de’l-infisâl kapı
kethüdâsı olarak devr-i bilâd etdi. [479]
1171 senesi rebîülâhirinde Silahdâr Paşa’nın vefâtına binâ’en Ayşe Sultân kethüdâsı,
1172 senesi rebîülevvelinde kapıcıbaşılıkla matbah emîni, 1175 senesi recebinde surre-i
hümâyûn emîni oldu. Ancak anbâr emânetlerinde zulm ü i’tisâfı olduğu işitilmekle sene-i
mezbûre şa’banında i’dâm edildi.
Mahdûmu İsmâ’îl Bey’dir. Pederinin adı Ahmed Ağa olduğu 1186 târîhli hüccet-i
şer’iyyede görüldü. Amasyalı İsmâ’îl Ağa’nın dâmâdı olduğu da anlaşıldı. Üsküdâr’da
medfûndur. Mahdûmu da 1181’de vefât edib yanında medfûndur.
616
621