Page 166 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Derviş Mehmed Efendi-Müftü
Lâdikli Mustafa’nın oğludur. Amasya’da Kâdızâde Küçük Hoca Mehmed Efendi’nin
halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl edib Lâdik’de ders-i âm, Hızır Paşa müderrisi ba’dehû müftü
olduğu halde 1066 senesi hilâlinde vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâdan muhterem bir zât idi.

Derviş Mehmed Ağa-Kara Sipâhizâde
Amasyalıdır. Kara Sipâhi demekle meşhûr Mehmed Ağa’nın oğludur. 1044’de pederinin
maktûlen vefâtında yetim kalıb Gevüklü Ali Ağa’nın vesâyetinde büyüdü. 1058’de [541] sipâhi
olup 1068’de Boğaz muhârebesinde yararlığı görüldüğünden nâil-i terakkî oldu. Ba’dehû
1074’de Macaristan muhârebesinde şecâat ve fedâkârâne cesâret gösterdiğinden Gümüşlüzâde
İbrâhim Paşa kendi dâiresine aldı.
Paşa’nın zaman-ı vezâretinde kethüdâsı olup müşârün-ileyh Çelebi İbrâhim Paşa Şam
vâlîsi oldukta beraber gidip 1096 senesi evâilinde Engürüs harbine me’mûr olmuşdu. Bunu
İstanbul bâzirgânlarına poliçe etdiği bin kese akçenin tahsîline gönderdi. Kendisi de ma’iyyet-
i mevcûdesiyle Üsküdar’a geldi.
Sâhib-i terceme bin kese akçeyi bâzirgânlardan tahsîl ve tagayyub ve paşaya ihanet
eylediğinden Çelebi İbrâhim Paşa’nın azl ve nefyine bâis oldu. Bundan dolayı tutulub haps
edildi. Ba’dehû yüzelli kese akçesi alınıb itlâk ve Amasya’ya nefy edilerek 1099’da sâdât ve
Türediler vak’asına karışdığından i’dâm edildi.

Derviş Mehmed Baba -Pirlioğlu
Merzifonludur. Abdî Baba’nın oğlu olup 1091’de [542] Merzifon’da Pir Baba Tekkesi
şeyhi olup yirmi beş yıl kadar icrâ-yı meşihât ederek 1116’da vefât etdi. Oğulları Himmet,
Hasan Babalardır.

Derviş Mehmed Paşa-Derviş Beyzâde
Amasya beyi iken 1045’de vefât eden Derviş Beyzâde Osmân Bey’in mahdûmudur.
Sipahi olup hayli muhârebâta gitdi. Ba’dehû sadr-ı esbak Kara İbrâhim Paşa’nın ağalarından
olup 1097’de Amasya’ya geldi.
Bir müddet cizye muhassılı olup 1110’da Amasya kethüdâyeri oldu. Üç defa daha
kethüdâlığı tekrar edib 1119 senesi muharreminde tekrar kethüdâyeri ve Amasya mütesellimi
oldu. Rebîlülâhirinde mütesellimlikden mün’azil olup 1120’de Tokat voyvadası ve Amasya
Beytülmâl emîni oldu.
1122’de Rus muhârebesinde yararlığı görüldüğünden bâ-rütbe-i mîr-mirâni Karahisâr-ı
şarkî, ba’dehû Kayseriye sancakları mutasarrıfı ve 1127’de Bender muhâfızı olup 1128’de
orada vefât etdi. Mahdûmu el-Hâc Osmân Bey’dir. [543]

Derviş Mehmed Ağa-Hacı Efendizâde
Amasya a’yânından olup Bağdâd vâlîsi Ömer Paşa’nın kethüdâsı iken 1094’de vefât eden
el-Hâc Mustafa Ağa bin Sarı Mehmed Ağa’nın mahdûmudur. Paşa’nın dâiresinde selâm ağası
olup 1102’de Ömer Paşa’nın vefâtında İstanbul’a geldi.
Burada terakkî ederek kapıcıbaşı, 1119’da İstanbul ağası oldu. 1122’de bâ-rütbe-i mîr-
mirâni İzmit mutasarrıfı olarak taşra gönderildi. 1127 senesi ramazânında kendi ricâsıyla mîr-i
mirânlığı ref’ edilerek tekrar kapıcıbaşı ve Mora tahrîr me’mûru oldu.

155
165