Page 310 - 6-8
P. 310
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasyalızâde Hacı İbrâhim Efendi’nin himmetiyle Bâb-ı âlîde mektûbî-i sadr-ı âlî kalemine
girdi.
Orada tefeyyüz edib hulefâdan ve ba’dehû bâ-rütbe-i hâcegânî ser-halîfe oldu. 1223
senesi cumâdelûlâsında Tepedelenli Ali Paşa’ya ihsân buyurulan vezâret menşûrunu îsâle
me’mûren Yanya’ya gitdi. Akl ü inşâsını beğenmiş olan Ali Paşa’nın talebi ve Bâb-ı âlînin
müsâ’adesi üzerine kâtib-i dîvânı olup Yanya’da kaldı.
1237’de Ali Paşa maktûlen vefât etdikte Rûmeli vâlîsi Ebû Lebûd Mehmed Paşa’ya dîvân
efendisi ve müsteşâr-ı [403] umûru oldu. Mehmed Paşa mu’ahharan Mora ser-askeri olup
ordunun idâresinde aczi nümâyân olduğundan 1239 senesi şa’bânının gâyesinde azliyle
Dimetoka’ya i’zâm ve emvâli müsâdere edildi.
Bunun üzerine paşadan ayrılıp İstanbul’a geldiği anlaşılmağla Kayseriyye’ye sürüldü.
Ancak mebğûz-ı devlet olan Ali Paşa’nın kitâbetinde bulunduğu esnâda ba’zı tahrîratından ve
harekâtından dolayı bu da mebğûz olmuşdu.
İstanbul’a celbi ve i’dâmı melhûz iken Ebû Lebûd Mehmed Paşa’ya dehâlet ederek onun
kâtib-i dîvânı olması celb ü i’dâmını vakt-ı âhere ta’lîke bâ’is olmuş ve bu def’a kendi ayağıyla
İstanbul’a gelmiş olduğundan nefy ve arkasından gönderilen fermân-ı âlî mûcebince
Kayseriyye’ye vusûlü günü i’dâm edildi. Gâyet kâtib, münşî, hoş-nüvîs olduğunu “Es’ad
Efendi Vekâyi’-nâme”sinde yazıyor.
Süleyman Efendi-Kara Müftüzâde
Amasyalıdır. Esbak Amasya Müftüsü Çorumlu el-Hâc Kara [404] İsmâ’îl Hâtif Efendi
bin Mustafa Ağa’nın mahdûmudur. Ulemâdan tahsîl-i ulûm ederek pederinin irtihâlinde
Sunkurlu Medresesi müderrisi ve ders-i âm oldu. Amasya müftülerinden ba’zılarına müsevvid
ü emînü’l-fetvâ olup 1240 senesi muharreminde zelzele-i müdhişeden zehre-çâk olarak vefât
etdi. Ulemâdan idi. Mahdûmu Uzun Mustafa Mahallesi muhtârı Mehmed Muhsin Efendi
1261’den sonra vefât etdi. Oğulları Süleyman, İsmâ’îl Ağalar hayli yaşadı.
Süleyman Paşa-Alemdâr
Amasyalıdır. İçerişehir eşrâfından el-Hâc Hâfız Mehmed Ağa bin Tamgacı el-Hâc
Ahmed Ağa bin Ömer Ağa’nın mahdûmudur. Evâ’il-i hâlinde yeniçeri olup Amasya’da
“Tamgacıoğlu Üçüncü Süleyman Ağa” demekle meşhûr oldu.
1203’de Rus harbine gidip şecâ’ati, merdâne hareketi görüldüğünden “alemdâr” ve
defâ’atle Amasya serdârı oldu. 1224’de ikinci def’a Rus harbine gidip yüz ağartacak
hizmetlerde bulunduğundan [405] turnacıbaşı pâyesiyle taltîf edildi.
1226’da İstanbul’a gelip ocağa yerleşdi. 1227’de kethüdâyeri, 1228 senesi Muharreminin
yirmi ikisinde muhzırağalığıyla dâhil-i katar oldu. Ba’dehû sırasıyla bi’l-fi’il turnacıbaşı,
1229’da seksoncubaşı ve bir kaç ay sonra zağarcıbaşı, 1230’da kul kethüdâsı ve sene-i mezbûre
zilhicce sinin on sekizinde yeniçeri ağası oldu.
1231 senesi cumâdelâhiresinin üçüncü günü azliyle Amasya’ya i’zâm edildi. 1232’de
Amasya’da tahaddüs eden Yeniçeri-talebe arbedesi fecî’ bir şekle girmeden kavgayı harekât-ı
serî’asıyla bastırdığından afv ü ıtlâk edilmekle İstanbul’a gitdi.
1234’de bâ-rütbe-i mîr-i mîrânî Çirmen sancâğı mutasarrıfı olup Rûmeli’ne gitdi.
Ba’dehû Niğde sancâğı mutasarrıfı olup Mora harbine me’mûr oldu. Mora muhârebâtında 1240
senesi şevvâlinde vefât etdi. “Alemdâr Süleyman Paşa” demekle meşhûr, müdebbir, cesûr idi.
Mahdûmları Mehmed Reşîd, Ahmed Nazîf Beylerdir. [406]
Mehmed Reşîd Bey, müderrisînden olup Mahmûd Paşa mahkemesi baş kâtibi, ba’dehû
nâibi olup 1261 senesi hilâlinde vefât etdi. Ahmed Nazîf Bey’in terceme-i hâli aşağıda gelir.
Bunun mahdûmu Mahmûd Şevket Bey Çorum müdde-i umûmî mu’âvini iken 1324’de vefât
etdi. Osmâncık nâibi olduğum esnâda kazâya gelip görüşmüşdüm.
303
309