Page 383 - 6-8
P. 383
Amasya Tarihi Cilt: 11
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Çünkü Trabzon’da vâlî olan Murad Hânlı Mustafa Paşa’nın [78] zâlim, fermân tanımaz bir
âsî olduğunu Sultân Ahmed Hân’a istifsâra cevâben bildirmişdi. Paşa bu ma’rûzatına vâkıf oldukda Şerefeddîn Hamza Çelebi-Hacı Ahmedoğlu
i’dâmını tasmîm eylediğinden gece Trabzon’dan kaçıp Amasya’ya ilticâ ve ahvâlini dergâh-ı Amasyalıdır. Ebû Saîd Bahadır Hân’ın süferâsından ve kibâr-ı ümerâdan el-Hâc
sultânîye arz etmişdi. Şehabeddîn Ahmed Çelebi bin Emîr Seyfeddîn Sungur Bey’in mahdûmudur. Pederinin
Bu esnâda Amasya müftüsünün vefâtı üzerine Amasya müftülüğüne ta’yin edildiyse de hayatında Ebû Saîd Bahadır Hân’ın teveccühâtını kazanıp umûr-ı mâliye ve tahsîlât işlerinde
can korkusundan hasta olup bir ay sonra dâr-ı naîme rihlet etdi. Âlim, gâyet sâlih, afîf, nezîh çalışdı. Ba’dehû müstevfî-i Tokat oldu.
bir zât idi. Trabzon’dan gönderdiği mâruzâtında “Şücâeddîn bin Mustafa” diye imzâsı 738’de Amasya emîr-i kebîri Ya’kûb Şâh’ın emâretinde Amasya Defterdârı olup sonra
görüldü. 123 azledildi. Ba’dehû emîr-i kebîr Kutlu Şâh devrinde müstevfî-i Sivas [82] olup 758 hudûdunda
orada vefât etdiği zannolunur. Kâtib, muhâsib idi.
Şücâeddîn Efendi-Müftî
Tokatlıdır. İvaz bin Bâyezîd’ın oğludur. Amasya ulemâsından tahsîl-i ulûm edib ders-i Şerefeddîn Hamza Çelebi-Mevlânâ Pir
âm oldu. Esnâ-yı tedrîsinde Köprü Voyvadası Durak Ağa’nın iltimâsıyla Köprü’de ikâmet ve Amasyalıdır. Mevlânâ İğneci Mûsâ Çelebi bin Hamza mahdûmudur. Hazreti Pir İlyâs
teehhül ederek Siyamî Efendi Medresesi müderrisi oldu. Halvetî’nin müderrisliği zamanında müşârün-ileyhden tahsîl-i ulûm etdi. Bir müddet tedrîs ile
Köprü meşâyihinden olup Köprü’nün kutbu sayılan Şeyh Mehmed Çelebi’ye intisâb iştigâl ederek kibâr-ı müderrisînden olup “İğnecioğlu Mevlânâ Şeref” diye iştihâr etdi.
ederek halk ve a’yânın [79] teveccühlerini kazandığından Köprü müftüsü oldu. Birkaç defa azil Hazreti Pir İlyâs Halvetî Şirvân’dan avdetinde müşârün-ileyhin riyâzethânesine girip
ve nasb edilerek 1047 hudûdunda vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâdan kâmil, sâlih, müsin bir zât idi. tasfiye-i derûna çalıştı. Ba’dehû yine müşârün-ileyhden ahz-ı hilâfet edib Ahî Saadeddîn
Mahdûmları Ahmed, Şemseddîn Mehmed Efendilerdir. Ahmed Efendizâde Kıbleli zâviyesi şeyhi oldu. Yıllarca Meydan Köprüsü başındaki Kutluşâh Câmiinde va’z ü nasîhat ve
Mustafa Paşa vüzerâdan olup 1074’de vefât etdi. Köprülü Mehmed Paşa’nın bacanağı idi. zâviyesinde zikr ü ibâdet etdi.
Şemseddîn Mehmed Efendi’nin oğulları da İmâdeddîn, Şücâeddîn Paşalarla ricâlden Gümüşlüzâde Hazreti Pir Abdurrahman Çelebi, dâr-ı kudse irtihâl etdikde şeyhü’l-
Şahâbeddîn Efendi’dir. meşâyîh olup 824 hudûdunda dâr-ı naîme irtihâl etdi. Şimdi “Kurtboğan Türbesi” demekle
meşhûr olan Ok Meydanı’ndaki [83] türbesine defnedildi.
Şücâeddîn Paşa-Müftîzâde Meşâhîr-i sulehâdan, âlim, fakîh, gâyet müteşerri’, zâhid, âbid müttakî bir pîr-i fezâil-
Köprülüdür. Ulemâ-yı kudâtdan Şemseddîn Mehmed Efendi bin Müftü Şücâeddîn semîr idi. Kutlu Şâhzâde Emîr Şerefeddîn Hamza Bey bin İsa Bey üzerine bir türbe binâ ve
Efendi’nin mahdûmudur. Birâderi İmâdeddîn Paşa’nın tersâne emîni olduğu esnâda İstanbul’a mesâlihine Geldiklân’daki bir çiftliğini vakfetdi. Mahdûmu Seyyideddîn Ahmed Çelebi de
gidip devâir-i devletde istihdâm edilerek dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından oldu. kibâr-ı Halvetiyyedendir. Tercemesi yazıldı.
Merzifonî Kara Mustafa Paşa’nın sadâretinde nâil-i ikbâl olup az sonra Eğri Beylerbeyi
olarak temâyüz [80] etdi. Ba’dehû Yanova muhâfızı olup bu vilâyetlerde Köprülüzâde Fâzıl Şerefeddîn Hamza Bey-Sunguroğlu
Ahmed Paşa’nın hayrât ve evkâfına nezâret eyledi. Amasya ümerâsından Mecdeddîn İsa Bey’in mahdûmu ve sadr-ı esbak Bâyezîd Paşa bin
1094 senesi şevvâlindeki Viyana inhizâmı üzerine ordu ile beraber Belgrad’a geldi. Bir Yahşi Bey’in amcasıdır. Buna “Sunguroğlu” da denirdi. Çelebi Sultân Mehmed Hân’ın
yıl kadar açıkda kalıp, 1095 senesi zilhiccesinde Beyşehir mutasarrıfı, 1097 senesi evâilinde vâliliğinde ma’iyyet-i ümerâsından olup Timur harbinde isbât-ı vücûd etdi.
Tımışvar muhâfızı oldu. Ba’dehû Amasya’da hükûmet etdiği esnâda Çorumlu ve Tokat sancaklarında emîr ve
Hayfâ ki Viyana inhizâmı bir tarafdan düşmanların her tarafdan tehâcümünü, diğer biraz müddet Ankara Beyi de oldu. Harekâtı muvafık görülmediğinden 815’de azl ve tekâüd
tarafdan ordunun iğtişâşını intâc eylediğinden bu tehâcüm ve iğtişâş arasında 1098 senesi edilip 825’de vefât etdi. Kibâr-ı ümerâdan idi. [84]
rebîülâhirinde vefât etdiği zannolunur. Gayûr, mukdim idi.
Şerefeddîn Hamza Bey-Hacı Kutlu Şâhzâde
Şerefeddîn İbrâhim bin Ali es-Simrî Amasyalıdır. Amasya Hükümdârı Hacı Şâdgeldi Paşa bin Hacı Kutluşâh evlâdından Emîr
Amasya Simresinden Ali bin Bahtiyâr’ın mahdûmudur. Amasya fuzalâsından ahz-ı ulûm Mecdeddîn İsa bin Mustafa Bey bin Hacı Şâdgeldi Paşa mahdûmudur. Sultân Murâd-ı Sânî’nin
ederek ders-i âm ve müderris-i be-nâm oldu. Amasya kâdı’l-kudâtı Tâceddîn Mehmed bin dayızâdesi olduğu münâsebetle hânedân-ı saltanat erkânından tanındı.
Ahmed el-Borî zamanında nâibi olduğu ba’zı evrâk-ı resmiyyeden anlaşıldı. 698 târihinden Sultân Murâd-ı Sânî’nin Amasya vâliliğinde Canik Beyi olmuşdu. 826’da Sultân
sonra vefât etdi. Kibâr-ı ulemâ ve kudâtdan idi. [81] Murâd’ın birâderî Şehzâde Sultân Mustafa’nın dâiye-i saltanatla kıyâmında a’dâsının
siâyesinden dolayı Sultân Mustafa tarafdârlığıyla zan ve ithâm edildi.
Şerefeddîn İsmail Çelebi-Mevlânâ Şeref Bu şüpheden dolayı şehzâdenin ahz ve ihnâkından sonra Bursa’ya kaldırıldı. Orada ikâme
Amasyalı Durmuş Çelebi mahdûmudur. Ulemâ-yı asrından ahz-ı ulûm ederek ders-i âm, edilip Amasya’daki emlâkı mukâbilinde emlâk ve akârât verildi.
Atabeg Gâzi Medresesi müderrisi, mahkeme baş-kâtibi, Amasya kadı’l-kudâtı Mevlânâ Orada müreffeh bir sûretde yaşadı. Bir câmi-i şerîf ve kendisine bir türbe yapdırdı. 847’de
Şemseddîn Mehmed Muslihî nâibi olarak teayyün etdi. vefât etdi. Dindâr, ekâbir-i ümerâdan, asîl, kerîm bir zât [85] idi. Bursa’da “Hamza Bey” demekle
911’de Sivas Kadısı görülüp sonra vefât etdi. Kibâr-ı ulemâ ve kudâtdan kâtib, hattât bir meşhûr olup orada Câmii ve türbesi vardır.
zât-ı sütûde-simât idi Amasya kâtibi ve nâibi iken hayli imzâları ve yazısı görüldü. Mahdûmları Mehmed, Ahmed, İsa beyler ma’rûfdur. Mehmed Beyzâde Mustafa Paşa
vüzerâdan olup 888’de maktûlen vefât etdi. Bunun mahdûmu da Mehmed Paşa olup Amasya
vâlisi iken 922’de Mercidabık muhârebesinde şehîden vefât etdi.
123 Vâli Mustafa Paşa hakikaten pek zâlim ve âsi olduğu tahakkuk eylediğinden 1017’de Kuyucu Murad Pâşâ’nın
hançer-i kahrı ile idâm edildi.
378 379
382
