Page 563 - 6-8
P. 563
Amasya Tarihi Cilt: 12
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
1087 senesi evâ’ilinde vefât eden Köprülü el-Hâc Halîl Efendi’nin yerine üçüncü İmâm-
ı Sultânî ve müderrisi ve 1093’de [23] imâm-ı sânî ve 1097 şa’bânında birinci imâm-ı şehriyârî
olup müte’âkıben Sultân Ahmed müderrisliği ve İstanbul pâyesiyle taltîf edildi.
1099 senesi muharreminde Dördüncü Mehmed Hân’ın hal’inde infisâl edib çok
geçmeden Manisa mollası olarak oraya gönderildi. 1103 muharreminde Manisa’da vefât etdi.
Hâfız-ı Kur’ân, sâhib-i edeb ü irfân, fenn-i mûsikîye âşinâ ve üstâd idi.
Abdullah Paşa-Behrâm Beyzâde
Amasyalıdır. Amasya Sultân Bâyezîd imâreti şeyhi iken 1058’de vefât eden Genceli Velî
Bey’in akrabâsından Behrâm Bey’in oğludur. Sipâhî olup hayli muhârebâta iştirâk ederek
terakkî gördü. Ba’dehû Merzîfonî Kara Mustafa Paşa dâ’iresine girdi.
Müşârun ileyhin kâ’im-makâmlığında silâhdârı ve sadâretinde cizyedârı olduğundan
“cizyedâr” demekle iştihâr etdi. 1095’de kapıcılar kethüdâsı, 1097’de ikinci mîrahûr oldu.
Ancak 1099 muharreminde Dördüncü Sultân Mehmed’in hal’inde kapıcıbaşı olarak sarâydan
çıkarıldı.
1100’de baş-bâkî kulu ve şevvâlinde defterdâr-ı sânî [24] oldu. 1104 senesi recebinde
Bozoklu Mustafa Paşa sadâretinde ikbâli parlayıp zilka’desinde kethüdâ-yı sadr-ı âlî ve 1105
senesi rebîülâhirinde vezâretle sadâret kâ’im-makâmı oldu. Ancak recebinde vefât eyledi.
Edirne’de medfûndur.
Müdebbir, iş-güzâr idi. Bir kızı kalıp onu da merhûmun vefâtından sonra yeğeni Ahmed
Ârifî Paşa aldı. Metrûkâtı devlet tarafından ahz u kabz edilerek veresesine barınacak bir konağı
kaldı.
Abdullah Ağa-Kadızâde
Amasyalıdır. Sultân Bâyezîd hatîbi Abdurrahmân Efendi bin Mustafa Efendi’nin oğludur.
Pederinin vefâtında yetîm olduğundan Kara İbrâhim Paşa’nın himmetiyle Enderûn-ı Hümâyûna
girdi. Orada tahsîl ve tefeyyüz ederek iç kilâr kethüdâsı oldu.
Sadr-ı a’zam Amcazâde Hüseyin Paşa’nın adamı olduğundan Şeyhülislâm es-Seyyid
Feyzullâh Efendi’yi kuşkulandırdı. Bu yüzden 1112 senesi rebîülâhirinin on üçüncü günü
kapıcıbaşılıkla sarâydan uzaklaştırıldı. Ba’dehû Yeniçeri silâhdârı ağası oldu. 1115 senesi [25]
evâ’ilinde vefât etdi.
Abdullah Efendi-Dû’âcı
Merzifonludur. Amasya müftüsü Müfessir Hızır Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib
Merzifon’a avdet ve tedrîse mülâzemet ederek iştihâr etdi. Ba’dehû Zeynel Medresesi müderrisi
ve Çelebi Sultân Mehmed Câmii kürsî şeyhi olduğu hâlde 1121’de vefât etdi. Meşâhîr-i
ulemâdan, vâ’iz, nefesi mü’essir talîku’l-lisân bir zât idi. Mahdûmu Hacı Mehmed Efendi
meşâhîr-i ulemadandır.
Abdullah Efendi-Şeyh
Amasya’da ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve ba’zı medârisde müderris ve sonunda Pervâne
Bey Câmii kürsî şeyhi olduğu hâlde 1121 senesi recebinde vefât etdi. Âlim, vâ’iz idi. Bir
müddet Şeyh Osmân Efendi tekkesi şeyhi de olmuştu.
Abdullah Efendi-Ebezâde
Amasya’da Müftüzâde tekkesi şeyhi ve Enderûn Câmii vâ’izi iken 1078’de vefât eden
Tâceddînzâde eş-Şeyh Hüseyin Efendi bin Mustafa Efendi bin Tâceddîn Efendi’nin mahdûmu
kudâttan Mustafa Efendi’nin oğludur.
1061’de doğdu. Pederinin Rûmeli kasabâtından Balçık kasabasında imâm olduğu esnâda
büyüdü ve ba’dehû vâlidesi Sultân Mehmed Hân-ı Râbi’ zamânında şehzâdelerine ebelik
560
562