Page 80 - 6-8
P. 80
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Mahdûmları es-Seyyid Ali, Hüseyin, Mehmed, Emrullah Efendiler [244] malikâne
mutasarrıfı oldular. Bunlardan es-Seyyid Mehmed Efendi 1222’de ve es-Seyyid Hüseyin
Efendi 1223’te ve bunun mahdûmu es-Seyyid Mehmed Çelebi 1224’de vefât edib es-Seyyid
Ali Efendizâde es-Seyyid Süleyman Efendi ile es-Seyyid Emrullah Efendizâde es-Seyyid
Hüseyin Abdülkerîm Efendiler mutasarrıf-ı mâlikâne oldular.
Hamdi Mehmed Bey-Hacı Es’ad Ağazâde
Amasyalıdır. Amasya a’yânından Hasan Bey bin el-Hâc Es’ad Ağa’nın mahdûmudur.
Takriben 1268’de Amasya’nın Eski Kethüdâ Mahallesi’nde doğdu. Rüştiye mektebinin ilk
küşâdında dâhil olup fünûn-ı lâzimeyi ba’de’t-tahsîl İstanbul’a giderek Mekteb-i hukuka girdi.
1294’de müddeî umûmî olup birkaç sancağa gitdi. Bâ’dehû ceza re’isi olup 1306’da Sivas
vilâyeti istinâf müddeî umûmîsi olarak mütemâyiz rütbesini aldı. 1309’da Cezayir-i Bahr-i
Sefid vilâyeti istinâf müddeî umûmîsi olup 1310’da ûlâ sânîsi rütbesini aldı.
1314’de Beyrût ve 1315 senesi muharreminde Trabzon vilâyetleri istînâf müddeî
umûmîsi olup vilâyetlerin ahvâl-i [245] husûsîyesini Sultân Abdülhamîd-i Sânî’ye arz ve i’lâm
ederek müşârün-ileyhin teveccühâtını kazandığından 1318’de Beyoğlu mahkemesi âzası olarak
İstanbul’a gelip ûlâ evvelî rütbesini aldı.
1318 senesi şâbânında Üsküdar mutasarrıfı muavini ve şevvâlinde Üsküdar mutasarrıfı
olup zilhiccesinde rütbe-i bâlâyı aldı. Sekiz yıl kadar Üsküdar’da hasâfet-kârâne ifâ-yı vazîfe-i
sadâkat edib Sultân Abdülhamîd Hân’ın itimâdını kazandı. 1306 senesi cumâdelâhiresinde
zabtiye nâzırı olacağı esnâda meşrûtiyet ilân edildiğinden bi’z-zarûre makâmdan çekildi.
1327 senesi rebîülevvelinin yirmi yedinci günü 31 Mart hadisesinden dolayı bir şübhe
üzerine Üsküdar’daki konağından kaldırılıb İstanbul Divân-ı harbine getirilirken Şirket-i
Hayriye vapurundan Kızkule civârında kendini denize atıb mağrûken vefât etdi.
Umûr-ı adliyede mâhir, muktedir, idâre-i mülke kâdir, cesûr, fatin, gâyet müşekkel,
kesifü’l-lihye, yakışıklı, faâl, iş-güzâr, âl-i cenâb muktesıd bir zât idi. Kardeşleri Ahmed Nâfiz,
Abdülkadir Kadri Beylerdir. [246] Diğer birâderi İbrâhim Cemal Bey’dir.
Hamza Bey Emîr-Şerefeddîn el-Atabekî
Amasya’da medresesi olan Atabeg Nasıreddîn Ahmed Beyzâde Emîr Hayreddîn Hızır
Bey’in mahdûmu olup Atabegoğlu, “Veled-i Atabeg” demekle meşhûrdur. Amasya hükümdârı
el-Hâc Şâdgeldi Paşa bin el-Hâc Kutluşâh ümerâsından ve ceddi evkâfı mütevellîsi oldu.
788’de Sultân Murâd Hüdavendigâr’a arz-ı inkiyâd ve biât ederek müşârün-ileyhin
ümerâsından oldu. Rûmeli muhârebâtında isbât-ı vücûd edib 804’de Timur muhârebesinde
vefât etdi. Ümerâ-yı meşhûreden idi. Mahdûmu Şemseddîn Ahmed Bey ve birâderi İlyas
Bey’dir. Hacı İlyas Beyzâde Hamza Bey’de bu muhârebede gâib oldu.
Hamza Bey-Bîçâroğlu Nureddîn el-Hâc
Amasyalıdır. Ümerâdan sâbıkü’t-terceme Bîçâr Bey’in mahdûmu ve İsmail Paşa’nın
birâderidir. Amasya hükümdârı Çelebi Sultân Mehmed Hân’a bevvâb-ı Sultânî ve ba’dehû
emâretle Tokat Sancağı Bey’i olup 816’da Çelebi Sultân’ın Edirne’de Taht-ı Osmaniye
cülûsunda [247] ibkâ edildi. 822’de Tokat’a hücûm eden İnaloğlu Yar Ali Bey’in harbinde
yaralanıb 833 senesi ramazanın beşinde vefât etdi. Kibâr-ı ûmerâdan nâmdâr bir zât idi.
Tokat’da binâ etdiği mescidi civârında Hamzalar mezârlığında medfûn olup seng-i mezârında
târih-i vefâtı bâlâda yazıldı.
Mahdûmları Ahmed, Mehmed Beylerdir. Ahmed Bey genç iken vefât edib pederinin
yanında medfûndur. Mehmed Bey Amasya’dan Geyve’ye kaldırılmış, orada binâ eylediği
zâviye ve imârete 832 senesi şevvâlinde Amasya’da pederinden kendisine intikâl eden bir
kervansarayı, on bir adet dükkânı, Heniske ve Menkire köylerini ve iki kıt’a bağı ve Sûhlar
Çiftliği’ni vakf etmişdir. Bunun mahdûmu Hamza Bey de ümerâdandır.
69
79