Page 34 - muze

yazılı paralardır. 170 Sikke üzerlerinde genel olarak geometrik şekiller, bitkisel

motifler, hayvan figürleri, tuğra formları, saadet düğümleri, Mühr-i Süleymanlar ve
yıldız motifleriyle karşılaşılmaktadır. 171 Candaroğulları hem kendi adlarına hem de

İlhanlılar ve Memlükler adına sikke darp ettirmişlerdir. 172 Anadolu’da İlhanlı
hâkimiyetinin sona ermesiyle birlikte önce I. İbrahim Bey ve Adil Bey döneminde

İlhanlı hâkimiyetini tanıyan, daha sonraları ise Kötürüm Bayezid döneminde
müstakil sikkeler kestirmişlerdir. 173 Sikkelerin üzerinde kelime-i tevhid, dört halife

isimleri ve es-Sultan el- Azam yazıları yer almaktadır. 174 İlhanlı sikkelerini andıran

Candaroğulları sikkelerinin bir kısmında darp yeri bulunmazken, darp yeri olanlarda
Kastamonu ve Sinop adları geçmektedir. Celaleddin Bayezid döneminde müstakil

sikkeler kestirmeye başlayan beyliğin başlıca darp yerleri Kastamonu, Sinop, Borlu,
Lâdik ve Gerede olarak bilinmekle beraber Maden Mekyus ve Tireboli isimlerde

kullanılmıştır. 175

Saruhanoğulları (1313-1410) Dönemi’nde İshak b. İlyas, Hızır b. İshak, Orhan

b. İshak’a ait gümüş ve bakır sikkeler bulunmaktadır. İshak B. İlyas ve Orhan b.
İshak sikkelerinde tuğraya rastlanmaktadır, her iki yüzünde yazıların yer aldığı

sikkeler de mevcuttur. Sikkelerde darp yerinde bulunmaz. 176 İshak Bey’in tuğra

biçimi verilmiş gümüş sikkeleri en eski tarihli tuğralı paralar olma özelliğini
taşımaktadırlar. 177 İshak Bey’in erken dönem sikkeleri Karesi ve Osmanlı

sikkeleriyle tipolojik benzerlikler göstermektedir. 178

Eretnalılar Dönemi’nde (1335-1381) beyliğin kurucusu Alâeddin Eretna, kendi

adına hutbe okutup sikke kestirmiştir. 179 Ayrıca Eretna hem Memlükler hem de
İlhanlılar adına para bastırmıştır. 180 En çok ulaşılan sikkeleri gümüş olanlarıdır, bakır

170 Ehlinaz Arvas, “Candaroğulları Beyliği’nin İktisadî Yapısına Genel Bir Bakış”, Sosyal Bilimler
ve Eğitim Dergisi, 3/2, 2020, s. 497.
171 Ehlinaz Arvas, Candaroğulları Beyliği Sikkeleri, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak 2020, s. 198.
172 Haluk Perk ve Hüsnü Öztürk, “İlhanlı Hükümdarı Ebu Said Bahadır Han Adına Kesilmiş Olan
Candaroğulları Beyliği Sikke Definesi”,Türk Nümismatik Derneği Yayınları, İstanbul 2003, s. 2.
173 Celil Ender, Üstün Erek ve Gültekin Teoman, Candaroğulları Beyliği (İsfendiyaroğulları Beyliği)
Paraları Kataloğu, İstanbul 2003, s. 23.
174 Haluk Perk ve Hüsnü Öztürk, “Candaroğulları’na Ait Bazı Sikkeler”, Sevgi Gönül Hatıra Sayısı,
haz. Haluk Perk ve Hüsnü Öztürk, Türk Nümismatik Derneği Yayınları, İstanbul 2005, s. 137.
175 Arvas, “Candaroğulları Beyliği’nin İktisadî Yapısına Genel Bir Bakış”, C. 3, s. 497.
176 Artuk ve Artuk, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Teşhirdeki İslami Sikkeler Kataloğu, C. I, s. 434.
177 Teoman, “Batı Anadolu Beylik Mangırları”, s. 584.
178 Öztürk ve Perk, “Anadolu Beylikleri ve Sikkeleri”, s. 18.
179 Kemal Göde, “Eretnaoğulları”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 11, Türkiye
Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1995, s. 295.
180 Mehmet Çayırdağ, “Eretnalı Beyliğin Paraları”, Belleten, 64/240, 2000, s. 439.
25