Page 514 - 1-4_2
P. 514
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
İlyâs Bey, Amasya havâlîsinde zuhûr eden erbâb-ı şekâveti tenkîl etmekde yararlıklar
gösterdiğinden 977 senesi recebinde Kefe beylerbeyliğine terfî'an ta'yîn olunup 600 yerine Kâsım
Bey Amasya mîrlivâsı oldu.
Kâsım Bey
Mühtedîlerden olup 977 senesi recebinin evâ'ilinde Amasya sancağı beyi ve Sağır
Behrâm Paşa da Sivas beylerbeyi oldu. Behrâm Paşa, [325] ramazân evâ'ilinde sefere me'mûr
olduğundan Kâsım Bey Sivas vilâyeti muhâfızı oldu.
Halvetiyye meşâyihi büyüklerinden eş-Şeyh Nûh Efendi Amasya'da vefât etdi.
Cenâzesi mu'azzam bir ihtifâl ile kaldırıldı. Çünkü halkın nazarında pek yüksek bir mevki'i
vardı. Kendisine "Veliyyullâh" diye i'tikâd edilirdi.
979 senesinde Murâd Bey, 980 zilhiccesinde Mahmûd Bey, 982'de Sinan Bey Amasya
sancağı beyi oldukları ahkâm defterlerinde görüldü. Fakat kim oldukları ve tercemeleri
anlaşılamadı. Yalnız Murâd Bey'in Kuyucu Murâd Paşa olduğu zann olunur.
982 senesi şa'bânının yirmi sekizinci günü "Sarı Sultân Selîm" vefât eylediğinden
şehzâdesi Sultân Murâd-ı Sâlis Manîsâ'dan gelip Osmanlı tahtına oturdu. 983 senesi evâ'ilinde
Şehsüvâr Bey Amasya mîrlivâlığına ta'yîn edildi.
Şehsüvâr Bey
Devşirmelerdendir. Selîm-i Sânî bendegânından iken 983 senesi saferinde Amasya
mîrlivâsı olup sarâydan çıkdı. Sene-i mezbûrenin rebî'ulevvelinde Rûmeli kazaskeri Amasyalı
"Kızıl Molla" demekle meşhûr Abdurrahmân Efendi vefât etdi. Emîr Buhârî Tekkesi civârında
yapdırdığı mektebi sâhasına defn edildi. [326]
Şehsüvâr Bey, Amasya'da bir buçuk yıldan ziyâde emâret etdi. Zamân-ı emâretinde 984
senesi evâ'ilinde ulemâdan ve meşâhîr-i huffâzdan Dervîş Mehmed Efendi Amasya'da Sultân
Bâyezîd Câmii hatîbi oldu. Sesi gâyet güzel bir zât idi. Şevvâlinde Şehsüvâr Bey Niğbolu'ya
gitdi. Kaya Paşa Amasya mutasarrıfı olup geldi.
Kaya Paşa
Amasyalı Kaya Paşazâde'dir. Amasya vâlîsi iken şehîd edilen şehzâde Sultân
Mustafa'nın kerîmesi ve maktûl Ahmed Paşa'nın zevce-i metrûkesi Fâtıma Sultân'ı tezvîc edib
beylerbeyilerden oldu. 984 senesi şevvâlinde Amasya mutasarrıfı olup geldi.
Mâh-ı mezkûrda on yıldan beri Amasya müftüsü ve Sultâniyye müderrisi olan
Kayseriyye'de medfûn Amasyalı Şeyh İbrâhim Tennûrî ahfâdından Zeynü'l-ibâd Çelebi vefât
edib yerine Balıkesirli Ya'kûb Efendi Amasya müftüsü ve müderrisi oldu. Buna "Ya'kûbca
Efendi" denirdi.
985 senesinde Kaya Paşa yapdırdığı câmi-i şerîfini ve mektebini tarsîn ve evkâfını tevsî'
etdi. Bu sene Amasya fuzalâsından Müfessir Ahmed Efendi dâr-ı na'îme gitdi. Yerine tilmîz-i
hâsı Lalazâde Kemâleddîn Mehmed Efendi kâ'im oldu. Zu'amâdan meşhûr Arnavut Zülfikâr
Bey Amasya alaybeyisi olarak ta'ayyün etdi. [327]
Bâlî Bey
Arnavut olup devşirmelerdendir. 987 senesinde Amasya sancağı beyi görüldü. İki yıl
kadar Amasya'da oturdu. Bunun zamânında tımâr ve ze'âmet âdetâ devşirmelere, dönmelere
münhasırdı. Sivas beylerbeyi Mustafa Paşa da Arnavut idi.
988 cumadelûlâsında müftü Ya'kûb Efendi azl olunup yerine Saruhanlı Küçük Mahmûd
Efendi Amasya müftüsü ve Sultâniyye müderrisi olarak geldi. Fakat Zülfikâr Bey'le birleşen
Bâlî Bey'in asabiyyet-i milliyyesi yüzünden ba'zı hâdiseler olup gitdi. Arslan Bey geldi.
600 Ahkâm defteri.
811
513