Page 561 - 1-4_2
P. 561
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4
Halep’te yeniçerileri tahrik ederek bîçâreyi padişaha i’dâm ve ağaya istinad eden Kanije
Beylerbeyi Sarı Süleyman Paşa’yı da orduda kendisi i’dâm etdirdi.
Ramazân evâhirinde Amasya’ya gelen fermân-ı âlî, Köse Mehmed Ağa ile Süleyman
Paşa’nın Amasya ve havâlisinde olan emvâl ve emlâkini zabt ve müsâdereyi emretmekle nüzûl
emini Abaza Yûsuf Ağa, Süleyman Paşa’nın Fîrûz Köyü’nde ve Köse Mehmed Ağa’nın
Geldiklân nâhiyesindeki çiftliklerini ve mallarını satıp esmânını İstanbul’a gönderdi.
Şevvâlin beşinde Trabzon beylerbeyi Hoca Ahmed Paşa, ma‘zûlen Amasya’ya gelip
evkâf-ı Sultâniyye mütevellîsi oldu. Mâh-ı mezkûrun on beşinde Amasya Kadısı Hasan Efendi
İstanbul’a gidip amcası Rumeli Kazaskerliğinden mütekâid Hasan Efendi’yi ziyaret ve
kendisine el-Hâc Hızır Efendi niyâbet etdi.
Zilka’dede Amasya’da Bâyezîd Paşa Evkâfı Mütevellisi Bâyezîd Paşazâde Şerîf
Abdullah Bey bin es-Seyyid Hasan Bey bilâveled vefât eylediğinden [68] Bâyezîd Paşa
tevliyeti mirlivâlardan Sun‘ullah Bey’e ber-vech-i tekâüd ihsân edildi.
Bundan akdem vefât eden Seydî Beyzâde Mustafa Bey’den inhilâl eden Hızır ve Mehmed
paşalar evkâfı tevliyeti mahkemeye düşüp Seydî Beyzâde Kurd Mehmed Bey’le evlâd-ı
utekâdan Rüstem Beyzâde Mustafa Bey arasında münâzaa ve muhakeme uzadı.
Nihayet zilhicce evâilinde tarafeynin muvâfakatıyla mes’ele halledildi. İki tevliyet ayrılıp
Mehmed Paşa evkâfının tevliyeti evlâd-ı inâsından olan Seydî Beyzâde Kurd Mehmed Bey’e
ve Hızır Paşa evkâfı tevliyeti de evlâd-ı utekâsından olan Keyvanzâde Mustafa Bey’e ve bu
esnada Amasya sancağı da Akşehir Beyi Üveys Bey’e tevcîh edildi.
Üveys Bey
Amasyalıdır. “Üveys Bey” demekle meşhûr olup zu‘amâdan Seyfullah Bey bin
Mustafa’nın oğludur. Amasya alaybeyliğinden mirlivâ olmuşdu. 1043 senesi zilhiccesinin
yedinci günü Amasya beyi ve Revân Seferi’ne me’mûr olup kethüdâyeri Kırmacı Mehmed Ağa
Amasya mütesellimi ve on dördüncü es-Seyyid eş-Şeyh Ahmed Efendi nakîbü’l-eşrâf kâ’im-
makâmı oldu.
1044 senesi gurre-i muharreminde Hacı Efendizâde Mehmed Efendi bin İbrâhim Efendi
Amasya kadısı olup Sivas Beylerbeyi Besnili [69] Ali Paşa idi. Bu sene Revân Harbi için her
taraftan tedârikât u levâzım-ı askeriyye istihzârâtı görülmeye başladı.
Ancak mirlivâ, Erzurum’a giderken kazâen vefât eylediğinden Amasya sancağı
muharrem evâsıtında Eskişehir Bey’i Mehmed Bey’e tevcîh edilip Erzurum Ordugâhı’na
me’mûr oldu.
Mehmed Bey
Köprülüdür. Köprü’de tavattun etmiş olan Arnavut Hüseyin Ağa’nın mahdûmudur. 1044
senesi muharreminin on üçüncü günü Amasya sancağı beyi oldu. Kendisi Erzurum
Ordugâhı’na me’mûr olduğundan tarafından Kuloğlu Mehmed Ağa’yı Amasya mütesellîmi
nasb etdi.
Saferde Serdâr İkinci Murâd Ağa’nın ref‘inden Odabaşı Taşcıoğlu Sun‘ullah Ağa
Amasya yeniçerileri serdârı ve rebîülevvelde mevlevîhâne şeyhi Ahmed Dede’nin tegayyüb
etmesine binâen sulehâ-yı mevleviyyeden Derviş Salih Dede Efendi Amasya Mevlevîhânesi
şeyhi oldu.
Cumâdelûlâ gurresinde Amasya Kadısı Hasan Efendi ber-vech-i mevleviyyet Sivas
kadısı olduğundan Kadızâde Abdülkerim Efendi Amasya kadısı ve tarafından Bayram
Efendizâde el-Hâc Hızır Efendi Amasya nâibi oldu.
Cumâdelâhirede Köse Mehmed Ağa ile Sarı Süleyman Paşa’nın müsâdere ve furûhat
edilen emlâk ü emvâlinde sû-i istîmâl olduğu ihbar edildiğinden Sivas Defterdârı Ebû Bekir
Efendi berâ-yı tahkîkât Amasya’ya geldi. [70]
858
560