Page 563 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4

Derviş Bey
Amasyalıdır. Şâdgeldi Paşa ahfâdından Pîr Hüseyin Bey bin Derviş Mehmed Çelebi
mahdûmu ve selefi Hüseyin Paşa’nın kayın pederidir. 1045 senesi [73] gurre-i muharreminde
Amasya beyi olup Hoca Ahmed Paşa’nın ağalarından Bayburdlu Ahmed Ağa Amasya
mütesellimi oldu.
Fakat Derviş Bey, Amasya beyi olduktan yirmi yedi gün sonra kazâen vefât eylediğinden
Amasya sancağı, Revân’dan kaçıp Sultân Murâd’a dehâlet ve kabûl-i tabiiyet eden İran
ümerâsından Elkâs Bey’e tevcîh ve ihsân edildi.

Elkâs Bey
Tahranlıdır. İran beylerinden ve kumandanlarından olup Revân muhâfızı ve
başkumandanı Emîr Gûne oğlu Tahmasp Kulu Han ile araları açıldığından Sultân Murâd’a
kaçıp sığınmışdı. 1045 senesi muharreminin yirmi sekizinci günü Amasya beyi ve Bevvâb-ı
Sultânî Ömer Bey de Amasya mütesellimi oldu.
Ömer Bey, Derviş Bey’in birâderi Osmân Bey’in oğludur. Eben an ced servet ü sâmân
ile ma‘rûf, asâlet ve şecâat ile mevsûf bir merd-i necîb idi. Ordu’dan Amasya’ya geldi.
Safer evâsıtında nakîb es-Seyyid Ca’fer Efendi’nin yerine Mansurzâde es-Seyyid
Mehmed Çelebi nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı olup yirmi üçüncü günü Revân muhâfızı
Tahmasp Kulu Hân fena halde sıkışdığından eman ile gelip arz-ı dehâlet ve Revân Kalesi’ni
Sultân Murâd’a teslim ve itâat eylediğinden Sultân Murâd, Tebriz üzerine gitdi. Tebriz’e girip
rebîülevvelde İstanbul’a müteveccihen avdet etdi. [74]
Cumâdelâhire gurresinde Kadı Abdülkerim Efendi’nin yerine Kadı-i sâbık Hasan Efendi
Amasya kadısı oldu. Cumâdelâhire evâsıtında Sultân Murâd’ın Tokat’a geldiği anlaşıldıkta
Amasya’da şenlikler ve debdebeli alaylar tertîbâtıyla iştigâl edildi. Amasya Mütesellimi Ömer
Bey, şehir kethüdâsı Bâlî Bey, Kadı Hasan Efendi, Müftü Mustafa Efendi, ufak bir hatanın
zuhûruna meydan vermemeğe candan çalışıyorlardı.
Cumâdelâhirenin yirmi ikinci Pazar günü Sultân Murâd’ın İnepazar’a geldiği tebşir
edildikte ertesi günü Amasya’ya duhûlü zan olunurken Sultân Murâd İnepazar’da durmadı.
Akşamüzeri ezânî saat on birde oradan hareket ve yatsı ezanı okunurken Çalan Köprübaşı’na
muvâsalat etdi. 639
Sultân Murâd, Hoca Ahmed Paşa’nın Çalan Köprübaşı’ndaki muazzam bahçe ve
köşkünde gece saat sekize kadar istirahat edib Enderun Ağaları ve dülbend gulâmı geldi. Otağ-
ı Hümâyûn ile Erkân-ı Devlet’in çadırları gece Hacılar Meydanı’na kuruldu.
Fakat Sultân Murâd, Amasya’ya gece saat sekizde girip İçerişehir’de Sultân Bâyezîd
Câmii karşısında ırmak üzerinde kâin yine Hoca Ahmed Paşa’nın mükellef konağına indi.
İstikbâl alayı tertîbâtı suya düşdü.
Pazartesi günü Amasyalılar, Mütesellim Ömer Bey’in delâleti ve Hoca [75] Ahmed
Paşa’nın vesâteti ile Sultân Murâd’a mükemmel donanmış bir at, otuz top a‘lâ dokunmuş
Amasya kumaşı, otuz pâre Amasya sahtiyanı, dört kese kuruş, hediye-i şükrâniyye takdîm
etdiler. Hoca Ahmed Paşa da mükemmel donanmış bir at verdi.
Bu hediyelerin takdîminden sonra Sultân Murâd, tebdil atıyla Amasya’yı gezip
ziyâretgâh olan makâmâtı, türbeleri ziyaret ve Sultân Bâyezîd Câmi-i Şerîfi’nde ikindi
namazını edâ ederek ulemâ, sulehâ ve fukarâya pek çok atiyyeler, sadakalar ihsan etdi.
Akşam salı gecesi Amasya’nın içinden ve kaleden yer yer toplar atılarak her taraf donanıp
süslendi. Muazzam şenlikler ve alaylar yapıldı. Sultân Murâd, Hoca Ahmed Paşa’yı Salı gecesi
huzuruna kabûl edib sorduğu şeylere güzel cevaplar aldı. Hoca Ahmed Paşa’ya beş yüz kese
sikke-i hasene ve Sultân Bâyezîd evkâfı tevliyetini verdi.

639 Altı saatlik yeri, iki buçuk saatte katetmiş demektir.
860
562