Page 568 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Rebîülevvelin onuncu günü bir müddetten beri serbâzâne harekâtıyla halkı kendisinden
soğutan Bağdatlıoğlu Osmân Ağa’nın azliyle Amasya a‘yânından Hâbilzâde Veli Bey şehir
kethüdâsı ve recebde Gürcü Ali Bey’in ref‘inden Çavuşzâde Hasan Bey Amasya alaybeyi ve
şevvâlde Dursunzâde’nin de azlinden Yahya Efendi yine Amasya müftüsü oldu.
Zilka’dede çavûşân-ı dergâh-ı âlîden İstanbul’da nüzûl emîni olan Amasyalı Gevik
Mehmed Ağa vefât edib Amasya’daki emlâki oğulları Ahmed, Mahmûd, İbrâhim ağalara
intikâl edebildi. Zilhiccede Amasya sancağı Kars Beylerbeyi Ahmed Paşa’ya tevcîh edildi.

Ahmed Paşa
Amasyalıdır. “Şemsi Paşazâde” demekle meşhûr olup Bağdat Muhârebe [87] sinde
mecrûhan vefât eden Ali Bey’in mahdûmudur. 645 1052 senesi zilhiccesinin on dördüncü günü
Amasya sancağı mutasarrıfı oldu.
Bu esnada sipâhi-i meşâhirînden İsmâil Ağa kethüdâyeri, Taşçıoğlu Sun‘ullah Ağa’nın
ref‘inden Gözdâş Mehmed Ağa Amasya serdârı, Çavuşzâde Hüseyin Bey Amasya alaybeyi ve
İstanbul’da Amasyalı Ahmed Ağa da mîrâhûr-ı sânî oldu.
1053 senesi gurre-i muharreminde Kâtipzâde Hasan Efendi Amasya kadısı, saferde
Mutasarrıf Ahmed Paşa Girit Harbi’ne me’mûr olduğundan kethüdâyeri İsmâil Ağa Amasya
mütesellimi ve mevkûfâtı Mehmed Efendi’nin birâderi Bağdatlıoğlu Osmân Ağa yine şehir
kethüdâsı oldu.
Şa’bân evâilinde Mütesellim İsmâil Ağa da Girit Harbi’ne gitdiğinden Şâtır Ali Ağa
mütesellim kâ’im-makâmı ve şa’bânın on yedisinde Amasyalı Gazzâz Ahmed Bey evkâf-ı
Sultâniyye mütevellisi olup geldi.
Ramazânın yirmisinde üstâdu’l-fuzalâ, imâmu’s-sulehâ Sultân Bâyezîd Câmii imâm-ı
sânîsi ve kürsü şeyhi Gürcü Hasan Efendi dâr-ı nâ‘ime irtihâl edib yerine mahdûmu Ders-i âm
Mustafa Efendi imâm-ı sânî ve fuzalâ-yı meşâyihten Hüsâmeddîn Efendi kürsü şeyhi oldu.
Şevvâlde Mutasarrıf Ahmed Paşa Sivas beylerbeyi olduğundan Amasya [88] sancağı
Sadr-ı a’zam Kara Mustafa Paşa müntesiblerinden sâbık Trablusşam Beylerbeyi Mehmed
Paşa’ya tevcîh edildi.

Mehmed Paşa
Köprülüdür. 1053 senesi şevvâlinin beşinci günü ikinci defa Amasya sancağı mutasarrıfı
olup geldi. Fakat zilka’denin on altısında efendisi olan sadrâzam yok yere maktûl ve
müntesibleri menkûb olup hâssaten sadr-ı müşârün-ileyhin mahrem-i hâssı ve Köprülü
Paşa’nın hâmi-i yegânesi olan mimâr başı Kâsım Ağa azl ve Gelibolu’ya nefyedildi.
Zilhiccede Sultân Bâyezîd vâizi, mûmâileyh Kâsım Ağa dersiyesi mutasarrıfı, Mahmûd
Çelebi tekke şeyhi olan Halvetiye meşâyih-i kibârından fâzıl-ı meşhûr eş-Şeyh Hüsâmeddîn
Efendi dâr-ı naîme irtihâl etdi. Bütün esnaf dükkânlarını kapattı. Cenâzesi parmak üzerinde
gitdi.
Bunun yerine meşâhir-i ulemâdan Sinan Efendizâde Mehmed Efendi Sultân Bâyezîd
kürsü şeyhi ve dersiyye-i Kâsım Ağa Mutasarrıfı ve ders-i âm ı olup Enderûn Câmii kürsü şeyhi
olan Niksarlı Çebni Beyzâde diğer Hüsâmeddîn Efendi de Mahmûd Çelebi Tekkesi şeyhi oldu.
1054 senesi gurre-i muharreminde Tokatlı Müctebâzâde Mehmed Efendi yine Amasya
kadısı olup çok geçmeden Müftü Yahya Efendi, şehir kethüdâsı Bağdatlıoğlu Osmân Ağa,
kethüdâyeri Şâtır Ali Ağa azl olunup yerlerine Dursunzâde Mustafa Efendi Amasya Müftüsü,
[89] meşhûr Bâlî Bey şehir kethüdâsı, Alevî Köylü Gazanfer Ağa kethüdâyeri oldu.

645 Bu esnada Şemsi Paşazâde Ahmed Paşa, iki zât olup biri Bolu’lu Şemsi Paşazâde Ahmed Paşa’dır. Diğeri
Amasyalı Şemsi Paşazâde Ahmed Paşa’dır. Naîmâ Târihi’nde bunlar birleştirilip her ikisine de Şemsi Paşazâde
Ahmed Paşa denmiştir. Lâkin telhîsât ayırmıştır.
865
567