Page 570 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Fakat Amasya sancağı, garâib-i zamâniyeden olarak Sultân İbrâhim’in gözdelerinden
“Hümâ Şâh Kadın” adlı cariyesine 647 tevcîh edildiğinden beyliği Ebûbekir Bey’e ilzâm edildi.
[92]

Ebûbekir Bey
Amasyalıdır. Amasya emîr-i kebîri Şâdgeldi Paşa ahfâdından Mirlivâ Pîr Hüseyin
Beyzâde Derviş Bey’in mahdûmudur. 1054 senesi zilhiccesinin yirmisinde Amasya beyi oldu.
1055 senesi gurre-i muharreminde Ebûbekir Bey, devr ü teftişe çıkıp tarafından Abdülcelîl
Efendizâde “el-Hâc Hüseyin Ağa” Amasya mütesellimi oldu. Çünkü Girit Harbi’nden dolayı
Amasya havâlisinde eşkıyâ türemişdi. Bu esnada kethüdâyeri Kara Kadızâde Mehmed Ağa idi.
Muharrem evâhirinde Müftü Dursunzâde Mustafa Efendi’nin azliyle Şeyh Yâkubzâde
Mustafa Efendi Amasya müftüsü ve gurre-i saferde Hakâlalızâde es-Seyyid Abdurrahim Efendi
Amasya nâibi olup Kadı Mustafa Efendi İstanbul’a gitdi.
Cumâdelûlâ gurresinde Amasya Kadısı Mustafa Efendi Sakız mollası olduğundan
Amasyalı Şeyh Hasan Efendizâde Kutbeddîn Mustafa Efendi Amasya kadısı oldu. Bu zât,
“Kutbî” demekle ma‘rûf şâir, edîb idi.
Bu esnada Amasya a‘yânı şunlardı: Hoca Ahmed Paşa, Hacı Kerîm Paşazâde Hüseyin
Bey, Helvacı Mehmed Ağa, bunun birâderi Deli Yûsuf Ağa, Kara Kadızâde Mehmed Ağa,
Alaybeyi Gürcü Ali Bey, Murâd oğlu Gâvur Murâd Ağa, Alevî Köylü Gazanfer Ağa, Furûc
Ağa demekle [93] meşhûr Hakâlalı Şâtıroğlu Ali Ağa, Yeniçeri Serdârı Murâd oğlu Hamza
Ağa.
Mirlivâ Bekir Bey, asîl, necîb, bir merd-i kerîm idi. Amasya Mutasarrıfesi Hümâ Şâh
Sultân’a yaranmak, sâye-i ikbâlinde beylerbeyi olmak hevesiyle ba’zı ta‘addiyâta yol vermiş,
a‘yânın haset ve rekâbetini celb edecek nüfûza mâlik olmuşdu.
Bu yüzden şikâyetlere ma’rûz kaldı. Çünkü Haseki Sultân, muttasıl para istiyor, bîçâreyi
katl u i’dâm ile korkutuyordu. Bekir Bey, havf ü recâ arasında hareket ederek maruz kaldığı
şikâyetlerde i‘zâm edilmişdi.
Şevvâl evâilinde Bab-ı Âlî’ye tevâlî eden şikâyetle Mirlivâ Ebûbekir Bey yalnız azl ve
Amasya sancağı da Sivas Beylerbeyi Ahmed Paşa’ya tevcîh edildi.

Ahmed Paşa
Kayabaşılı Örümcek Ahmed Paşa’dır. 1055 senesi şevvâlinin beşinci günü Amasya
Mutasarrıfı Dördüncü Haseki Hümâ Şâh Sultân’ın mütesellimi hükmünde sancak beyi oldu.
“Ankebût Ahmed Paşa” şöhretiyle mümtâz olan Örümcek Ahmed Paşa, Girit Harbi’ne
me’mûr ve Anadolu serdârı olduğundan kethüdâsı Amasyalı Bâkî Paşazâde Habîb Ağasıyla
beraber harbe gitdi. Tarafından Şâtır Ali Ağa Amasya mütesellimi oldu. [94]
Şevvâlin on ikisinde sipâhî a‘yânından Kara Kadızâde Mehmed Ağa evkâf-ı Sultâniyye
mütevellîsi oldu. İstanbul’dan gelen mübâşirle sâbık Mirlivâ Ebûbekir Bey mukayyeden
Samsun’a i‘zâm ve kalebend edildi. Mütesellimi Abdülcelîlzâde el-Hâc Hüseyin Ağa da
Amasya Kalesi zindanına kondu.
1056 senesi gurre-i muharreminde Amasya Kadısı Kutbeddîn Mustafa Efendi, Ankebût
Ahmed Paşa’nın serdârı olduğu ordunun kadısı olduğundan ulemâdan İkincizâde es-Seyyid el-
Hâc Ali Efendi Amasya nâibi oldu.
Rebîülevvelde Amasya Kalesi’nde mahpus olan mütesellim-i sâbık Abdülcelîlzâde el-
Hâc Hüseyin Ağa’nın bî-günâh olduğu anlaşılmakla a‘yândan Sefer Ağa’nın kefâletiyle tahliye
edildi.

647 Mukâtaa Defterlerinde Amasya sancağının “Dördüncü Haseki Hümâ Şâh Sultan” üzerinde olduğu ve tevcihi
görüldü.
867
569