Page 571 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4

Receb gurresinde nâib-i esbak Hakâlalızâde es-Seyyid Abdürrahîm Efendi Amasya
kadısı oldu. Ramazân evâilinde Amasya ulemâsının umdesi olan Müftü Şeyh Yâkub
Efendizâde Mustafa Efendi vefât eylediğinden Dursunzâde Mustafa Efendi Amasya müftüsü
ve Sultâniyye müderrisi oldu.
Şevvâlde Yörgüç Paşa Evkâfı mütevellîsi Hakâlacızâde Mehmed Bey ve müteâkiben
Samsun’da kalebend olan sâbık Mirlivâ Ebûbekir Bey hazîn bir sûrette vefât etdi. Hasan
Beyzâde Mehmed Bey Yörgüç Paşa mütevellîsi oldu. Fakat Bekir Bey’in bütün servet ü sâmânı
müsâdere edildiğinden yalnız Köprübaşı mahallesindeki bir konağı oğulları Osmân, [95] Ömer
beylere ve kızları Neslihân, Râziye hanımlara kalabildi.
Zilhiccede Anadolu Serdârı Amasya Mutasarrıfı Ankebût Ahmed Paşa ikinci defa Sivas
beylerbeyi olup selefi Şemsi Paşazâde Ahmed Paşa Amasya’ya geldi. Amasya sancağı Saluzcu
Karyesi hâsıyla mütekâid olan Gâzi-i meşhûr Çolak Hüseyin Paşa’ya tevcîh ve hâss-ı
mezbûr’da Ahmed Paşa’ya tahsis edildi.

Hüseyin Paşa
Amasyalıdır. Alıc Beyzâdedir. 1056 senesi zilhiccesinde dördüncü defa Amasya sancağı
mutasarrıfı oldu. Amasya eşrâfından Sefer Ağa’yı mütesellim nasb ederek Amasya’dan aldığı
kuvvetle Girit’e gitdi.
Kurban Bayramı’nın dördüncü günü sulehâdan nakîb Seyyid Mansurzâde, es-Seyyid
Mehmed Çelebi vefât edib yerine sâbık Niksar Kadısı Hakâlalızâde es-Seyyid Abdülkerîm
Efendi nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı oldu. Bu sene Köprü meşâyihinden eş-Şeyh Ahmed
Efendi vefât edib yerine mahdûmu eş-Şeyh Yûsuf Efendi geçti.
1057 senesi gurre-i muharreminde Zileli İslam Efendi Amasya kadısı olup Kudüs-i Şerîf
sancağından azl edilen Köprülü Mehmed Paşa’ya tenzîlen Ma’arra kazâsı verildi.
Safer evâhirinde Amasya Mutasarrıfı Hüseyin Paşa Girit Muhârebesi’nde gösterdiği
yararlıklara binâen Trabzon beylerbeyi oldukta selefi Hoca Ahmed Paşa’ya Amasya sancağı
verildi. [96]

Ahmed Paşa
Amasyalıdır. İğnecizâde Hâce-i Sultânî Ömer Efendi’nin birâderi Hoca Ahmed Paşa’dır.
1057 senesi saferinin yirmi altıncı günü Amasya mutasarrıfı ve Girit Harbi’ne me’mûr oldu.
Alaybeyi olan mahdûmu Mustafa Bey’le Girit’e gidip Sefer Ağa Amasya mütesellimi oldu.
Çünkü Sefer Ağa, Muzaffereddîn Fağfûr Paşa evlâdından ve Amasya a‘yânından bir
merd-i kerîm idi. Hacı Hamza Mahallesinde ikâmet ederdi. Gerek bunun ve gerek sâir
mutasarrıfların istikâmeti sâyesinde Amasya’nın hakîkî mutasarrıfı olan Telli Hâre’nin ya’nî
Hümâ Şâh Sultân’ın nüfûzu hissedilmez bir halde idi.
Amasya halkı, Telli Haseki’ye, “Telli Hâre” ünvânını vermişlerdi. Hâlâ bu şöhret
Amasya’da bâkîdir. Gayet nâzik, az bir şeyden gücenen adamlara, “Telli hâre” denmektedir.
Sefer Ağa, halk ile Telli Hâre’yi güzel idâre ederdi. Telli Hâre, yalnız Amasya havâssından
kendisine mahsus vergiyi Sefer Ağa’dan alırdı. İdâre husûsâtına karışdırılmazdı.
Hoca Ahmed Paşa’nın zamanında Amasya Kalesi’ni tamire müsâade edildiğinden Has
Odalı Yûsuf Ağa binâ emîni ve Hoca Ahmed Paşazâde Dede Ali Bey de mübâşir olup, Kal’a-i
Bâlâ’nın her tarafı ve Aşağı İç Kale tamiratına başlandı.
Rebîülevvelde kibâr-ı mevâlîden Amasyalı Memikzâde Mustafa Efendi İstanbul kadısı
ve müteâkiben mirâhur-ı şehriyârî Köprülü Hamamcı Mehmed Ağa da yeniçeri ağası oldu. [97]
Cumâdelûlâda Sivas Beylerbeyi Ankebût Ahmed Paşa’ya Konya Karaman Eyâleti
verildiğinden vüzerâdan Bosnalı Vardar Ali Paşa Sivas vâlisi olup geldi.
Recebde Amasya Mevlevîhânesi şeyhi Ârif Mehmed Dede Efendi, ba’zı ahvâl ve
harekâttan dolayı azledildiğinden yerine Mesnevîhân Mahmûd Dede Efendi mevlevîhâne şeyhi
oldu. Arif Mehmed Dede Efendi de mahdûmu Abdülbâkî Dede ile İstanbul’a gitdi.

868
570