Page 572 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Bu esnada Şam Eyâleti Üçüncü Haseki Şîvekâr Sultân’a tevcîh edildiğinden vâlide
kethüdâsı Mimârbaşı Kâsım Ağa’nın himmetiyle Ma‘arra Beyi olan Köprülü Mehmed Paşa
Şam Eyâleti mütesellimi ve beylerbeyi kâ’im-makâmı oldu.
Şa’bânda Girit’e giden Amasya Kethüdâyeri Bâkî Paşazâde Habîb Ağa Mora Kasteli
Kalesi’ni fethederek büyük bir şöhret aldığından şehîden vefât eden İznikî Beyzâde Ali Ağa
yerine sipâhiler ağası oldu. Bu esnada Kıbrıs’tan ma‘zûl olan Geldiklânlı Ali Paşa Amasya’ya
geldi.
Ramazân evâilinde Vardar Ali Paşa’dan Sivas vilâyeti nâmına otuz bin kuruş
Ramazâniye ve Sivas’ta ikâmet eden İbşir Paşa’nın zevce-i menkûhası istenmişdi. İsteyen
Sultân İbrâhim idi.
Ramazânın yirmi ikisine musâdif martın birinde Köprü a‘yânından Hacı Yûsuf Ağazâde
Mehmed Ağa Sultân Bâyezîd evkâfı mütevellîsi olup Amasya’ya geldi. [98]
Şevvâlin yirmi birinde Kudüs-i Şerîf Beylerbeyiliği de Şam Eyâleti mütesellimi ve
beylerbeyi kâ’im-makâmı olan Köprülü Mehmed Paşa’ya tevcîh edildi. 648
Vardar Ali Paşa, dindar ve hamiyetperver bir zât idi. Ne istenilen parayı, ne de İbşir Paşa
zevcesini göndermedi. Çünkü Sivas Vilayetinin elli yedi senesi vergisi kâmilen tahsîl edilip
gönderilmişdi. Bir kimsenin zevce-i menkûhasını diğerine takdîm etmek de şer‘ u akla
muhâlifti.
1058 senesi gurre-i muharreminde sâbık Şehr-i Zor Beylerbeyi Şemsi Paşazâde Ahmed
Paşa ma‘zûlen gelip Saluzcu Karyesi a‘şârı kendisine hâs tâ‘yîn edildi. Birkaç gün sonra Hoca
Ahmed Paşa yine Trabzon beylerbeyi olup Amasya sancağı selefi Hüseyin Paşa’ya Karahisar-
ı Şarkî sancağıyla beraber tevcîh edildi.

Hüseyin Paşa
Amasyalıdır. Alıc Beyzâde Çolak Hüseyin Paşa’dır. 1058 senesi evâil-i muharreminde
Amasya ve Karahisar-ı Şarkî sancakları mutasarrıfı [99] oldu. Vusûlüne kadar Amasya
a‘yânından Siyavuş Ağa’yı Amasya mütesellimi nasb etdi.
Siyavuş Ağa, Pirinççi Mahallesi eşrâfından Abdî Ağa’nın oğlu bir sipâhi idi. Mütesellim
oldukta herkesin dedikodusuna mevzu olan Bağdatlıoğlu Osmân Ağa’yı şehir kethüdâlığından
kaldırıp Kuba Mahallesi eşrâfından Kara Abdî Bey şehir kethüdâsı oldu.
Bu yüzden safer evâilinde mütesellim Siyavuş Ağa, mukaddemen bir hâtunun ırzına
tasallut ve bir çocuk tevlîd eylediği davasıyla müttehem olarak mevkiinden atıldı. Zu‘amâdan
Sarı Ali Bey Amasya mütesellimi oldu.
Dava bilmuhâkeme sâbit olmakla bîçâre Siyavuş Ağa i’dâm edildi. Sâbık şehir ağası
Bağdatlıoğlu’nun tezvîri denildi. Bu esnada Konya Beylerbeyi Köprülü Mehmed Paşa idi.
Muharrem evâilinde yeniçeri ağalığından azledilen Köprülü Hamamcı Mehmed Ağa da
Erzurum beylerbeyi oldu.
Rebîülevvelde Sivas Vâlisi Vardar Ali Paşa’nın azliyle üzerine serdâr olan Halep Vâlisi
Vezîr İbşir Mustafa Paşa Sivas vâlisi olup bütün kuvvetiyle Sivas üzerine hareket ve Ali Paşa
da Abaza-vâri dâd-hâhâne Üsküdar’a müteveccihen Tokat’a azîmet etdi.
Konya Beylerbeyi Köprülü Mehmed Paşa, Amasya ve Karahisar-ı Şarkî Beylerbeyi
Amasyalı Çolak Hüseyin Paşa, İbşir Paşa’ya yardım etmeye me’mûr olmuşlardı. Fakat Köprülü
Mehmed Paşa, Hüseyin Paşa’nın hasm-ı bî-emânı idi. Her ikisi de bütün kuvvetlerini alıp İbşir
Paşa’nın yanına gideceklerdi. [100]

648 Evkâf Mahzeninde ele geçen telhisât listesinde şöyle yazılı gördüm: “Şam Beylerbeyiliği Kâ’im makâmlığı
Üçüncü Haseki Şîvekâr Sultan tarafından Ma‘arra Beyi Köprülü Mehmed’e verilmekle Kudüs-i Şerîf ile Şam
Eyâleti ka’im makâmlığı Hatt-ı Şerîf ile ihsan olunmağın emri yazılmak… 21 Eylül 1057”. Bunun altında “Hatt-
ı Hümâyûn-ı saâdet-i makrûn ile Şam Eyâleti pâyesi sâbık Ma‘arra Beyi olup Şam kâ’im makâmı olan Mehmed’e
verilmek… 22 Eylül 1057”.
869
571