Page 567 - 1-4_2
P. 567
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4
Hüseyin Paşa
Amasyalıdır. Alıc Beyzâdedir. Bağdat Muhârebesi’nde bir kolu sakat olduğundan “Çolak
Hüseyin Paşa” demekle meşhûr oldu. 1050 senesi saferinin altıncı günü Amasya mutasarrıfı
olup vusûlüne kadar Kuloğlu Mehmed Ağa Amasya mütesellimi oldu.
Bu esnada meşâhir-i fuzalâdan Merzifonî Kara Muhyiddîn Efendi, Gürcü [84] İmam
Hasan Efendi, Kadızâde es-Seyyid İbrâhim Efendi, Molla Bahşîzâde Yahya Efendi ve meşâyih-
i kirâmdan fâzıl-ı meşhûr eş-Şeyh Hüsâmeddîn Efendi, Şeyhzâde eş-Şeyh Hızır Efendi,
Mevlevihâne şeyhi eş-Şeyh Ârif Mehmed Efendi Amasya’da neşr-i ulûm ve füyûzât etmekte
idiler.
Rebîülevvelde şehir kethüdâsı Bâlî Bey’in azline binâen Bağdatlı Mahmûd Ağazâde
Osmân Ağa şehir kethüdâsı oldu. Çünkü birâderi Mehmed Efendi Sultân Murâd’ın kerîmesi
İsmihan Kaya Sultân kethüdâsı olarak “Mevkûfâtî” demekle meşhûr olmuşdu. 643
Ramazânın yirmi dördünde Amasya a‘yânından Bağdatlı Mahmûd Ağa bâ-fermân-ı âlî
Sultân Bâyezîd evkâfı mütevellisi ve Bâkî Paşazâde Habîb Ağa bin Şeyhî Mehmed Bey
kethüdâyeri olup mütevelli-i sâbık Haseki Selim Ağa ma‘füvven İstanbul’a gitdi. Çaşnigîr başı
oldu.
1051 senesi gurre-i muharreminde Kadı Ramazân Efendi’nin yerine Tokatlı
Müctebâzâde Mehmed Efendi Amasya kadısı olup geldi. Recebde mutasarrıf Hüseyin Paşa’nın
kethüdâsı İsmâil Ağa Amasya mütesellimi oldu.
Ramazânın Leyle-i Kadri’nde Evkâf-ı Sultâniyye mütevellisi Bağdatlı Mahmûd Ağa
vefât eylediğinden dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından Köprülü Durak Ağazâde Ömer Ağa Sultân
Bâyezîd evkâfı mütevellîsi oldu. [85]
Şevvâl evâilinde bir mâh mukaddem Sivas beylerbeyi olan meşhûr Türedî Kınalıoğlu
Mahmûd Paşa İstanbul’da i’dâm edilip 644 selefi Kör Hazinedâr İbrâhim Paşa yine Sivas
beylerbeyi olup kaldı.
Zilka’dede başdefterdar Amasyalı İbrâhim Efendi vezâret umarken azliyle Kastamonu
beylerbeyi olup gitdi. Bu sene nakîb-i meşhûr Amasya a‘yânından Seyyid Mansurzâde es-
Seyyid Sâfî Mustafa Efendi dâr-ı naîme irtihâl etdi.
1052 senesi gurre-i muharreminde Kadı Mehmed Efendi’nin yerine Hayreddînzâde
İbrâhim Efendi yine Amasya kadısı olup yirmi dokuzunda Sultân Bâyezîd Câmii hatîb ve
imâm-ı evveli Kadızâde Abdurrahman Efendi vefât eylediğinden yerine Hâfız Ahmed Efendi
hatîb ve imâm-ı evvel oldu.
Saferde Sadr-ı a’zam Kara Mustafa Paşa’nın düşman-ı bî-emânı olan Nasûh Paşazâde
Hüseyin Paşa’ya Sivas eyaleti tevcîh edildiği halde taraf-ı sadâretten Vâlî İbrâhim Paşa’ya
gelen fermân-ı âlîde Hüseyin Paşa’nın i’dâmı emredildiğinden Amasya Mutasarrıfı Hüseyin
Paşa da vâliye yardım etmeye me’mûr olmuşdu.
Vâlî İbrâhim Paşa, şu kara emri infaza kıyâm edib Hüseyin Paşa ile birlikte Kayseriyye
tarafına gitdi. Amasya Alaybeyi Gürcü Ali Bey de beraberdi. Nasûh Paşazâde Hüseyin Paşa ile
muhârebe ederken Vâlî İbrâhim Paşa maktûl ve Amasya Mutasarrıfı Hüseyin Paşa da
münhezim olduğundan [86] Sivas eyaleti Hoca Ahmed Paşa’ya ve Amasya sancağı da sâbık
Çıldır Beylerbeyi Murtezâ Paşa’ya tevcîh edildi.
Murtezâ Paşa
Zilelidir. 1052 senesi gurre-i rebîülevvelinde ikinci defa Amasya mutasarrıfı oldu. Fakat
kendisi Zile’de olduğundan akrabasından Hüseyin Ağa’yı Amasya mütesellimi gönderdi.
Kendisi de bir müddet sonra gelip Hüseyin Ağa kethüdâsı oldu.
643 Bu malûmât, mevkûfâtı Mehmed Efendi’nin vakfiyesinden ve muhasebe defterinden ve Amasya Sicillâtından
anlaşıldı.
644 Bu Türedî Naîmâ Târihi’nde yalnız künyesiyle yazılıdır. Adı yoktur. Câmiü’d-Düvel’de Müneccimbaşı Ahmed
Efendi adının Mahmud olduğunu yazıyor.
864
566