Page 100 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

ı şehriyârî Lâdikli es-Seyyid Abdullah Ağa’ya ve tersâne emîni ve Sultân Selîm-i Sâlis’in
gözdesi olan Amasyalızâde el-Hâc İbrâhim Efendi’ye mürâca’at ve istirhâm-ı şefâ’at etmişdi.
1208 senesi rebiülevvelinin sekizinci günü Üsküdâr’dan bi’z-zarûre hareket etdiği hâlde
dönderilip hasmı olan Hakkı Bey’in yerine kethüdâ-yı sadr-ı âlî oldu. 1209 senesi
cumâdelûlâsının on dördüncü günü azledilip yirmi birinde vezâretle Anadolu ve 1210 senesi
şevvâlinde Mısır vâlis oldu. [300]
Bu esnâda Fransa ordusu başkumandanı Napolyon Bonapart Sûriye’ye tecâvüz ederek
Mısır’ı istilâya kıyâm etmişdi. Bonapart’ın müthîş ve muntazam ordusuna karşı kuvâ-yı
Mısriyye tâb-âver-i mukâvemet olamadığından 1213 senesi muharreminde Mısır’a girmesi
üzerine Bâdiye’ye firâr etdi.1215 hudûdunda vefât eyledi. Mu’tedil, natûk, müstakîm idi.
Napolyon’a karşı muvaffakiyetsizliği devlet ve millete bir felâket oldu. Fakat bunda ma’zûr idi.

Ebûbekir Ağa-Kasâb Bekiroğlu Haseki
Amasya serdârı Kasâb Bekir oğlu Hacı Mehmed Ağa’nın oğludur. Yeniçeri olup
1182’de Rus harbine gitdi. 1184’de bilâ-emr avdet etdiğinden 1185’de tekrâr sevk edildi. Bu
sefer yararlıklar gösterip terakki gördü.
1191 senesinden i’tibâren defâ’atle Amasya serdârı, 1203’de Rus harbinde oldukça
şecâ’etler gösterdi. Ba’dehû Haseki pâyesi aldı. Haseki Bekir Ağa diye iştihâr ederek yine
defâ’atle Amasya serdârı oldu. 1216 hudûdunda [301] vefât etdi. Yeniçeri a’yânından idi.

Ebûbekir Efendi-Hacıköylüzâde el-Hâc
Gümüşlüdür. Oranın a’yânı el-Hâc Ahmed Ağa’nın mahdûmu ve Hacıköylüzâde el-Hâc
Ebûbekir Ağa’nın birâderzâdesi ve esbak Çavuşbaşı Hacıköylü Mehmed Ağa’nın hemşîresi
oğludur. İstanbul’da “Çavuşbaşı Yeğen” denirdi.
Gençliğinde İstanbul’a gelip dayısı Mehmed Ağa’nın himmetiyle Bâb-ı âlîde âmedî
kalemine çırak oldu. Orada tahsîl-i ma’ârifet edib tefeyyüz ederek âmedî ser-halîfesi ve 1201’de
âmedî-i divan-ı hümayun oldu.
1203’de azledilip hacca gitdi. Avdetinde sânîyen âmedî ve ba’de’l-azl 1213’de Anadolu
muhâsebecisi olup devr-i menâsıbla baş-muhâsebeci oldu. 1219’da vefât etdi. Vatanı olan
Gümüş müftülerinin azl ve nasbı ile pek ziyâde alâkadâr olduğu Defter-i Müftiyân’da görüldü.

Ebûbekir Ağa-Pazarbaşızâde es-Seyyid el-Hâc
Surre-i hümâyûn emîni olup 1201 senesi rebiülevvelinde vefât eden Amasyalı el-Hâc
Mustafa Ağa bin Pazarbaşı [302] el-Hâc Ebûbekir Ağa’nın oğludur. Pederinin irtihâlinde
Amasya ve Bolu sancaklarında 61271 akçe ze’âmeti ‘uhdesine tevcîh ve sene-i mezbûre
cumâdelûlâsında müteferrika gediği de ilhâk edildi. Devr-i hidemât ederek dergâh-ı âlî
kapıcıbaşılarından olup Amasya sancağı hâssaları emîni, ba’dehû Tokat voyvodası oldu. 1222
cumâdelûlâsında ma’zûlen İstanbul’a gidip 1223 senesi ramazânında vefât etdi. Üsküdâr’da
medfûndur.

Ebûbekir Efendi-Hatîbzâde es-Seyyid
Amasya’da Hızır Paşa Câmii hatîbi Hâfız Ebûbekir Efendizâde Hâfız Abdullatîf
Efendi’nin oğludur. Ürgüplü el-Hâc Ahmed Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib mücâz ve ders-i âm
oldu. 1179’da pederinin kasr-ı yediyle Hızır Paşa hatîbi ve 1188’de Gümüşlüzâde Câmii imâmı
oldu.
Gümüşlü Câmiinde tedrîs-i ulûm edib 1216’da Mehmed Paşa Câmii ittisâlindeki Fatıma
Hâtun Medresesi müderrisi ve Ilısu Malikânesi mutasarrıfı olduğu hâlde 1224 senesi şevvâlinin
yedisinde vefât etdi. Âlim, kâmil, şeyhü’l-kurrâ bir imâm idi. Mahdûmu es-Seyyid Abdullatîf
Efendi’dir. [303]

95
99