Page 102 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

1244 senesi rebiülevvelinde ikinci def’a Amasya müftüsü olup Emîr-i imâm Abdullatîf
Efendi’nin kütübhânesi civârındaki hânesini fetvâ-hâne yapdı. Fakat Saçlı el-Hâc Mahmûd
Efendi’nin nüfûzu galebe eylediğinden sene-i mezbûre zilhiccesi evâ’ilinde fetvâdan hacr
edilerek münzevi bir halde 1252 senesi şevvalinde vefât etdi. Kamereddîn Mahallesi şimâlinde
kâin bahçesi derûnunda medfûndur.
Âlim, vecîh, zi-servet, fakîh idi. Oğulları Mehmed Ârif, Ahmed Rüştî, Ali İlmî
Efendilerdir. Ârif Mehmed Efendi 1282’de, Ahmed Rüştî Efendi 1293’de, el-Hâc Ali İlmî
Efendi 1303’de vefât etdi. Ahmed Rüştî Efendi’nin oğlu Hacı Hâfız Mehmed Rahmî Efendi
1333’de [307] öldü. Kerîmesi Fâtıma Hanım da üveği vâlidem idi.
Hacı Ali Efendi’nin oğulları Ebûbekir, Mehmed Efendilerdir. Hacı Rahmi’nin oğulları
da Ahmed Rüşdî, İbrâhim Cemâl Efendilerdir. Bunlara “Hacı Bekir Efendizâdeler”
denmektedir. İbrâhim Cemâl Efendi ber-hayâtdır.

Ebûbekir Efendi-Müftüzâde el-Hâc
Gümüşlüdür. Oranın müftüsü es-Seyyid eş-Şeyh Osmân Efendi’nin mahdûmudur.
Amasya’da tahsîl-i ulûm edib avdetle Gümüş kasabasında ders-i âm olarak şöhret kazandı.
Orada Irgad Mahallesi’nde kâin Bolılıca Mescîd-i Şerîfini ta’mîr edib imâmetini deruhde etdi.
1261 hudûdunda vefât etdi. Ulemâdan idi. Mahdûmu Ahmed Efendi imâm olup 1291’de
vefâtıyla mahdûmu el-Hâc Ali Efendi imâm oldu.

Ebûbekir Paşa-Hacı Bekirzâde es-Seyyid
Amasya a’yânından Hacı Efendizâde es-Seyyid el-Hâc Ebûbekir Ağazâde es-Seyyid el-
Hâc Ahmed Ağa’nın mahdûmu olduğu Sicill-i Nüfûsda mukayyeddir. Züamâdan iken 1238’de
küşâd edilen Sipâhî Ocağının kethüdâyeri ve sipâhîler ağası oldu. [308]
1242’de Nizâmiyye süvârî yüzbaşısı olduğu hâlde Rus harbine gitdi. 1244’de
Erzurum’da gösterdiği yararlık üzerine binbaşı, 1248’de kâ’im-makâm, 1253’de Amasya
mîralayı ve zâbıta müdürü olup 1254’de Nizib harbine gitdi.
Orada gösterdiği liyâkat üzerine Irak ordusu erkânından olup Bağdâd merkez
kumandanı ve 1262’de mîr-livâ olarak Trablusgarb kumandanı oldu. Altı yıl orada kalıp
1268’de vefât etdi.

Ebûbekir Efendi-Çerkes el-Hâc
Kafkaslı Ali oğludur. Oradan 1242’de hicretle Amasya’ya gelip Kabartaylı Hacı
Mehmed Efendi’nin himmetiyle ders-i âm ve Ya’kûb Paşa kürsü şeyhi, mu’ahharan Hazret-i
Pîr İlyâs Halvetî türbedârı oldu. Va’az ve tedrîs ve ibâdetle meşgûl iken 1279’da yetmiş dört
yaşında vefât etdi. Âlim, zâhid, mütenessik, muttakî, va’zı mü’essir bir zât idi.

Ebûbekir Vahdetî Efendi-Kadı Baba
Amasya’nın Pervâne Bey Mahallesi’nde ikâmet eden Zileli el-Hâc [309] Mehmed
Efendi’nin oğludur. Gençliğinde Gökmedrese Mahallesi’ndeki Bektâşî tekkesi
müdâvimlerinden olup Çırçırlı oğlu Arslan Ali Baba’nın terbiyesini gördü. Biraz ilm ü ma’rifet
öğrendi. Ba’dehû Kırşehir’den Amasya’ya menfiyen gelen Bektâşî erenlerinden Hamdullah
Baba’ya dâmâd ve mürîd oldu.
Mu’ahharan Hacı Bektâş velî âsitânesi şeyhi olan Merzifonî İbrâhim Baba’nın
tavsiyesiyle İstanbul’a gidip müderris olarak kazâ niyâbetleriyle kayrıldı. Bu esnâda devriyye
Mevlevîyeti aldı. 1263’de Merzifon’da Pîrî Baba Tekkesinde Nakşıbendîye şeyhi olan es-
Seyyid el-Hâc Sâlih Efendi’nin vefâtıyla kendisine Nakşıbendî süsü vererek mezbûr tekke şeyhi
oldu.
Bu târîhden i’tibâren tekkede Bektâşî ocağını uyandırdı. Züvvârın cehl ve gafleti
sâyesinde müreffeh bir hayâta erdi. Ancak 1284’de tekkeye misâfir gelen bir zengini oğulları

97
101