Page 103 - 6-8
P. 103
Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hamdullah, İbrâhim Selâmet adlı süfehâ ile öldürdükleri altı ay sonra anlaşıldığından her üçü
de habs edilip 1285’de mahbus-hânede vefât etdi. Âilece fâsık, câhil, ahlaksızdı. [310]
Kuyûd-ı resmiyyede Ebûbekir Vahdetî Efendi’nin vefâtı üzerine Pîri Baba Tekkesine
Mehmed Şükrî Dede şeyh olup 1288 senesi zilka’desinde mûmâ ileyhin ref’iyle Ebûbekir
Vahdetî’nin veled-i kebîri Hamdullah veled-i sagîri İbrâhim Selâmet müştereken tekke-i
mezbûre şeyhi olmuşlardır.
Derler ki 1288 recebinin ikisinde Şeyhülislâm olan Koca Yûsuf Paşazâde Ahmed
Muhtâr Bey tarîkat-i Bektâşîye ricâlinden olduğu münâsebetle Hamdullah ve İbrâhim Selâmet,
katl maddesinden berâ’at edib müşârün-ileyhin emriyle şeyh oldular. 1299 ramazânında Muhtâr
Bey’in Meşîhat-i İslâmiyye mesnedinden azli üzerine bunlar yine ma’zûl olup Hâfız Mehmed
Şükrî Dede sânîyen şeyh oldu. 1317’de Merzifon’a gidip Şirvânî Hacı Yûsuf Efendi’yi tekkede
şeyh olarak ziyâret etdim.
Ebûbekir Efendi-Merzifonî
Merzifonlu Ahmed Efendi’nin oğludur. Amasya ve İstanbul’da tahsîl-i ulûm etdikden
sonra mekteb-i nüvvâba girip şehâdet-nâme aldı. Yıllarca kazâ ve livâlarda icrâ-yı niyâbet ve
[311] infâz-ı ahkâm-ı şer’iat ederek 1291 hudûdunda vefât etdi. Ulemâdan, zekî, mümtezic, zî-
servet idi.
Ebûbekir Efendi-Çerkes Şeyh
Ulemâdan tahsîl-i ulûm edib meşâyih-i Nakşibendiyyeden müstahlef olarak Amasya’ya
geldi. Bir müddet va’z u nasîhatle iştigâl edib sonra Hazret-i Pîr İlyâs Halvetî türbedârı ve
münzevi olduğu hâlde 1306’da vefât etdi. Sulehâ-yı ulemâdan, âbid, nâsih, bükâsı gâlib bir zât
idi. Her gün Hazret-i Pîr’in türbesi mescidinde sabâh namazının akabinde Kaside-i Bürde okur,
ba’zen ağlardı. Uzunca boylu, söbü yüzlü, seyrek sakallı, nahîfü’l-beden idi.
Ebû Türâb Mehmed Rûmî-eş-Şeyh Şemseddîn
Amasyalı Ramazân bin Mansur’un mahdûmudur. Evâ’il-i hâlinde Sultân Fâtih
tarafından Mısır sefâretine me’mûr olan Uzun Mustafa Çelebi ma’iyyetinde Şâm’a gitdi. Orada
Mevlânâ Zeyneddîn Ahmed ibnü’l-‘aynî el-Hanefî’den ve eş-Şeyh Burhâneddîn Ahmed bin
Nâcî el-Mâlikî’den ulûm-ı şer’iyye ve edebiyyeyi [312] ahzedib tedrîse mücâz ve ders-i âm
oldu.
Câmi-i Beni-Ümeyye’de yıllarca ulûm-ı edebiyye ve şer’iyye tedrîs ve nakl-i hadîs ve
tefsîr ederek fevkalâde iştihâr etdi. 922 senesi rebiülevvelinin sekizinci günü dâr-ı bekâya irtihâl
etdiği el-Kevâkibü’s-Sâire fî A’yâni’l-Mi’eti’l-‘Âşire’de yazılıdır. Fâzıl, muhakkîk, gâyet
müteşerri’, âbid, usûlî, sadûk bir zât idi. Şeyhülislâm Takiyeddîn ibnü Kadı Aclûn eş-Şâfîi
kimseye i’timâd etmediği hâlde bu zâta pek i’timâd eder; hakkında sikâdandır derdi.
Ebû Sa’îd Ahmed Çelebi-Mevlânâ Şemseddîn ez-Ziyârî
Amasyalıdır. A’yân-ı ulemâdan Ziyarelizâde Mevlânâ Şerefeddîn Ya’kûb Çelebi bin
Mevdûd Çelebi bin Ali ez-Ziyârî mahdûmdur. Kibâr-ı kudât ve ulemâdan Şemseddîn Mehmed
bin Mûsâ el-Hallâtî ve Mevlânâ Ebu’l-Fazl Ahmed bin Mehmed es-Sinobî gibi fuzalâdan ahz-
ı ulûm ederek ders-i âm oldu.
Ba’dehû Amasya kadı’l-kudâtı Mevlânâ İmâdeddîn Ömer bin el-Hallâtî nâibi olarak
yıllarca hizmet-i şer’iyyede bulundu. Amasya emîri Musliheddîn Kutluşâh ve mahdûmu
beylerbeyi [313] Hacı Şâdgeldi Padişâh devrinde Amasya kadı’l-kudâtı oldu. 767’de vefât etdi.
Fâzıl, kâmil bir zât idi. Mahdûmu Mevlânâ Sa’ideddîn Mevhûb Çelebi ve birâderi Mevlânâ
Takiyyeddîn Osmân Çelebi’dir. Diğer mahdûmu Ya’kûb Çelebi’dir.
98
102

