Page 110 - 6-8
P. 110
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
cumadelâhiresinde Amasya ve Sinop emîri Pervâne Beyzâde Mühezzebeddîn Mes’ûd [335]
Bey’in maktûlen vefâtı üzerine Simre (Amasya) vilâyeti olarak temâyüz etdi.
Hatenîzâde Kadı Şemseddîn Ahmed bin Mûsâ’nın “Veled-i Şefîk” adlı eserinde zabt
etdiği üzere 702 şevvâlinde üçüncü def’a taht-ı Selçuk’a iclâs edilerek Simre hükümdârı olan
Sultân Gıyâseddîn Mes’ûd Seçukî’ye vezîr-i a’zam olup Amasya vilâyeti uhdesinde kaldı.
Mu’ahharan Rum (Sivas) eyâleti vâlisi Savcı Bey’in vefâtıyla bu eyâlet de uhdesine
verildi. Nüfûzu büyüdü. 708’de Sultân Mes’ûd’un Kayseriye’de vefâtı ve cenâzesinin Simre’ye
nakli üzerine Anadolu vâlisi olup zâlimâne harekât ve ahvâli halka ağır geldi. Ümerâyı da bî-
zâr etmişdi.
Binâ’en-’aleyh: Hâbilzâde Emîr-i Şeyh İzzeddîn Hasan Bey ve emsâli toplanıp hânesini
sardılar. 712 zilka’desinde vâki’ olan bu hengâmede maktûl oldu. Moğol hükümdârıyla
ümerâsına pek sâdık, müdebbir, umûr-ı dünyâya vâkıf, zî-ilm ü ma’rifet idi. Mahdûmu
Ziyâ’eddîn Mes’ûd Bey’dir.
Ahmed Bey-Emîr Nâsıreddîn
[336] Amasyalıdır. Esbak Amasya ve Sinop vâlisi Mu’îneddîn Süleyman Pervâne
Beyzâde Azizeddîn Mehmed Bey’in mahdûmudur. Amasya’da doğup neşv ü nemâ buldu.
Ulemâdan tahsîl ü terbiye görüp Akboğa Noyin’e dâmâd ve 682’de Kedağra (Köprü) emîri
görüldü.
699 senesi cumâdelâhiresinde pederinin maktûlen vefâtı üzerine cenâzesiyle beraber
Amasya’ya gelip 705’de İşboğa Noyin’in yardımıyla Sinop vilâyeti emîri oldu. 708’de emîr-i
Kastamonu olan Şemseddîn Timur Candar’a yardım ederek mevki’ini emniyet altına aldı.
716’da hastalandı. Sene-i mezbûre zilhiccesinde İşboğa Noyin Amasya ve Anadolu
vâlisi oldukta tebrîk-i emâret ve tebdîl-i âb u hava için Amasya’ya geldi. Burada hastalığı artıp
717 senesi muharreminde vefât etdi. Burma Minâre Câmii derûnunda peder ve ceddi türbesine
defnedildi. Meşâhîr-i ümerâdan idi.
Ahmed Bey-Emîr Nâsıreddîn Gâzi
Amasyalıdır. Esbak Amasya vâlisi Pervâne Beyzâde Mühezzebeddîn Mes’ûd bin Emîr
Azîzeddîn Mehmed Bey’in mahdûmu ve bâlâ daki [337] Nâsıreddîn Ahmed Bey’in yeğenidir.
Halk arasında “Gâzi Çelebi” demekle meşhûrdur. Amcasının yanında tahsîl ü terbiye gördü.
Anadolu nâzırı ve Amasya vâlisi İşboğa Noyin’e dâmâd oldu.
716’da amcasının Amasya’ya azîmetinde Sinop emâreti kâ’im-makâmı olup Ahmed
Bey’in vefâtında Sinop emîri oldu. Trabzon krallarıyla muhârebeler ederek onlara galebe edib
“Gâzi Çelebi” unvânını aldı. Yedi yıl kadar Sinop emâretini güzel idâre etdi.
Ancak 723 senesinde karşı yakadan gelen küffârın ansızın hücûmu üzerine şehîden vefât
etdi. Sinop’da medfûndur. Türbesi vardır. Türbesini ziyâret eden meşâhîr-i müdekkîkinden
Ahmed Tevhîd Efendi kardeşimizin tedkîkinde seng-i mezârında: “Gâzi Ahmed Çelebi bin
18
Mes’ûd Çelebi” olduğu ve 723’de vefât etdiği yazılı görülmüşdür. Mahdûmu Alemüddîn
Süleyman Bey’dir.
Ahmed Bey-Nâsıreddîn Atabeg
Bâlâda Atabeg, Emîr Nâsıreddîn Ahmed Bey unvânı altında tercemesi geçdi. Diğer
Mevlânâ Ahmed Çelebi-Rükneddîn [338] es-Sinobî de yukarıda Ebu’l-Berekât Rükneddîn
Ahmed Çelebi unvânı altında yazıldı. Diğer kale dizdârı Şâdî Beyzâde Ahmed Bey-Emîr
Kemâleddîn de aşağıda Kemâleddîn Ahmed Bey-Dizdâr diye tercemesi gelir.
18 Amasya Târîhi’nin üçüncü cildinde 12. sâhifesinde 723 rakamı 728 şeklinde sehv-i tertîb olarak basılmış
olduğundan tashîh olunur.
105
109