Page 145 - 6-8
P. 145
Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Ahmed Paşa-Dâmâd-ı Sultânî
Bosnalıdır. Devşirmelerden olup Sultân Süleyman-ı Kanunî bendegânındandır.
Enderun’da terbiyye gördü. Ba’dehû terakki ederek mîr-i alem olup 954’de Şehzâde Sultân
Mustafa ma’iyyetine me’mûran Amasya’ya gönderildi.
Şehzâde kendisini beğenip kerîmesi Fatıma Sultân’ı tezvîc ederek Beylerbeyi ve
Amasya Muhâfızı yaptırdı. 960’ta Şehzâde pederinin ma’iyyetine me’mûran Amasya’dan
ordusuyla infikak etdikte vâlî kâ’im-makâmı olarak Amasya’da kaldı. [451]
Hayfâ ki şehzâde 960 senesi şevvalinde şehîd edildiğinden bu da Amasya’da i’dâm
edildi.
Rumeli Kazaskerliği sicillinden anlaşıldığı üzere Ahmed Paşa bin Abduşşekur’un
i’dâmından sonra Fâtıma Sultân ile hemşîresi Râziye Kadın demekle meşhûr Râziye Sultân
İstanbul’a gönderildi. Ahmed Paşa’nın biraderleri Bostancıbaşı Ali Ağa ile Kapıcıbaşı Hasan
Ağa İstanbul’da kaldı.
Ahmed Çelebi-Pir Mehmed Çelebizâde
Amasya a’yanından Selağzı üstünde Câmi-i şerîfi olan Şeyh Hamidoğlu Pir Mehmed
Çelebizâde Hoca Ali Çelebi mahdûmu olup Amasya eşrafından iken Şehzâde Sultân
Mustafa’ya tekarrub ederek Şehr-emini oldu. 960 senesi şevvalinde Şehzâde’nin i’dâmı üzerine
maktûlen vefât etdi. Câmi-i şerîfin haziresinde medfûndur.
Ahmed Paşa-Sofuzâde
Amasyalıdır. Amasya Valisi Şehzâde Sultân Ahmed Han devrinde Çavuşbaşı olan Abdi
Ağa bin Hüseyin Çelebi bin Ahmed Çelebi bin Mahmûd Çelebi bin Mu’allim-i Sultânî Sofu
Bâyezîd Çelebi mahdûmudur. [452] Çaldıran Harbinden dönüşde Amasya’ya gelen Sultân
Selîm Han’a tarif ve takdîm edilerek Enderun’a alındı.
Enderun-ı Hümayun’da hüsn-i terbiyye görüp Sultân Süleyman-ı Kanunî cülusunda
sipahilikle taşra çıktı. Ba’dehû 933’de eşkıya vak’asında yararlıkları görülmekle sipahi ocağı
kethüdâsı, ba’dehû sipahiler ağası oldu.
950’de İnebahtı Beylerbeyi olarak harbe me’mûr olup 951’de İstolni Belgrad Muhâfızı
oldu. Bu esnada Çuka ve Endirin kal’alarını harben fethederek Belgrad, sonra Silistre
Beylerbeyi oldu. 963’de ma’zûlen vefât etdi. Şeci’, muktedir bir zâtdı.
Ahmed Efendi-Mü’eyyedzâde
Amasya kadısı mevaliden Abdülhay Efendi bin Abdülkerim Efendi bin Ali Çelebi bin
Mü’eyyed Çelebi mahdûmudur. Amasya’da doğup meşâhîr-i fuzalâdan “Mahzenü’l-fıkh”
müellifi Musliheddîn Mûsâ Efendi’den tahsîl-i ulûm ve hattât-ı meşhûr Ebu’l-fazl Mehmed ve
Celal Efendilerden hutût-ı mütenevviayı temeşşuk ve ahzederek mücâz ve müderris oldu. [453]
Mükerreren Amasya nâibi ve ba’dehû kadı olup 975 saline doğru vefât etdi. Âlim, kâmil,
hattât-ı meşhûr, hâssaten talikte mahirdi. Kibâr-ı kudâtdandır. Mahdûmu Abdülkadir Efendi de
ulema-yı kudâtdandır.
Ahmed Ağa-Güzel Sipâhi
Amasyalı Ali Çelebi oğludur. Güzel bir genç iken sipahi olup muharebelerde ibraz-ı
şeca’at ve terakki’ ederek Amasya kethüdâyeri, ba’dehû Şehzâde Sultân Mustafa ma’iyyetinde
Sipahiler Ağası oldu. 960 şevvalinde ma’zûlen Amasya’da mukim olup sonra mükerreren
Amasya mütesellimi oldu. 965’de Amasya Valisi olarak gelen Şehzâde Sultân Bâyezîd’e
intisap eylediğinden 966’da menkub olup sonra vefât etdi. Şeci’, gayyûr, talihsiz bir kimse idi.
140
144