Page 16 - 6-8
P. 16
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Âzer Çelebi-Kılıçarslanoğlu
Amasya’da mukîm evlâd-ı Selçukîyeden Mes’ûd Bey bin Kılıçarslan Şah bin Mes’ûd
Şah bin Sultân Tâceddîn Altunbaş bin Sultân Gıyaseddîn Mes’ûd Selçûkî mahdûmudur. Sultân
Murâd-ı Sânî devrinde ceddînin vakfına mütevellî ve hâsılat-ı vakfiyesiyle müreffehül-hâl olup
Havza’da ikâmet ve orada Fâtih devrinde rihlet etdi. [14]
Arpacızâdeler
Amasyalılardan birkaç sülâledir. Bunlardan Mevlânâ Nûreddîn Hamza Çelebi meşâhîr-
i ulemâdandır. Arpacızâdelikle meşhûrdur. Mahdûmu Mevlânâ Muhyiddîn Mehmed Çelebi’dir.
1079’da vefât eden es-Seyyid İbrâhim Efendi bin Ömer bin Mahmûd da Arpacızâdelikle
meşhûrdur. Bunun tercemesi ve evlâdı aşağıda gelir. Diğer Arpacı Ali Ağazâde el-Hâc Mehmed
Efendi de ulemâdandır. Eş-Şeyh Osmân Efendi, bunun mahdûmu eş-Şeyh Abdurrahman Efendi
ve evlâdı kibar-ı meşâyihdendir. Diğer Arpacı Mustafa Ağazâde el-Hâc Ali Ağa da Amasya
a’yânından idi. Bunun mahdûmu el-Hâc Osmân Efendi Amasya erkânındandır. Bunun evlâdı
el-yevm Amasya eşrâfındandır.
Artuk Çelebi-Mevlânâ Sadreddîn
Gümüşlüdür. Amasya ulemâsından Mevlânâ Fahreddîn İlyâs ibn-i Aksarayî ve
Şerefeddîn Mehmed bin Vecih Erzincânî’den tahsîl-i ulûm ederek Amasya’da ders-i âm ve
Medrese-i Halfet müderrisi oldu. [15] Fazîlet-i ilmiyyesi kendisini Amasya emîr-i kebiri fâzıl
meşhûr Hacı Şadgeldi Pâdişâha takrib ederek mahdûmu Emîr Fahreddîn Ahmed Paşa Çelebi’ye
muallim etdi.
Emîr-i müşârün-ileyhin mecâlis-i ilmiyyesine hâzır olan sudûr-ı ulemâdan olup emîr-i
kebîr Ahmed Paşa’nın kazaskeri ve ba’dehû şeyhü’l-İslâmı oldu. Üç yıl kadar Amasya müftüsü
olup 791 senesi evâilinde vefât etdi. Cemâleddîn Mehmed Aksarâyî akranından fâzıl,
muhakkik, kâmil bir zât idi. Evlâdına “Artukoğulları” dendi.
Şimdiki Hacıköyü bu zâtın çiftliği olduğundan orayı câmi’ ve mekteb binâsıyla şenletdi.
Oraya Artukâbâd dendi. Muahharan burası rağbet görüp kasaba hâlini aldığından Artukâbâd bir
mahalle oldu. Mahdûmu Mevlânâ Mecdeddîn Müsâfir Çelebi 807 sâlinde pek ma’ruf idi. Bunun
oğulları Pîr Ali, Hasan çelebiler kudâtdandır. Pîr Ali Çelebizâde Müsâfir, Hasan ve Hasan
Çelebizâde el-Hâc Mahmed çelebiler de ma’rufdur. Bunun mahdûmu el-Hâc Ahmed Çelebi’ye
Hacı Nâzır Çelebi dendi. Hacıköyü, bunun unvanıyla meşhûr oldu. [16]
Arslan Bey-Emîr Şücâ’eddîn
Amasyalıdır. Ümerâdan Şirin Bey bin Aydoğdu Bey’in oğludur. İzzeddîn Keykâvus-ı
Selçûkî ümerâsından olup hayli muharebelerde bulundu. Hicâz’a gitdi. 616 sâlinden sonra vefât
etdi. Mücâhid, Hâcü’l-haremeyn bir zât idi. Mahdûmu Emîr Alâeddîn Ali Bey ve ammizâdesi
de Emîr Alâeddîn Alîşir Bey bin Selçuk Bey bin Aydoğdu Bey’dir.
Arslan Bey-Bîçârzâde
Amasyalıdır. Hacı Şadgeldi Pâdişâh ümerâsından olup 788’de Sultân Murâd Hân’a
bey’at eden Bîçâr Bey bin İsmâil Bey’in mahdûmudur. Çelebi Sultân Mehmed Hân’a arz-ı
hizmet ve sadâkat ederek ümerâdan oldu. Ba’dehû Sultân Murâd-ı Sânî’ye hizmet edib 729
senesinde Rumeli vak’asında Türklük tarafdârı olduğundan menkûb oldu. Ba’dehû Karahisar-ı
Devle sancağı dâhilinde Tavşanlı nahiyesinde ikâmete me’mûr olup orada mensiyâne imrâr-ı
hayat ederek 838 sâlinde vefât etdi. Orada câmi’ ve türbe binasıyla 836’da emlâkini bu hayrâtı
mesâlihine vakfetdi. Birâderi [17] Hamza ve İsmâil Beylerdir. Vakfiyesi kuyûd-ı vakfiye
idâresinde müsecceldir. Bunlara târîhen “Bîçâroğulları” denirdi.
11
15